Καταρρέει το σπίτι του Ηλία Βενέζη στο μικρασιατικό Αϊβαλί

Αφημένο στην τύχη του

Must Read

Καταρρέει μέρα με τη μέρα το σπίτι στο μικρασιατικό Αϊβαλί, στις ιστορικές Κυδωνίες, όπου γεννήθηκε και έζησε για πολλά χρόνια και μέχρι τα 18 του χρόνια, ο μεγάλος Έλληνας λογοτέχνης, Ηλίας Βενέζης.

Αφημένο στην τύχη του από τους άγνωστους ιδιοκτήτες του στους προγόνους των οποίων πέρασε σε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάννης, το εμβληματικό για το Μικρασιατικό Ελληνισμό σπίτι, κυριολεκτικά «μαδάει». Με τον πάνω όροφό του να πέφτει αφού εκτός από την υπερεκατοντάχρονη ηλικία του, τον βαραίνει το ότι είναι φτιαγμένος σύμφωνα με την αντισεισμική μέθοδο της εποχής εκείνης ιδιαίτερα επιβαρυμένης από τους σεισμούς στην περιοχή στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Με επιχρισμένο ξύλινο σκελετό ελαφρύ (μπαγδατί) που εδράζεται στο πέτρινο ισόγειο.

Η οικία Μιχαήλ Μέλλου, του καταγόμενου από την Κεφαλλονιά πατέρα του συγγραφέα και της λεσβιακής καταγωγής μητέρας του, (Βενέζης λεγόταν ο παππούς του Δημήτριος από την πλευρά της μητέρας του, το όνομα του οποίου χρησιμοποίησε σαν λογοτεχνικό ψευδώνυμο) βρίσκεται στο απάνω πλατύ σοκάκι του Αϊβαλιού, πολύ κοντά στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας που επίσης καταρρέει. Μέσα σε αυτήν διαδραματίσθηκαν τα όσα τραγικά περιγράφει ο συγγραφέας στο ιστορικό βιβλίο του «Το Νούμερο 31328». Γεγονότα που αφορούν το τέλος του Μικρασιατικού Ελληνισμού στην Αϊβαλιώτικη Πολιτεία το Σεπτέμβριο του 1922, τη σύλληψη του και τη ζωή του στα Τάγματα Εργασίας επί 14 μήνες έως και την απελευθέρωση του μαζί με ελάχιστους επιβιώσαντες από τις κακουχίες συμπατριώτες του.

Ο Ηλίας Βενέζης όταν συνελήφθη ήταν μόλις 18 χρόνων. Γεννημένος στο Αϊβαλί το 1904, πέρασε με την οικογένεια του στη Μυτιλήνη στα χρόνια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και του λεγόμενου πρώτου διωγμού. Επέστρεψαν στην πολιτεία τους το 1919 και αποφοίτησε από το ιστορικό Γυμνάσιο Κυδωνιών, διάδοχο της μεγάλης Ακαδημίας Κυδωνιών! Μετά την απελευθέρωσή του από τα Τάγματα Εργασίας το φθινόπωρο του 1923, σε εφαρμογή των συμφωνημένων με τη Συνθήκη της Λωζάννης, επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Εκεί, συνδέθηκε με τη λογοτεχνική παρέα του Στρατή Μυριβήλη, ο οποίος τον παρακίνησε να καταγράψει τα όσα έζησε στην αιχμαλωσία του. Έτσι και γεννήθηκε «Το Νούμερο 31328» που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά, σε συνέχειες στην εφημερίδα «Καμπάνα» της Μυτιλήνης, στην οποία διευθυντής ήταν ο Μυριβήλης. Ας σημειωθεί ότι ο Βενέζης και ο Μυριβήλης (μαθητής και δάσκαλος δηλαδή) μοιράστηκαν το πρώτο στην ιστορία Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας. Και οι δυο ήταν το 1956 υποψήφιοι για την έδρα της Λογοτεχνίας στην Ακαδημία Αθηνών, στην οποία και εκλέχτηκε ο Βενέζης.

«Το Νούμερο 31328» ακολούθησαν τα εμβληματικά επίσης για την ιστορία του Μικρασιάτικού Ελληνισμού μυθιστορήματα «Γαλήνη» και «Αιολική Γη»! Ας σημειωθεί ότι ο Βένεζης διώχθηκε για τις πολιτικές του ιδέες στη δικτατορία του Μεταξά, ενώ στην διάρκεια της Κατοχής συνελήφθη με την κατηγορία ότι με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, είχε μιλήσει σε συγκέντρωση του προσωπικού της Τράπεζας της Ελλάδας όπου εργαζόταν. Φυλακίστηκε στο «Μπλοκ C» γεγονός που αποτέλεσε την αφορμή να γράψει το ομώνυμο, μόνο, θεατρικό του έργο. Η εκτέλεσή του απετράπη την τελευταία στιγμή μετά από αντιδράσεις του πνευματικού κόσμου.

Με πλούσιο λογοτεχνικό έργο ο Μικρασιάτης αυτός Έλληνας συγγραφέας ήταν υποψήφιος και δυο φορές για το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας, το 1960 και το 1963.

Πέθανε το 1973 και με εντολή του θάφτηκε στο νεκροταφείο του Μολύβου (Μήθυμνα) στη βόρεια Λέσβο, απέναντι από την πατρίδα του σε ένα ανώνυμο τάφο στον οποίο επέλεξε ο ίδιος να γραφεί μόνο μια λέξη «ΓΑΛΗΝΗ».

Το σπίτι του Βενέζη, άγνωστο στους πολλούς, ταυτοποιήθηκε από το 1970 ακόμα. Τότε επισκέφτηκαν το Αϊβαλί η αδελφή του Βενέζη, η Αγάπη Μολυβιάτη με τον γιό της νεαρό τότε διπλωμάτη Πέτρο Μολυβιάτη. Μάλιστα φωτογραφήθηκαν έξω από το σπίτι.

Η φωτογραφία αυτή δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο του 1972 στο περιοδικό «Αιολικά Γράμματα» και στο 1974 στη «Νέα Εστία». Κατέληξε στα χέρια του Δημητρού Ψαρρού συγγραφέα του μνημειακού έργου «ΤΟ ΑΙΒΑΛΙ» στο αρχείο του οποίου πιθανότατα θα βρίσκεται. Ένα αντίγραφο της φωτογραφίας αυτής δόθηκε στον υπογράφοντα πριν λίγα χρόνια από την Άννα Βενέζη, κόρη του Ηλία Βενέζη όταν είχε επισκεφτεί τη Μυτιλήνη.

Σήμερα, 102 χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, για το σπίτι του Ηλία Βενέζη, μέρα με τη μέρα τα πράγματα γίνονται χειρότερα και πολύ σύντομα θα πάψει να υπάρχει. Μπορεί όμως να σωθεί. Αν αναληφθούν πρωτοβουλίες από τα αρμόδια υπουργεία και τους αυτοδιοικητικούς φορείς ένθεν κακείθεν. Το σπίτι μνημείο μπορεί αλλά και πρέπει να σωθεί.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

 
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Υπουργός αναπαράγει μαϊμού δημοσίευμα για ρωσικά bots προσβάλλοντας τη μνήμη των θυμάτων των Τεμπών

Η υπόθεση με τα υποτιθέμενα «ρωσικά bots» που, σύμφωνα με την κυβέρνηση, όπλισαν τον δημόσιο διάλογο πριν από τις μεγάλες...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Σιωπή για την αποκάλυψη Μπουκώρου ότι το Μαξίμου γνώριζε τις συνομιλίες για τον ΟΠΕΚΕΠΕ 16 μήνες νωρίτερα!

Δεν τόλμησαν να διαψεύσουν τον βουλευτή της ΝΔ Χρήστο Μπουκώρο, ο οποίος κατήγγειλε ότι 16 μήνες πριν δημοσιοποιηθεί η δικογραφία...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Τα carte postale της Πιερίας και ο Άκης

Η Πιερία φημίζεται για τις παραλίες της και για τα ονειρεμένα ηλιοβασιλέματά της. Αν βρεθείτε στο Κάστρο του Πλαταμώνα, θα...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Καθησυχαστική η Κεραμέως για το 13ωρο: «Ακόμα και να το θες, δεν μπορείς να το κάνεις για πάνω από 37 ημέρες το χρόνο»

Για το -ήδη πολυσυζητημένο- νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο, μεταξύ πολλών άλλων, προβλέπει πως ένας εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο Τσίπρας προετοιμάζει την επιστροφή του – Διπλή επίθεση στην κυβέρνηση μέσα σε λίγες ώρες

Πυκνώνει τις παρεμβάσεις του ο Αλέξης Τσίπρας, δίνοντας τροφή σε όσους μιλούν για επάνοδό του στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο...
ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

Δημοσκόπηση: Συμφωνείτε με την στρατηγική προσέγγιση Ελλάδος – Ισραήλ;

Τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις Ελλάδος – Ισραήλ έχουν αναβαθμιστεί με αποτέλεσμα να υπάρχει εκτός από την γεωπολιτική ταύτιση σε...
ΕΛΛΑΔΑ

Δρομοκαΐτειο: Ασθενής τραυματίστηκε σε απόπειρα διαφυγής από περίφραξη

Ένα ανησυχητικό περιστατικό σημειώθηκε στις εγκαταστάσεις του Δρομοκαΐτειου, όταν ένας 54χρονος ασθενής που βρισκόταν υπό νοσηλεία προσπάθησε να διαφύγει από...
ΕΛΛΑΔΑ

Δύο οπλισμένα τουρκικά F-16 παραβίασαν το FIR Αθηνών μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου

Δεν πρόλαβαν να περάσουν μερικές ώρες από τις προκλητικές δηλώσεις του Φιντάν και του σουλτάνου Ερντογάν και οι Τούρκοι επανέρχονται στις...
ΕΛΛΑΔΑ

Χανιά: 20χρονος απείλησε να πατήσει με το αυτοκίνητο την 23χρονη φίλη του

Μια φρικιαστική περιπέτεια έζησε μια 23χρονη κοπέλα στα Χανιά της Κρήτης, η οποία, αφού κινδύνεψε να χάσει τη ζωή της...

Διαβάζονται τώρα