Προεδρία Αιγύπτου για τη Μονή Σινά: «Πλήρης δέσμευση για διατήρηση του θρησκευτικού καθεστώτος»

Την στιγμή που παραμένει η τεράστια ανησυχία για την τύχη της ιστορικής Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά μετά την απόφαση δικαστηρίου του Καΐρου να περάσει στο αιγυπτιακό Δημόσιο, σε ανακοίνωση της αργά το βράδυ της Πέμπτης η Προεδρία της Αιγύπτου τόνισε πως δεν πρόκειται να αλλάξει το καθεστώς.

Πιο συγκεκριμένα η ανακοίνωση ανέφερε:

«Η προεδρία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου επαναλαμβάνει την πλήρη δέσμευσή της για διατήρηση του μοναδικού και ιερού θρησκευτικού καθεστώτος της Μονής της Αγίας Αικατερίνης και για αποτροπή της παραβίασής του.

Η προεδρία επιβεβαιώνει πως η πρόσφατη δικαστική απόφαση εδραιώνει αυτό το καθεστώς, ευθυγραμμιζόμενη με όσα επεσήμανε ο πρόεδρος Ελ Σίσι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, στις 7 Μαΐου.

Η προεδρία επιβεβαιώνει επίσης τη σπουδαιότητα της διατήρησης των στενών και αδελφικών σχέσεων που συνδέουν τις δύο χώρες και τους λαούς τους, και της διασφάλισης πως αυτές δεν θα τεθούν σε κίνδυνο».

Δείτε την ανακοίνωση:

Είχε προηγηθεί λίγο νωρίτερα την Πέμπτη η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Αιγύπτου η οποία επεσήμανε την πλήρη δέσμευσή της να διατηρήσει το καθεστώς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης Σινά τονίζοντας ότι η πρόσφατη δικαστική απόφαση ρυθμίζει το νομικό καθεστώς της μονής και διασφαλίζει την ιερότητά της.

Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του Πρακτορείου Ειδήσεων Μέσης Ανατολής (MENA) σχετικά με τη δικαστική απόφαση που εκδόθηκε στις 28 Μαΐου και αφορά τα εδάφη γύρω από τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, αλλά και τις φήμες που κυκλοφόρησαν περί δήμευσης της Μονής και των εκτάσεών του, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Αιγύπτου χαρακτηρίζει τις σχετικές φήμες εντελώς αβάσιμες.

Όπως αναφέρει, με την εξέταση του πλήρους κειμένου της απόφασης, καθίστανται σαφή τα ακόλουθα γεγονότα:

Πρώτον, η Μονή της Αγίας Αικατερίνης, οι συνδεδεμένοι με αυτήν αρχαιολογικοί χώροι, η πνευματική αξία, η θρησκευτική σημασία και τα συνδεδεμένα με τη Μονή νεκροταφεία δεν παραβιάζονται. Ο εκπρόσωπος επιβεβαίωσε ότι αυτή η δικαστική απόφαση αποτελεί την πρώτη φορά που ρυθμίζεται το νομικό καθεστώς της μονής και διασφαλίζεται η ιερότητά του.

Δεύτερον, παρόλο που υπάρχουν ορισμένες περιοχές για τις οποίες είχαν υπογραφεί συμβάσεις με τις τοπικές αρχές και παρά τον χαρακτηρισμό τους ως φυσικά καταφύγια, η δικαστική απόφαση, αναγνωρίζοντας την πνευματική και θρησκευτική αξία του μοναστηριού, ενέκρινε το συνεχιζόμενο δικαίωμα των μοναχών του μοναστηριού να συνεχίσουν να κάνουν χρήση των θρησκευτικών και αρχαιολογικών χώρων της ευρύτερης περιοχής.

Τρίτον, η δικαστική απόφαση αναφέρεται στην ύπαρξη ορισμένων απομακρυσμένων περιοχών εντός των φυσικών καταφυγίων που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από το μοναστήρι και είναι ακατοίκητες, για τις οποίες δεν υπάρχουν έγγραφα ιδιοκτησίας ή κατοχής. Κατά συνέπεια, οι εν λόγω εκτάσεις θεωρούνται κρατική ιδιοκτησία.

Ο Εκπρόσωπος υπογράμμισε την ανάγκη να επαληθευτούν οι πληροφορίες και να μην εκδοθούν λανθασμένες και πρόωρες αποφάσεις πριν από την εξέταση του πλήρους κειμένου της δικαστικής απόφασης. Τόνισε ακόμη τη μεγάλη σημασία του να μη θιγούν οι στενές, αδελφικές και ιστορικές σχέσεις μεταξύ της Αιγύπτου και της φίλης χώρας Ελλάδας, που εκτείνονται σε βάθος αιώνων.

Πέρα από την ανησυχία σε θρησκευτικό επίπεδο, η συγκεκριμένη είδηση έχει προκαλέσει έντονη αναστάτωση και σε πολιτιστικό επίπεδο, καθώς η Μονή του Σινά αποτελεί ένα παγκόσμιας σημασίας ορθόδοξο και πολιτιστικό μνημείο υπό την UNESCO, με την περί δήμευσης της περιουσίας της και εκδίωξης των μοναχών της να αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες και πιο σοβαρές καταπατήσεις θρησκευτικών και ατομικών ελευθεριών τα τελευταία χρόνια.

Το κλείσιμό της απειλεί την ιστορική συνέχεια μιας μοναστικής παράδοσης 1.500 ετών, ενώ εντείνει φόβους για περιορισμό της χριστιανικής παρουσίας σε αυτή την περιοχή που, μέχρι σήμερα, αντιμετώπιζε ελάχιστα ή λίγα προβλήματα. Επίσης στέλνει ανησυχητικό μήνυμα προς τις θρησκευτικές μειονότητες στην Αίγυπτο, ενώ δεν αποκλείεται να αποτελεί πολιτικό μοχλό πίεσης προς το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων από πλευράς Καΐρου.

Η χερσόνησος του Σινά, εξάλλου, είναι μια περιοχή στρατηγικής σημασίας για την Αίγυπτο και την ευρύτερη περιοχή του αραβικού κόσμου, με αποτέλεσμα να υπάρχει ισχυρή στρατιωτική παρουσία, αλλά και πολλά προβλήματα με ομάδες τρομοκρατία και ομάδες ανταρτών. Σημαντικά προβλήματα αναμένεται να υπάρξουν και στο κομμάτι του τουρισμού, ιδίως όσον αφορά στην κοινότητα των βεδουίνων, οι οποίοι εξαρτώνται από αυτόν, καθώς η Μονή του Σινά προσελκύει χιλιάδες προσκυνητές κάθε χρόνο.

Από το παρεκκλήσι της «φλεγόμενης βάτου» στο αιγυπτιακό Δημόσιο

Η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, θεωρείται η παλαιότερη χριστιανική μονή στον κόσμο. Χτίστηκε κάπου μεταξύ του 548 μ.Χ. και 565 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α’, στο σημείο όπου υποτίθεται ότι βρισκόταν η «Φλεγόμενη Βάτος» του Μωυσή. Αρχικά, σύμφωνα με τoν ιστότοπο mixanitouxronou.gr, στο σημείο είχε χτιστεί το παρεκκλήσι της «Φλεγόμενης Βάτου» (381-384 μ.Χ.), με τον Ιουστινιανό Α’ να διατάζει το χτίσιμο του μοναστηριού, προκειμένου το παρεκκλήσι και οι μοναχοί του να προστατευτούν από επιδρομές. Το μοναστήρι πήρε το όνομά του από την Αγία Αικατερίνη, καθώς πιστεύεται ότι τα λείψανά της μεταφέρθηκαν εκεί ως εκ θαύματος.

Καθώς το Όρος Σινά αποτελεί ιερό τόπο τόσο των Μουσουλμάνων, όσο και των Ιουδαίων εκτός από τους Χριστιανούς, ο Μωάμεθ, ιδρυτής του Ισλάμ, είχε θέσει υπό την προστασία του το μοναστήρι με σχετικό έγγραφο. Έτσι, η μονή συνέχισε το έργο της εντός του ισλαμικού κόσμου της Μέσης Ανατολής. Άλλωστε, είναι ξακουστή η αρμονική συμβίωση των μοναχών με τους μουσουλμάνους βεδουΐνους της περιοχής.

Αρχικά, η μονή ήταν ενταγμένη στην επισκοπή Φαράν του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ωστόσο, το 1575, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως παραχώρησε στο μοναστήρι αυτονομία, επιβεβαιωμένη το 1782 από τον Πατριάρχη Γαβριήλ Δ’. Κατά την περίοδο των Σταυροφοριών, το μοναστήρι βρέθηκε υπό την προστασία τόσο των Βυζαντινών αυτοκρατόρων όσο και των ηγεμόνων του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ, επιβεβαιώνοντας τον ιστορικό του ρόλο ως θρησκευτικό και πολιτιστικό ορόσημο.

Σήμερα, η κοινότητα της Αγίας Αικατερίνης αριθμεί περίπου 20 μοναχούς, ενώ την ευρύτερη περιοχή κατοικούν επίσης εκατοντάδες Βεδουίνοι και ψαράδες. Από την ισραηλινή εισβολή το 1967, η κοινότητα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, κυρίως τη διατήρηση του αυθεντικού μοναστικού τρόπου ζωής εν μέσω μαζικής τουριστικής κίνησης και της αύξησης του πληθυσμού μετά την επιστροφή του Σινά στην Αίγυπτο το 1982.

Η σημασία του μοναστηριού αναγνωρίστηκε διεθνώς και από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’, ο οποίος το επισκέφθηκε στις 26 Φεβρουαρίου του 2000, τιμώντας την πλούσια ιστορία και πνευματική του παράδοση.

Η Βιβλιοθήκη της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά συγκαταλέγεται στις αρχαιότερες και σημαντικότερες βιβλιοθήκες του κόσμου, με συνεχή λειτουργία που ξεκινά από την πρώιμη βυζαντινή εποχή. Η συλλογή της περιλαμβάνει σπάνιους παπύρους, χειρόγραφα, έντυπα και έγγραφα σε διάφορες γλώσσες, με ξεχωριστή θέση να κατέχουν τα ελληνικά χειρόγραφα.

Ανάμεσα στα ελληνικά χειρόγραφα ξεχωρίζει ο περίφημος «Σιναϊτικός Κώδιξ» του 4ου αιώνα, καθώς και περίπου εκατό χειρόγραφα που έχουν γραφτεί με τη μεγαλογράμματη γραφή (7ος-11ος αιώνας). Η ποικιλία των γραφών στα σιναϊτικά χειρόγραφα επιτρέπει την παρακολούθηση της εξέλιξης της ελληνικής γραφής από τον 4ο αιώνα μέχρι την εμφάνιση της τυπογραφίας.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και η συλλογή φορητών εικόνων της Μονής, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη και πλουσιότερη παγκοσμίως. Το Σινά θεωρείται ένας από τους ελάχιστους τόπους όπου διασώζονται εικόνες του 6ου και 7ου αιώνα, διακρινόμενες για την απαράμιλλη ομορφιά και τεχνική τους, με μερικές να απεικονίζουν τον Χριστό και την Παναγία, αποτελώντας από τα παλαιότερα σωζόμενα δείγματα της χριστιανικής τέχνης.

Η διατήρηση και προστασία αυτών των θησαυρών καθιστούν τη Μονή Αγίας Αικατερίνης όχι μόνο έναν τόπο λατρείας, αλλά και ένα μοναδικό πολιτιστικό και ιστορικό μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας.

Δείτε επίσης:

• Μονή Σινά: Ανησυχία για το «λουκέτο» στο αρχαιότερο χριστιανικό μοναστήρι – «Δεν αλλάζει σε τίποτα το καθεστώς της» λέει το ΥΠΕΞ Αιγύπτου
• Αερολογίες από την κυβέρνηση για το κλείσιμο της Μονής Σινά – «Xαστούκι στις θρησκευτικές ελευθερίες» λέει ο εκπρόσωπος των μοναχών
• Εθνική ήττα! Ο Μητσοτάκης συρρικνώνει την Ελλάδα – Η Μονή του Σινά περνά σε χέρια μουσουλμάνων