Ο Λεωνίδας Παπασταματίου είναι καθηγητής Χειρουργικής, γνωστός στους φίλους του ως «χειρουργός τοξότης». Υπηρέτησε με την επιστήμη του τον συνάνθρωπο και την πατρίδα εδώ και περισσότερα από 50 έτη. Εχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 20.000 επεμβάσεις, σώζοντας πολλές εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, ζωές και έχει προσφέρει με πλούσιο φιλανθρωπικό έργο την έμπρακτη αρωγή του σε φορείς και ιδιώτες.
- από τον Παναγιώτη Λιάκο
Πρόσφατα κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία του, η οποία τιτλοφορείται «Δυο ζωές σε μία: Ενας θάνατος για δύο». Η συζήτηση μαζί του είναι ένα μάθημα ζωής και πίστης στον άνθρωπο και, πάνω απ’ όλα, στον Θεό.
- Ποιο ήταν το κίνητρό σας να δοκιμάσετε να γράψετε κάτι τόσο εκτενές;
Ισως επειδή ποτέ στη ζωή μου δεν είχα κάνει αυτό που λέγεται «πνευματική ενδοσκόπηση». Και θεώρησα ότι είναι απαραίτητο για έναν απλά σκεπτόμενο άνθρωπο.
- Γιατί χρησιμοποιείτε αυτή την προσωνυμία («χειρουργός τοξότης»), και μάλιστα τόσο εμφατικά;
Το «χειρουργός» είναι ευνόητο. Είναι 52 χρόνια, 8 μήνες και 17 μέρες ζωής με τη Χειρουργική, την οποία αγάπησα με πάθος εραστή – ήταν ο μεγάλος αντίζηλος της Ηρας, της συζύγου μου. Το «τοξότης» γιατί είναι το ζώδιό μου – έχω γεννηθεί 6 Δεκεμβρίου και θεωρώ ότι με τη βοήθεια του Θεού ό,τι μου υπέδειξε και στόχευσα το πέτυχα. Και ένα τρίτο: αποδίδει και την αέναη πάλη του χειρουργού για τη ζωή.
- Πόσες επεμβάσεις υπολογίζετε ότι έχετε κάνει; Πόσες ζωές μπορεί να θεωρηθεί ότι σώσατε και πόσοι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του χειρουργείου;
Εχω λάβει μέρος (όχι μόνο ως πρώτος χειρουργός, αλλά και ως βοηθός τα παλαιότερα και τα τελευταία χρόνια, που βοήθησα τους συναδέλφους) σε περισσότερες από 20.000. Σταμάτησα να μετράω… Είναι καταγεγραμμένες στην αυτοβιογραφία, αλλά όχι με λεπτομέρειες. Στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας -πόσους έσωσα-, καταρχάς ο Θεός τούς έσωσε, εγώ ήμουν το εκτελεστικό όργανο. Το νούμερο είναι μεγάλο, δεν μπορώ να αναφέρω, είναι χιλιάδες ίσως ή μερικές εκατοντάδες. Πάρα πολλοί, επίσης, χάθηκαν, επειδή δεν ήταν δυνατό να τους προσφερθεί οποιαδήποτε βοήθεια, αλλά τους εξασφαλίστηκε ένας αξιοπρεπής θάνατος. Είτε στο χειρουργείο είτε και χωρίς επέμβαση, όποτε θεωρήθηκε ανέφικτη. Παρ’ όλα αυτά, έχω επτά σταυρούς που με βαραίνουν, και αναλυτικά γράφονται και στο βιβλίο, για ανθρώπους που επέλεξα το α΄ κι έφυγαν από τη ζωή, ενώ ίσως αν είχα επιλέξει το β΄ να ήταν διαμετρικά αντίθετο το αποτέλεσμα.
- Τόσα χρόνια που χειρουργούσατε έχετε δει σε επεμβάσεις κάτι το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί θαύμα;
Θα μπορούσα να το πω με διαφορετικά λόγια, για να μην προσβάλω την έννοια του θεϊκού θαύματος. Οι παρεμβάσεις του Θεού δεν γίνονται υπό μορφή εκτέλεσης μιας κάποιας χειρουργικής πράξεως. Οι θεϊκές παρεμβάσεις είναι στο μυαλό κάθε ανθρώπου, όποια δουλειά κι αν κάνει, και βέβαια εγώ, ως χειρουργός, έχω αποδεχθεί ότι η θεία φώτιση βοήθησε εμένα προσωπικά αρκετές φορές να καταφέρω πράγματα τα οποία ίσως δεν θα μπορούσα κάποια άλλη στιγμή να τα σκεφτώ. Αυτό αφορά την επείγουσα ιατρική και το τραύμα. Οχι προγραμματισμένα χειρουργεία.
- Είστε χριστιανός; Πιστεύετε;
Ναι.
- Αυτό το βιβλίο έχει βασικό πρωταγωνιστή τη σχέση με τη σύζυγό σας, που έχει φύγει από τη ζωή, την Ηρα. Πώς θα περιγράφατε αυτή τη σχέση; Τι σας έχει μείνει από αυτό τον μισό αιώνα που περάσατε μαζί; Τι άνθρωπος ήταν;
Τι άνθρωπος ήταν η Ηρα είναι εύκολο να σας πω. Το δεύτερο σκέλος είναι η ταύτιση η οποία υπήρξε. Η Ηρα ήταν ένα ειλικρινές, εξωστρεφές άτομο, με πολλές πνευματικές δυνατότητες, με διάθεση έρευνας για τη δουλειά της. Ως καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής, απέδωσε το μέγιστο που μπορούσε. Ηταν ο σύνδεσμος από απόψεως κοινωνικής ζωής με όλους τους γνωστούς και φίλους – σε αντίθεση μ’ εμένα.
Η ταύτιση ποια ήταν; Η ταύτιση ήταν ότι ήμασταν δύο διαφορετικοί, διαμετρικά αντίθετοι χαρακτήρες, που ξεκινούσαμε με μια κοινή βάση, η οποία ήταν η δημιουργία. «Δεν θα φύγω από αυτό τον τόπο χωρίς να αφήσω το αποτύπωμά μου». Εγωιστικό, ναι, αλλά ένα διαρκές ελατήριο για την προσπάθεια για το καλύτερο. Και αυτό πραγματικά ήταν εκείνο που μας ένωσε.
- Ποια είναι η άποψή σας για τα ΜΜΕ σήμερα;
Από τον έντυπο Τύπο θα πρέπει να ξεχωρίσω τη «δημοκρατία» και την «Εστία». Επειδή τις έχω ζήσει πολύ τα τελευταία 10 χρόνια, επειδή είμαι καθημερινός αναγνώστης, επειδή έχω αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση πηγαίνοντας στο περίπτερο και παίρνοντας τις δύο εφημερίδες μου, θα μπορούσα να σας πω ότι η αρθρογραφία στις εφημερίδες αυτές κατά ένα μεγάλο ποσοστό -που ξεπερνάει το 80%- με κάνει να ταυτίζομαι μαζί τους.
- Ανακοινώθηκε η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Τι σκέφτεστε γι’ αυτό;
Είναι μια μέρα δοκιμασίας για τον ελληνικό λαό. Είναι η ημέρα που ο «νεοσουλτάνος», αναλογιζόμενος την Οθωμανική Αυτοκρατορία του, αποφάσισε να κάνει την Αγια-Σοφιά τζαμί. Θα μπορούσα να πω σαν μια παραίνεση σε όσους τυχόν διαβάσουν τη συζήτησή μας αυτή: «Ίτε παίδες Ελλήνων»!
