«Ο Θείος Βάνιας δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου» σύμφωνα με τον Κώστα Κουτσολέλο που υποδύεται την εμβληματική μορφή του πρωταγωνιστή του διηγήματος, του Άντον Τσέχωφ. Ο Κώστας Κουτσολέλος όμως, πιστεύουμε ότι είναι. Και εκτός από το να μηδενίζει όλα εκείνα τα ασήμαντα που ταλαιπωρούν την ανθρώπινη φύση μας, μέσω του προφίλ του στο Facebook, παρουσιάζει στην σκηνή και το ψυχικό σθένος που «πνίγεται» εδώ και αιώνες λόγω της καταιγιστικής ροής της καθημερινότητας που καταπατά την εξέλιξη του εαυτού μας, μέσα στην οικογένεια και στο σύνολο.
- Συνέντευξη στην Πωλίνα Χρήστου
Στην θεατρική σκηνή του Bios στο Νέο Κόσμο, ανέβηκε για δεύτερη σεζόν μετά την περσινή επιτυχία, το έργο του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, σε σκηνοθεσία της Μαρίας Μαγκανάρη. Ο Κώστας Κουτσολέλος με κυνισμό, αυτοσαρκασμό και νιχιλιστική διάθεση μας λύνει απορίες για το θέατρο και όχι μόνο.
Ο «Θείος Βάνιας» είναι ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας δραματολογίας που γράφτηκε το 1880, ποια κοινά εντοπίζετε κατά την γνώμη σας με τους ανθρώπους της σύγχρονης κοινωνίας;
Ο Τσέχωφ έχει συγκινηθεί από την ανθρώπινη δυστυχία, όχι όμως από τα μεγάλα δράματα, αλλά από την ασημαντότητα της ζωής, την φτώχεια, την αδιαφορία. Ακριβώς ό,τι συμβαίνει και σήμερα. Οι περισσότερες ζωές «πετιούνται» στα σκουπίδια. Εκτός αν εσείς είστε από τους τυχερούς που ζείτε μια συναρπαστική ζωή. Αν είστε, δεν ταυτίζεστε…
Θα μας περιγράψετε συνοπτικά το προφίλ του Θείου Βάνια;
Το πρόβλημα με τους κλασσικούς ήρωες είναι ότι έχουν γραφτεί τόσα πολλά, που έχει «βαρύνει» το θέμα. Ο Βάνιας δε νομίζω ότι είναι μια ξεχωριστή περίπτωση ανθρώπου. Ο Τσέχωφ αντί να τον αναφέρει με το επίσημο όνομά του «Ιβάν Ιβάνοβιτς», θέλει να ρίξει το κύρος του, αποκαλώντας τον απλά «θείο Βάνια». Δεν υπάρχει κάτι πολύ ιδιαίτερο στον «θείο Βάνια», δεν είναι κάποιος ήρωας αλλά ένας άνθρωπος που δεν κατάφερε να κάνει τίποτα παρά να εγκλωβιστεί σε μια ζωή που δεν έχει κανένα ενδιαφέρον και ούτε το σθένος να την αλλάξει. Όπως και όλοι οι ήρωες του έργου. Ούτε εγώ το σθένος να αλλάξω και πιστεύω οι ελάχιστοι που το έχουν καταφέρει, έχουν «χαλάσει την πιάτσα».
Ποιο είναι το μήνυμα της παράστασης κατά τη γνώμη σας;
Ο Τσέχωφ «φωτογραφίζει» την ζωή των ανθρώπων στην τότε εποχή, που δεν διαφέρει πολύ από τη σύγχρονη. Βέβαια, και σε άλλα έργα του έργα του θέλει να μας αφυπνίσει ότι πρέπει να προσέξουμε το περιβάλλον, την παιδεία και την πολιτιστική κληρονομιά που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές. Στην ουσία τι λέει: Οι ζωές μας είναι καταδικασμένες, δεν υπάρχει ελπίδα, αλλά οφείλουμε να αφήσουμε μια καλύτερη κοινωνία στους ανθρώπους που θα γεννηθούν στο μέλλον.
Θα ήθελα να μιλήσουμε λίγο για σας, πώς ασχοληθήκατε με την υποκριτική;
Στην τύχη. Δεν αγαπούσα ιδιαίτερα το θέατρο, με τρομοκρατούσε το σοβαρό θέατρο. Στην ηλικία των 26 αποφάσισα να φοιτήσω σε μια δραματική για να περάσει λίγο η ώρα και να περνάμε ευχάριστα στις πρόβες. Δεν υπήρχε κάτι βαθύ.
Έχετε δηλώσει ότι οι πρόβες είναι το αντικαταθλιπτικό σας.
Η ίδια η παράσταση είναι το καλύτερο αντικαταθλιπτικό που υπάρχει. Όταν έχεις παράσταση στις 21:00, δε γίνεται να διαλυθείς, κάτι συγκρατεί τον εαυτό σου μέχρι την ώρα που θα εμφανιστείς στους θεατές. Αν υπάρχουν θεατές…
Έχει μια ωραία μορφή κοινωνικότητας, η οποία δεν είναι η συνηθισμένη όπως για παράδειγμα να βρεθείς με κάποιον έξω, να πεις τα νέα σου. Είναι πολύ πιο χαλαρωτικό από τα να βρεθείς κατά μέτωπο με ανθρώπους.
Έχετε κάποιο άγχος για την ανταπόκριση του κόσμου, μέχρι να βγείτε στην σκηνή;
Ναι, σε κάποιο βαθμό. Αλλά το πραγματικό άγχος είναι για την κατάσταση στην οποία θα βρίσκομαι εγώ. Η παράσταση είναι μεγάλης διάρκειας όπως και ο ρόλος μου και δεν έχω έναν μηχανισμό που σίγουρα, κάθε μέρα, θα μου εξασφαλίσει το αποτέλεσμα που εγώ θέλω ακριβώς. Παίζεις με το νευρικό σου σύστημα αλλά αυτό δε μπορεί να γίνει καρμπόν. Τη μια μέρα μπορεί να τα κάνεις όλα τέλεια και την επόμενη να μην λειτουργεί όπως φανταζόσουν. Είναι τόσο πολυδιάστατη η υποκριτική, που δεν μπορείς να την έχεις στο τσεπάκι σου.
Πιθανότατα αυτό όμως το αντιλαμβάνεστε μόνο εσείς και όχι οι θεατές, είναι δική σας εσωτερική πάλη.
Τελικά ναι, αυτό είναι πραγματικότητα.
Πως πιστεύετε ότι αντιμετωπίζουν οι Έλληνες το θέατρο στην κοινωνία μας, σήμερα και πώς κρίνετε τις επιλογές τους σύμφωνα με τις παραστάσεις που παρακολουθούν;
Για κάποιον παράξενο λόγο, ο κόσμος σήμερα πηγαίνει στο θέατρο αρκετά. Εγώ αν δεν ήμουν του χώρου, δεν πιστεύω ότι θα ήταν στις προτεραιότητές μου. Ίσως να μην μου φαίνεται τόσο ενδιαφέρον όσο να πήγαινα, για παράδειγμα, κάπου να ακούσω μουσική. Δεν καταλαβαίνω καλά γιατί ο κόσμος πηγαίνει στο θέατρο και αν όντως του αρέσει, αν καταλαβαίνει όσα βλέπει και αν πραγματικά συγκινείται, ή είναι ένα είδος μόδας/υποχρέωσης, ότι πρέπει ντε και καλά να πάω μια φορά το μήνα στο θέατρο. Δεν ξέρω, ίσως εγώ να μην βολεύομαι τόσο σε μια καρέκλα στο σκοτάδι παρακολουθώντας το έργο κάποιου.
Μας ακυρώνετε όλα τα μηνύματα και την συναισθηματική φόρτιση που μας πλημμυρίζουν φεύγοντας από τις παραστάσεις σας.
Το ξέρω, αλλά θα το αγνοήσετε και θα συνεχίσετε. [σιωπή]
Μας άρεσε πολύ μια δήλωσή σας, στην οποία έχετε αναφέρει ότι «δεν είστε αντισυστημικός αλλά προσπαθείτε να μπείτε στο σύστημα και δεν μπορείτε».
Αυτό το έλεγα παλιά. Είμαι μπερδεμένος. Από τη μία δεν θέλω να μπω στο σύστημα και από την άλλη δεν θέλω να μείνω στους απ’ έξω. Το ζήτημα δεν είναι να μην μπω εγώ στο σύστημα, αλλά να μην μπούμε όλοι μαζί. Δηλαδή αν μπούνε όλοι και εμείς μείνουμε απ’έξω δεν έχει νόημα.
Δεν πιστεύετε δηλαδή, ότι είναι καλύτερα να μένουμε σε έναν δικό μας μικρόκοσμο, χτισμένο με τις άμυνες μας, από το να προσπαθήσουμε να ενταχθούμε στο σύστημα για να είμαστε αποδεκτοί;
Δεν πιστεύω ότι έχει κανένα ιδιαίτερο νόημα για την ανθρωπότητα, τα ζητήματα είναι πιο μεγάλα. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που είναι απόλυτα αντισυστημικός, ακόμα κι αυτός που «πολεμάει» όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή, (δικαίως και καλά κάνει βέβαια), το προβάλλει, με κάποιον τρόπο αυτοφωτογραφίζεται και «μπαίνει στην αγορά». Δεν υπάρχει τρόπος να είσαι αντισυστημικός. Από τη στιγμή που θέλεις να ακουστούν οι απόψεις σου, θα μπεις στο σύστημα. Τι να σου πω τώρα, ξέρω κι εγώ… Δεν έχουν καμία σημασία όλα αυτά.
Είστε ιδιαίτερα ενεργός στα social media με άφθονη δόση μηδενισμού και ματαιοδοξίας, και όπως φαίνεται πολλοί ταυτίζονται και απολαμβάνουν τον τρόπο που γράφετε. Αυτό είναι ένας ακόμα ρόλος;
Ναι, το βλέπω, τα social media είναι το φόρτε μου, να’ναι καλά οι άνθρωποι. Είμαι ειλικρινής και γράφω με ένα στυλ που χαρακτηρίζεται από ελαφρύ χιούμορ αλλιώς αν έγραφα όσα ήθελα θα ήταν πολύ «βαριά», πολύ στενάχωρα. Απλά προσπαθώ να το καλύψω με ένα «πνεύμα» για να μην πέφτει «βαρύ».
Έχουμε να περιμένουμε κάτι από σας μέσα στην χρονιά, μιας που η παράσταση κλείνει τον κύκλο της για φέτος; Ο Λάνθιμος επικοινώνησε μαζί σας επιτέλους;
Όχι ακόμα, μάλλον δεν γνωρίζει πόσο καλά μιλάω τα αγγλικά. [γέλιο]
Δεν γνωρίζουμε κάτι προς το παρόν για το αν θα ανέβει για τρίτη σεζόν η παράσταση.
Πληροφορίες για την παράσταση:
Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη
Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη
Φωτισμοί: Μαρία Γοζαδίνου
Μουσική: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος
Σκηνικά: Διδώ Γκόγκου
Κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Ανδριάνα Χαλκίδη, Βασιλική Σκευοφύλαξ
Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Ανθή Ευστρατιάδου, Βασίλης Καραμπούλας, Σύρμω Κεκέ, Κώστας Κουτσολέλος, Ασπασία Κράλλη, Μαρία Μαγκανάρη, Δημήτρης Ντάσκας, Γιωργής Τσαμπουράκης
BIOS, Πειραιώς 84. 10435
210 3425335
Παραστάσεις: 02.10.2019 – 05.01.2020
Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theater/theatro-bios/o-thios-vanias/
