Σήμερα, 26 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη της Μεταστάσεως του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, καθώς και του Αγίου και Δικαίου Γεδεών. Δύο μορφές διαφορετικές, σε εποχές και συνθήκες, αλλά ενωμένες από το κοινό στοιχείο της πίστεως και της υπακοής στον Θεό.
Η Εκκλησία δεν περιορίζεται σε μια τυπική μνημόνευση, αλλά προβάλλει το παράδειγμά τους ως ζωντανό μήνυμα για τον άνθρωπο του σήμερα.
Η Μετάσταση του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου
Η εορτή της Μεταστάσεως του Ιωάννου δεν συνδέεται με έναν θάνατο όπως τον γνωρίζουμε για τους υπόλοιπους ανθρώπους. Η Παράδοση μιλά για μια θαυμαστή «μετάσταση», ένα πέρασμα στην αιωνιότητα χωρίς την κοινή φθορά. Όταν ο Ιωάννης, σε βαθιά γεράματα, οδηγήθηκε στον τόπο που υπέδειξε στους μαθητές του, τους ζήτησε να σκάψουν τάφο σε σχήμα σταυρού. Εκεί ξάπλωσε και ζήτησε να τον σκεπάσουν με χώμα. Όταν οι μαθητές του επανήλθαν την επόμενη ημέρα, ο τάφος ήταν κενός. Μόνο τα σάβανα έμεναν ως σημάδι της θαυμαστής του αναχώρησης. Η Εκκλησία μιλά για μετάσταση, υποδηλώνοντας ότι ο Ιωάννης μετέβη ολοζώντανος στον Κύριο.
Η ζωή του Ιωάννου είναι άρρηκτα δεμένη με την ιστορία του Χριστού. Γεννημένος στη Γαλιλαία, γιος του Ζεβεδαίου και αδελφός του Ιακώβου, υπήρξε ένας από τους πρώτους που άκουσαν το κάλεσμα του Χριστού. Από μαθητής του Ιωάννη του Βαπτιστή έγινε μαθητής του Κυρίου και υπήρξε παρών σε κορυφαίες στιγμές: στη Μεταμόρφωση στο όρος Θαβώρ, στον Μυστικό Δείπνο, στη Σταύρωση. Στον Γολγοθά, μάλιστα, έλαβε την ανεκτίμητη τιμή να αναλάβει τη φροντίδα της Παναγίας, την οποία ο ίδιος ο Χριστός τού εμπιστεύθηκε από τον σταυρό.
Μετά την Πεντηκοστή αφιερώθηκε στο ιεραποστολικό έργο, διδάσκοντας στην Έφεσο και σε άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας. Για τη δράση του εξορίστηκε στην Πάτμο, όπου η Παράδοση συνδέει την παρουσία του με το όραμα της Αποκαλύψεως, του τελευταίου βιβλίου της Καινής Διαθήκης. Εκεί, ο Ιωάννης έζησε ασκητικά, με προσευχή και διδασκαλία, αφήνοντας ανεξίτηλη σφραγίδα στη θεολογία.
Η διδασκαλία του Ιωάννη έχει ως κέντρο την αγάπη. Είναι ο Απόστολος που μίλησε για την ουσία του Θεού λέγοντας ότι «ο Θεός αγάπη εστίν». Η θεολογία του δεν περιορίζεται σε έννοιες αφηρημένες αλλά σε βίωμα. Ο ίδιος τόνιζε ότι χωρίς αγάπη δεν υπάρχει αληθινή πίστη, ότι η σχέση με τον Θεό περνά μέσα από την αγάπη προς τον συνάνθρωπο.
Η εορτή της Μεταστάσεώς του, λοιπόν, δεν είναι πένθιμη. Αντιθέτως, αναδεικνύει την ελπίδα της αιωνιότητας και τη βεβαιότητα ότι η ζωή του πιστού δεν τελειώνει με τον βιολογικό θάνατο, αλλά συνεχίζεται εν Χριστώ.
Απολυτίκιον:
Ἦχος β’.
Ἀπόστολε Χριστῷ τῷ Θεῷ ἠγαπηπημένε, ἐπιτάχυνον, ῥῦσαι λαὸν ἀναπολόγητον, δέχεταί σε προσπίπτοντα, ὁ ἐπιπεσόντα τῷ στήθει καταδεξάμενος· ὃν ἱκέτευε, Θεολόγε, καὶ ἐπίμονον νέφος ἐθνῶν διασκεδάσαι, αἰτούμενος ἡμῖν εἰρήνην, καὶ τὸ μέγα ἔλεος.
Ο Άγιος και Δίκαιος Γεδεών
Μαζί με τον Ιωάννη, σύμφωνα με το εορτολόγιο, σήμερα, 26 Σεπτεμβρίου, τιμάται και ο Άγιος και Δίκαιος Γεδεών, μία μορφή από την Παλαιά Διαθήκη, γνωστή για την πίστη, το θάρρος και τη δικαιοσύνη του. Ο Γεδεών καταγόταν από τη φυλή Μανασσή και έζησε σε δύσκολη εποχή για τον λαό Ισραήλ. Οι Μαδιανίτες, με συνεχείς επιδρομές, λεηλατούσαν τη γη και καταδυνάστευαν τους Ισραηλίτες. Σε αυτήν τη συγκυρία, ο Θεός κάλεσε τον Γεδεών να αναλάβει την αποστολή της σωτηρίας του λαού Του.
Η κλήση του δεν έγινε μέσα σε δόξα και φαντασμαγορία, αλλά κατά τη στιγμή που εκείνος κοσκίνιζε σιτάρι για να το σώσει από τους εχθρούς. Ο Θεός τον διαβεβαίωσε ότι θα είναι μαζί του, κι έτσι ο ταπεινός εκείνος άνδρας μετατράπηκε σε ηγέτη. Ο Γεδεών συγκέντρωσε στρατό, αλλά με θεία εντολή μείωσε τον αριθμό των πολεμιστών του σε μόλις τριακόσιους, ώστε η νίκη να μην αποδοθεί στη δύναμη των ανθρώπων αλλά στην επέμβαση του Θεού. Η περίφημη μάχη, με τις σάλπιγγες και τις λαμπάδες, σκόρπισε τον πανικό στον εχθρό και χάρισε στον Ισραήλ ελευθερία.
Μετά τη νίκη, ο Γεδεών κυβέρνησε τον λαό για σαράντα χρόνια, ως ένας δίκαιος κριτής. Η ζωή του χαρακτηρίστηκε από αφοσίωση στον Θεό και από την απόρριψη της ειδωλολατρίας. Μάλιστα, ονομάστηκε και Ιεροβάαλ, επειδή κατέστρεψε βωμό αφιερωμένο στον Βάαλ και στη θέση του ύψωσε βωμό στον αληθινό Θεό.
Το παράδειγμά του αποτελεί διαχρονικό μήνυμα για την πίστη. Ο Γεδεών δείχνει ότι ο Θεός επιλέγει τους ταπεινούς για να επιτελέσει το έργο Του, ότι η δύναμη του Θεού ξεπερνά τις ανθρώπινες δυνατότητες και ότι η δικαιοσύνη είναι καρπός πίστεως και υπακοής.
Εορτολόγιο και μηνύματα
Παρά τις διαφορές τους, οι δύο τιμώμενοι Άγιοι έχουν πολλά κοινά στοιχεία, σύμφωνα με το εορτολόγιο. Ο Ιωάννης και ο Γεδεών στάθηκαν άνθρωποι της υπακοής, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Θεού χωρίς δισταγμό. Και οι δύο διδάσκουν ότι η πραγματική νίκη δεν επιτυγχάνεται με ανθρώπινη δύναμη, αλλά με τη χάρη του Θεού. Ο Ιωάννης μάς δείχνει το μονοπάτι της αγάπης και της θεολογικής εμβάθυνσης, ενώ ο Γεδεών μάς θυμίζει την αξία του θάρρους και της αφοσίωσης σε περιόδους δοκιμασίας.
Η σημερινή εορτή μάς καλεί να στραφούμε στην ουσία της πίστεως, να αντλήσουμε κουράγιο από τα παραδείγματα αυτών των μορφών και να ζούμε με βεβαιότητα ότι η ζωή μας, όταν είναι ενωμένη με τον Θεό, οδηγεί στην αιωνιότητα.
Δείτε επίσης:
