Μπορεί οι εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου και, πιθανότατα, της 2ας Ιουλίου να αποτελούν αυτή τη στιγμή τη «μητέρα των μαχών» για κόμματα και υποψηφίους, αλλά οι διεργασίες για την αυτοδιοικητική κάλπη που έπεται (8 και 15 Οκτωβρίου) δεν έχουν σταματήσει.
- Από τον Χρίστο Βούζα
Τουναντίον, τόσο στο παρασκήνιο, κυρίως, όσο και στο προσκήνιο τα κομματικά επιτελεία και οι υποψήφιοι προετοιμάζονται πυρετωδώς. Αλλωστε, αν αφαιρέσει κανείς τον Αύγουστο και τα «μπάνια του λαού», μετά τις, προεξοφλημένες απ’ όλους, δεύτερες εκλογές, δεν μένει παρά ένας σκάρτος μήνας για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων, που πρέπει να κατατεθούν έως 31 Αυγούστου.
Βεβαίως, καθώς από τις δεύτερες κάλπες οι βουλευτές θα εκλεγούν με λίστα, πολλά θα εξαρτηθούν από τη σειρά εκλογής τους την 21η Μαΐου. Κι αυτό γιατί δεν είναι μυστικό ότι κάποιοι βουλευτές που δεν θα εκλεγούν θα αναζητήσουν την τύχη τους σε περιφέρειες και δήμους.
Κάποιοι, μάλιστα, ήδη το έχουν κάνει, όπως ο -μη αρεστός στην ηγεσία Ανδρουλάκη– βουλευτής Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. Β. Κεγκέρογλου, ο οποίος τον περασμένο Νοέμβριο ανακοίνωσε ότι κατεβαίνει δήμαρχος στον τόπο καταγωγής του, τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας. Ενώ και ο -μη αρεστός στην ηγεσία Μητσοτάκη– βουλευτής Ηλείας της Ν.Δ. Κ. Τζαβάρας, ο οποίος έχει ανακοινώσει εδώ και έναν χρόνο ότι δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιος για τη Βουλή, προαλείφεται για περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας κόντρα στον «μητσοτακικό» και με χαμηλές επιδόσεις Ν. Φαρμάκη.
Καθώς οι προερχόμενοι από τη Ν.Δ. εκλεγμένοι περιφερειάρχες είναι αυτή τη στιγμή 12 στους 13 (πλην Αρναουτάκη στην Κρήτη) και η πλειοψηφία των δημάρχων (πάνω από 200 στους 332) είναι -λιγότερο η περισσότερο- «γαλάζια», είναι αυτονόητο ότι το σημαντικότερο πρόβλημα με τα «αντάρτικα» από αποτυχόντες βουλευτές θα το αντιμετωπίσει το κυβερνών κόμμα.
Από την άλλη πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ και λιγότερο το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. αντιμετωπίζουν άλλου είδους αδιέξοδα: Πού να βρουν κατάλληλους υποψηφίους για να αμφισβητήσουν τη -σημερινή- παντοδυναμία της Ν.Δ. στην Αυτοδιοίκηση.
Τα πρώτα «χτυπήματα» σε Αττική και Αθήνα
Στην Κουμουνδούρου μετά το φιάσκο του 2019 προσπαθούν να κινηθούν με προσεκτικά βήματα, τα οποία εποπτεύει ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας. Και αυτά φαίνεται ότι έχουν αποδώσει σε, τουλάχιστον δύο, όχι τυχαίες, περιοχές, μια και αποτελούν τις μεγαλύτερες της χώρας: Την Περιφέρεια Αττικής και τον Δήμο Αθηναίων.
Στη μεν μεγαλύτερη περιφέρεια πρόκειται για την υποψηφιότητα του νυν δημάρχου Νίκαιας – Ρέντη Γ. Ιωακειμίδη, ο οποίος είναι πολύ πιθανόν να στηριχθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ μετά και τις δεύτερες εθνικές εκλογές. Παράλληλα, υπάρχει πάντα και η υποψηφιότητα του πρώην περιφερειάρχη Γ. Σγουρού, ο οποίος έχει κάνει βήματα προσέγγισης με την Κουμουνδούρου.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, αυτές οι δύο υποψηφιότητες, μία εκ των οποίων αναμένεται να στηρίξει και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ., θα διεκδικήσουν την είσοδό τους στον β’ γύρο απέναντι στον νυν «γαλάζιο» περιφερειάρχη Γ. Πατούλη. Οσο για τυχόν «αντάρτικα» από βουλευτές της Ν.Δ. στην Αττική που δεν θα εκλεγούν, αυτή τη στιγμή δεν διαφαίνεται κάτι στον ορίζοντα, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν και ποιες ορέξεις θα ανοίξουν μετά την 21η Μαΐου.
Στον, δε, μεγαλύτερο δήμο της χώρας, πρόκειται για την υποψηφιότητα του μπασκετμπολίστα του Παναθηναϊκού Ν. Παππά, τον οποίο, σε συνέχεια της αποκάλυψης του aftodioikisi.gr τον περασμένο Ιανουάριο, ο Αλ. Τσίπρας ανακοίνωσε από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη Κυριακή ότι τον στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, η πρώτη δημοσκόπηση για τον Δήμο Αθηναίων (aftodioikisi.gr: 4 έως 8 Απριλίου, σε δείγμα 1.033 ατόμων) καταγράφει προβάδισμα 4% (42 έναντι 38%) του Κ. Μπακογιάννη! Με αυτά τα δεδομένα, αλλά και λόγω του ότι, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κάποια ισχυρή υποψηφιότητα από την πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη, δεν είναι απίθανο να λάβει και τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ.
Επίσης, δεν είναι κρυφό ότι ο κ. Παππάς έχει εξαιρετικές σχέσεις με τη βουλευτή της Α’ Αθήνας του ΚΚΕ Λ. Κανέλλη, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον β’ γύρο. Με αυτά τα δεδομένα, αναμένεται να είναι ένας ιδιαίτερα αξιόμαχος αντίπαλος απέναντι στον, με πολύ χαμηλές αποδόσεις, νυν δήμαρχο Κ. Μπακογιάννη.
Πόσο μάλλον που οι διαρροές προς τα δεξιά για τον νυν δήμαρχο είναι κάτι περισσότερο από ορατές σε περίπτωση που, όπως συζητείται, κατέβουν υποψήφιοι οι Κ. Μπογδάνος και Η. Κασιδιάρης.
Θεσσαλονίκη: Ξεκάθαρο τοπίο στην περιφέρεια, θολό στον δήμο
Στη δεύτερη μεγαλύτερη περιφέρεια και στον δεύτερο μεγαλύτερο δήμο της χώρας το τοπίο διαμορφώνεται ως εξής:
- Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ο νυν περιφερειάρχης Α. Τζιτζικώστας, που το 2019 είχε εκλεγεί από τον α’ γύρο με το εντυπωσιακό 62,04%, έναντι μόλις 11,48% του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χρ. Γιαννούλη, είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί. Γι’ αυτό και δεν έχουν γίνει συζητήσεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον αντίπαλό του. Οποιος το κάνει, όπως ο κ. Γιαννούλης στις προηγούμενες εκλογές και πιθανόν η Θ. Τζάκρη στις επερχόμενες, θα το κάνει κατόπιν εντολής και από κομματικό καθήκον.
- Αντίθετα, στον Δήμο Θεσσαλονίκης πολλοί είναι και πάλι οι «μνηστήρες» της θέσης του δημάρχου. Οχι τόσοι πολλοί όσοι οι 19 (αριθμός ρεκόρ) του 2019, λόγω απλής αναλογικής, αλλά, αν και η κατάσταση δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη, αναμένονται αρκετοί υποψήφιοι. Πρώτος, βεβαίως, ο νυν δήμαρχος Κ. Ζέρβας, ο οποίος αυτή τη φορά φαίνεται πως θα έχει τη στήριξη της Ν.Δ.
Ωστόσο, από τον χώρο της Δεξιάς, έχουν ήδη ανακοινωθεί οι υποψηφιότητες του «καραμανλικού», πρώην υπουργού Γ. Ορφανού, που το 2019 για μόλις 779 ψήφους είχε μείνει εκτός β’ γύρου, του Σ. Τζακόπουλου, εκλεγμένου δημοτικού συμβούλου με την παράταξη Ταχιάου (Ν.Δ.) και του Δρ. Τσαβλή, πρώην προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης και πρώτου σε σταυρούς δημοτικού συμβούλου το 2019 με την παράταξη «ΝΑΙ στη Θεσσαλονίκη» του νυν δημάρχου Κ. Ζέρβα. Και ο πρώτος σε σταυρούς δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη της Ν.Δ. το 2019 Β. Γάκης έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος δήμαρχος.
Από την άλλη πλευρά, στον ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εσωκομματικές αντιδράσεις για τον -φίλο του Γ. Μπουτάρη– πρόεδρο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) Θ. Σαββάκη είναι πιθανόν να επαναληφθεί το σενάριο του 2019 και να επιστρατευτεί και πάλι η νυν βουλευτής Κ. Νοτοπούλου.
Οσο για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ., τις βασικές τοπικές δυνάμεις φαίνεται να συσπειρώνει ο πρώην πρόεδρος του ΟΛΘ και νυν αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (ΕΟΑ), ο «βενιζελικός» Στ. Αγγελούδης, ενώ στον χώρο της Κεντροαριστεράς κινείται και ο νυν πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης και υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. στην Α’ Θεσσαλονίκης, Π. Λεκάκης, ο οποίος διεκδικεί τη στήριξη του κόμματος κεντρικά.
Οι εκλεκτοί για Πάτρα, Ηράκλειο, Πειραιά, Λάρισα και Γιάννενα
- Δήμος Πατρέων: Στον τρίτο μεγαλύτερο δήμο της χώρας θα είναι εκ νέου υποψήφιος ο νυν δήμαρχος Κ. Πελετίδης (ΚΚΕ), ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του προέδρου του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας Β. Αϊβαλή, ο οποίος αναμένεται να στηριχθεί και από το ΠΑΣΟΚ. Η Ν.Δ. προσώρας τηρεί στάση αναμονής, με πιθανότερο σενάριο να στηρίξει τον διάδοχο του πρόσφατα αποχωρήσαντα από τη θέση του επικεφαλής της «γαλάζιας» παράταξης «Πάτρα Ενωμένη» Ν. Παπαδημάτο, Κ. Σβόλη. Στο «παιχνίδι» φαίνεται ότι θα είναι και η «Νέα Πάτρα» του Ν. Νικολόπουλου, εκτός κι αν ο γνωστός πολιτικός αποφασίσει να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές, οπότε θα πρέπει να ορίσει διάδοχο για τις αυτοδιοικητικές.
- Δήμος Ηρακλείου: Στην Κρήτη η αποχώρηση των δύο μονομάχων του β’ γύρου στις εκλογές του 2019, του 77χρονου νυν δημάρχου Β. Λαμπρινού και του πρώην δημάρχου και υπουργού του ΠΑΣΟΚ Γ. Κουράκη, ο οποίος προαλείφεται για υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, έχει αλλάξει το τοπίο. Ισχυρός υποψήφιος προβάλει ο τρίτος των εκλογών του 2019 Η. Λυγερός, καθώς υπάρχουν εν εξελίξει συζητήσεις για συνένωση της παράταξής του «Ηράκλειο Ενεργοί Πολίτες» (12,1% το 2019) με αυτήν του κ. Κουράκη «Δύναμη Πολιτών» (36,7% το 2019), αλλά και με τις παρατάξεις «Συνεργασία για το Ηράκλειο» (4,26% το 2019) και «ΗράκλειΟΝ Αξίζει» (3,46% στις εκλογές του 2019), που είναι πιθανόν να στηριχθούν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Από την πλευρά της Ν.Δ. προαλείφεται ως υποψήφιος ο Αλέξης Καλοκαιρινός, γιος του παλιού δημάρχου (1964-67) Ανδρέα Καλοκαιρινού, ενώ, χωρίς να έχουν ανακοινώσει επίσημα την υποψηφιότητά τους, τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. στην ιδιαίτερη πατρίδα του Ν. Ανδρουλάκη διεκδικούν δύο αντιδήμαρχοι του -προερχόμενου από τη Ν.Δ.- σημερινού δημάρχου: Ο Κ. Βαρδαβάς (Περιβάλλοντος) και ο Γ. Σισαμάκης (Αναπτυξιακού Προγραμματισμού), που είχε κατέβει και το 2019 επικεφαλής της παράταξης «Ηράκλειο για όλους» και είχε καταλάβει την τέταρτη θέση, με 8,7%, για να συνεργαστεί στη συνέχεια με τον κ. Λαμπρινό. Τέλος, την υποψηφιότητά του για τον Δήμο Ηρακλείου έχει ανακοινώσει επισήμως ο τ. αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Γ. Αλεξάκης.
- Δήμος Πειραιά: Εκ νέου υποψήφιος θα είναι ο νυν δήμαρχος Γ. Μώραλης, με αντιπάλους τον πρώην αντιπεριφερειάρχη Γ. Γαβρίλη από τον ΣΥΡΙΖΑ και, πιθανότατα, τον νυν βουλευτή της Ν.Δ. στην Α’ Πειραιά Χρ. Μπουτσικάκη, ο οποίος δήλωσε ότι δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιος για τη Βουλή, καθώς, αφενός ο Πειραιάς θα έχει μια έδρα λιγότερη στις βουλευτικές εκλογές και, αφετέρου, κατεβαίνει για βουλευτής ο υποψήφιος δήμαρχος της Ν.Δ. το 2019, Ν. Βλαχάκος.
- Δήμος Λαρισαίων: Μια τρίτη θητεία με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ διεκδικεί ο νυν δήμαρχος Απ. Καλογιάννης. Αυτή τη φορά αντίπαλός του από την πλευρά της Ν.Δ. θα είναι ο Θ. Μαμάκος. που διαδέχτηκε την αντίπαλο του κ. Καλογιάννη το 2019 Ρ. Καραλαριώτου (θα είναι υποψήφια βουλευτής της Ν.Δ.) στην παράταξη «Λάρισα μπροστά».
- Δήμος Ιωαννιτών: Ο θάνατος του δημάρχου Μ. Ελισάφ έχει αλλάξει τα δεδομένα. Στη θέση αυτή τον διαδέχθηκε έπειτα από σχετική ψηφοφορία της παράταξης «Γιάννενα – Νέα Εποχή» ο πρώην πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Δ. Παπαγεωργίου, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν η παράταξη θα κατέβει, και μάλιστα ενωμένη, στις εκλογές. Το βέβαιο είναι ότι υποψήφιοι θα είναι εκ νέου ο προερχόμενος από την Κεντροαριστερά πρώην δήμαρχος Θ. Μπέγκας, ο οποίος επιζητεί τη στήριξη ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ., η Τ. Καλογιάννη, που το 2019 είχε στηριχθεί από τη Ν.Δ., κάτι που αναμένεται και στις εκλογές του 2023, ο προερχόμενος από τη Ν.Δ. πρώην δήμαρχος Ν. Γκόντας, που στην παρούσα δημοτική θητεία συνεργάστηκε με την παράταξη Ελισάφ, και ο πρώην υποψήφιος βουλευτής της Ν.Δ. Π. Κολόκας.
Περιφέρειες: Οι σίγουροι, οι ελεγχόμενοι και αυτοί που έχουν πέσει στο τραπέζι
Ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης σε πρόσφατες δηλώσεις του τόσο στην Κοζάνη όσο και την Αλεξανδρούπολη υποστήριξε ότι η Ν.Δ. θα στηρίξει τους εκλεγμένους νυν περιφερειάρχες. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι ορισμένες περιπτώσεις «γαλάζιων» περιφερειαρχών που δεν εμφανίζουν καλές επιδόσεις θα επανεξεταστούν.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι οι περιφερειάρχες Δυτικής Μακεδονίας Γ. Κασαπίδης, Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Χρ. Μέτιος, Ιονίων Νήσων Ρ. Κράτσα αλλά και ο περιφερειάρχης Ηπείρου Α. Καχριμάνης. Επίσης, ερώτημα προκύπτει και για τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κ. Μουτζούρη, ο οποίος το 2019 είχε κερδίσει την επίσημη υποψήφια της Ν.Δ. Χρ. Καλογήρου, καθώς, παρά το γεγονός ότι τον περασμένο Ιανουάριο συναντήθηκε με τον Κυρ. Μητσοτάκη, οι σχέσεις του με το Μαξίμου εξακολουθούν να είναι μάλλον «παγωμένες».
Στην Κρήτη, όπου ο νυν περιφερειάρχης Στ. Αρναουτάκης θα στηριχθεί εκ νέου από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται κάποιος «γαλάζιος» ενδιαφερόμενος.
Η Ν.Δ. θα στηρίξει τους νυν περιφερειάρχες:
- Α. Τζιτζικώστα στην Κεντρική Μακεδονία,
- Κ. Αγοραστό στη Θεσσαλία,
- Φ. Σπανό στη Στερεά Ελλάδα,
- Ν. Φαρμάκη στη Δυτική Ελλάδα,
- Π. Νίκα στην Πελοπόννησο και
- Γ. Χατζημάρκο στο Νότιο Αιγαίο.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του ΠΑΣΟΚ, συζητήσεις γίνονται, αλλά -κατά τα φαινόμενα- αποφάσεις θα ληφθούν μετά τις πρώτες εθνικές εκλογές. Τα ονόματα που έχουν ήδη πέσει στο τραπέζι είναι:
- Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας του πρώην υπουργού και υποψήφιου με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. στη Ροδόπη Γ. Πεταλωτή, αλλά και του πρώην δημάρχου Κομοτηνής Γ. Πετρίδη, ως κοινών υποψηφίων ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ.
- Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. αναμένεται να στηρίξει εκ νέου τη Γ. Ζεμπιλιάδου, υποψηφιότητα στην οποία δεν αποκλείεται να προσχωρήσει και ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ την κάθοδό του έχει ανακοινώσει και ο πρώην βουλευτής των ΑΝ.ΕΛ. Χ. Κάτανας.
- Στην Περιφέρεια Ηπείρου, συζήτηση γίνεται τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και από το ΠΑΣΟΚ με τον τρίτο τον εκλογών του 2019 Σπ. Ριζόπουλο.
- Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας του πρώην βουλευτή του Ποταμιού Κ. Μπαργιώτα αλλά και του δημάρχου Αγιάς Α. Γκουντάρα.
- Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας του μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος Δ. Τεμπονέρα αλλά και του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας Θ. Μωραΐτη.
- Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας του Απ. Γκλέτσου αλλά και του υποψήφιου του ΣΥΡΙΖΑ το 2019 Δ. Αναγνωστάκη.
- Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων του πρώην βουλευτή Κέρκυρας Κώστα Παυλίδη.
- Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου του πρώην περιφερειάρχη Π. Τατούλη.
- Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου του δημοσιογράφου Στ. Μαλέλη.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ονόματα για τις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου, όπου συζητιόταν το όνομα του βουλευτή Δωδεκανήσου και πρώην υπουργού Ν. Σαντορινιού, ο οποίος δυστυχώς έχασε τη μάχη με τον καρκίνο τον περασμένο Φεβρουάριο.
