Το εκδικητικό σχέδιο που απεργάστηκε το Μαξίμου, με όπλο το πρόγραμμα ενίσχυσης των εφημερίδων, προκειμένου να πλήξει ειδικώς την εταιρία ΕΣΤΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε., από την οποία εκδίδεται η «δημοκρατία», αποκαλύπτεται σε όλη του τη διάσταση, μέσα από τις δύο διαφορετικές αποφάσεις υπαγωγής των εκδοτικών εταιριών, που δημοσιεύτηκαν με απόσταση τριών μηνών (σ.σ.: η πρώτη 31 Ιουλίου και η δεύτερη 27 Οκτωβρίου).
Προφανής λόγος αυτού του χτυπήματος; Τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ της εφημερίδας, που δεν συντάσσονται με κάθε κυβερνητικό αφήγημα.
Η ιστορία αρχίζει τον περασμένο Απρίλιο, όταν δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (2665/Β/21-4-2023) η Κοινή Υπουργική Απόφαση που όριζε τα κριτήρια με βάση τα οποία θα προέκυπτε το ποσό που θα δικαιούνταν κάθε επιχείρηση από το πολυαναμενόμενο πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόζεται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ώστε να στηριχτεί και να διασωθεί ένας από τους πιο σημαντικούς και συνταγματικά προστατευόμενους πυλώνες κάθε δημοκρατικού πολιτεύματος.
Με βάση τους όρους του παιχνιδιού που η ίδια η κυβέρνηση έβαλε, κάθε εταιρία που θα εγγραφόταν στo Μητρώο Τύπου και άρα θα είχε δικαίωμα συμμετοχής στα προγράμματα ενίσχυσης θα έπρεπε να λάβει ως ελάχιστο ποσό ενίσχυσης το ποσό των 50.000 ευρώ. Οι επιχειρήσεις που εκδίδουν εφημερίδες ημερήσιας κυκλοφορίας θα έπρεπε να λάβουν επιπλέον το ποσό των 20.000 ευρώ.
Ενώ οι επιχειρήσεις που έχουν έντυπα που κυκλοφορούν με τον ίδιο τίτλο για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 15 ετών κατά το έτος 2023 θα έπρεπε να λάβουν επιπλέον το ποσό των 30.000 ευρώ. Τέλος, στον τρόπο υπολογισμού του ποσού θα συμπεριλαμβάνονταν και οι «Ετήσιες Μονάδες Εργασίας αναφοράς (ΕΜΕ) κατά την τελευταία κλειόμενη ετήσια οικονομική χρήση 2022», δηλαδή, σύμφωνα με τις εξηγήσεις που έδωσε ο υφυπουργός Παρά τω Προθυπουργώ, υπεύθυνος για θέματα Μέσων Ενημέρωσης, Γιάννης Μπρατάκος, σε επίκαιρη ερώτηση που του έγινε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή, ο αριθμός «του προσωπικού αλλά και ο κύκλος εργασιών».
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η ΕΣΤΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε. όχι μόνο κατέθεσε όλα τα νόμιμα και απαραίτητα έγγραφα, εμπρόθεσμα και με διαφάνεια, μεταξύ των οποίων φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες, αλλά παράλληλα ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, και από τις πρώτες εταιρίες που κατέθεσε πλήρη και σωστά δικαιολογητικά. Επιπλέον, εκδίδει προφανώς και ημερήσιο φύλλο, ενώ παράλληλα έχει μεγάλο κύκλο εργασιών και είναι από τις εταιρίες με έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς εργαζομένων στον χώρο των εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας.
Διάφορα παράδοξα
Ως εκ τούτου, τον περασμένο Ιούλιο η εφημερίδα συμπεριελήφθηκε στους πρώτους 27 δικαιούχους του προγράμματος, με βάση την απόφαση που αναρτήθηκε στη Δια@γεια, με εγκεκριμένο ποσό ενίσχυσης τα 100.000 ευρώ. Φυσικά, υπήρχαν διάφορα παράδοξα στη συγκεκριμένα λίστα, όπως επισημάναμε και το προηγούμενο διάστημα.
Για παράδειγμα, εταιρίες όπως η Λυκαβηττός Εκδόσεις Μονοπρόσωπη ΙΚΕ, που εκδίδει την (ανύπαρκτης κυκλοφορίας) εφημερίδα «Στο Καρφί του Σ/Κου» εμφανίζονται να δικαιούνται ελάχιστα λιγότερα χρήματα από την εταιρία Alter Ego A.E., η οποία εκδίδει δύο ιστορικές εφημερίδες, με ημερήσια και κυριακάτικη έκδοση, και σημαντικές κυκλοφορίες («ΤΑ ΝΕΑ» και «ΤΟ ΒΗΜΑ»). Ή εταιρίες με μόνο μία κλαδική έκδοση, όπως η Green Box Εκδοτική Α.Ε. που εκδίδει την εφημερίδα «ARGENDA», εμφανίζονται να δικαιούνται περισσότερα χρήματα από την «Εφημερίδα των Συντακτών» που έχει επίσης σημαντική κυκλοφορία, ημερήσιο φύλλο και διευρυμένο προσωπικό δυναμικό.
Από τότε μεσολάβησαν μήνες σιωπής, καθώς, παρά την απόφαση υπαγωγής και την έγκριση των ποσών, η κυβέρνηση δεν είχε περάσει στην εκτέλεση του προγράμματος και την εκταμίευση των ποσών. Στις 10 Οκτωβρίου δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ μιας μικρής έκτασης τροποποίηση επί της πρώτης Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που στόχο είχε να λάβουν έγκριση και εφημερίδες που κατέθεσαν αργότερα τα σχετικά δικαιολογητικά.
Και ξάφνου, στις 18 Οκτωβρίου, κι ενώ ουσιαστικά η σιωπή συνεχιζόταν, δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (6023/Ε/1110/2023) μία καινούργια τροποποίηση επί της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, με μοναδικό στόχο, όπως αποδείχτηκε, να μειωθεί το εγκεκριμένο ποσό προς την ΕΣΤΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε..
Το τρίτο χαμηλότερο ποσό
Κανείς, όμως, δεν φανταζόταν πως το εγκεκριμένο ποσό θα έπεφτε, παράνομα και καταχρηστικά, ακόμα και κάτω από τον βασικό πήχη των 50.000 ευρώ, τον οποίο είχε ορίσει η ίδια η κυβέρνηση. Ούτε πως η «δημοκρατία», που είναι μία από τις μεγαλύτερες ημερήσιες πολιτικές εφημερίδες και η οποία διαθέτει και κυριακάτικη έκδοση, θα έπαιρνε το τρίτο χαμηλότερο ποσό ενίσχυσης στη σχετική λίστα.
Λίγες μέρες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 27 Οκτωβρίου, δημοσιεύεται νέα λίστα υπαγωγής επιχειρήσεων στο πρόγραμμα ενίσχυσης εφημερίδων. Σε αυτή αναφέρεται συγκεκριμένα ότι η ανάκληση της παλαιάς λίστας του Ιουλίου έγινε κυρίως εξαιτίας της τροποποίησης που πραγματοποιήθηκε στις 18 Οκτωβρίου και η οποία αφορούσε ειδικά την ΕΣΤΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε.. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δημοσίευσε τη νέα απόφαση υπαγωγής, στην οποία εντάχθηκαν τελικά 31 επιχειρήσεις.
Η προσεκτική μελέτη της νέας λίστας είναι αποκαλυπτική. Για τις εφημερίδες οι οποίες συντάσσονται και επιβραβεύουν κάθε κυβερνητική κίνηση το ποσό σε κάποιες περιπτώσεις έφτασε ακόμα και να διπλασιαστεί. Πέρα όμως από αυτό, ακόμα κι έτσι, η νέα λίστα περιέχει αρκετές σκανδαλώδεις ενισχύσεις. Εφημερίδες με εβδομαδιαία έκδοση και ανύπαρκτη κυκλοφορία έφτασαν να δικαιούνται ακόμη και 100.000 ευρώ. Κλαδικές εφημερίδες, επίσης ανύπαρκτης κυκλοφορίας, έφτασαν να δικαιούνται από 70.000 έως 100.000 ευρώ.
Η ΕΣΤΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε., από την άλλη, που έχει εξαιρετικά μεγάλο κύκλο εργασιών και αριθμό εργαζομένων, αλλά κι ημερήσιες εκδόσεις, εμφανίζεται να δικαιούται το σκανδαλώδες και καταχρηστικό ποσό των 48.000 ευρώ. Βεβαίως, όλος ο Τύπος έπρεπε να λάβει ενισχύσεις, καθώς αποτελεί σταθερό πυλώνα κάθε δημοκρατικού πολιτεύματος, ενώ υπήρξε και το πλέον αδικημένο τμήμα των μέσων ενημέρωσης τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τις τεράστιες ενισχύσεις που δόθηκαν σε άλλα ΜΜΕ. Αναρωτιόμαστε, ωστόσο, πώς ο κ. Μπρατάκος κατάφερε να ανακαλύψει περισσότερες «ετήσιες μονάδες» σε εβδομαδιαίες εφημερίδες που γράφονται από πέντε συντάκτες.
Πρόκειται, σίγουρα, για την πιο σκοτεινή μεθόδευση στην ιστορία του ελληνικού Τύπου, που κάνει την 107η θέση που πήρε η Ελλάδα το 2023 στη διεθνή κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου να μοιάζει εξαιρετικά προνομιακή. Αναρωτιόμαστε αν οι αρμόδιες ενώσεις έχουν μελετήσει τη σχετική λίστα.
