Σαν σήμερα, 1 Σεπτεμβρίου του 1911, ο Ελληνικός Λαός υποδέχεται το θωρακισμένο καταδρομικό, στην συνείδηση του Ελληνικού Λαού θωρηκτό, «Γεώργιος Αβέρωφ», που καταπλέει στα φαληρικά νερά.
Η τότε κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε 23.650.000 χρυσές δρχ. για την απόκτησή του. Τα 8.000.000 χρυσές δρχ. προέρχονταν από το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου το 1899 (χρονολογία δημοσίευσης της διαθήκης), στην οποία όριζε ότι το ποσό αυτό διατίθεται για την ναυπήγηση πολεμικού πλοίου που θα φέρει το όνομά του και θα χρησιμοποιείται ως Εκπαιδευτικό πλοίο και «Σχολή Ναυτικών Δοκίμων». Το υπόλοιπο ποσό (15.650.000 χρυσές δραχμές) καλύφθηκε από το Ταμείο Εθνικού Στόλου.
To «Γεώργιος Αβέρωφ» αποδείχθηκε ότι ήταν το τέλειο όπλο στα χέρια του Αρχηγού του Στόλου του Αιγαίου Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, ο οποίος συνδύαζε στο πρόσωπό του την υδραίικη παράδοση με την σύγχρονες αντιλήψεις της ναυτικής τακτικής – φονικός για τον εχθρό συνδυασμός.
Έχοντας την πεποίθηση ότι τα «ουδέν έθνος δύναται να θαλασσοκρατή εφ’ όσον δεν θεωρεί τα πολεμικά πλοία προωρισμένα να κινδυνεύουν» δεν δίστασε να διακινδυνεύσει το πλοίο του προκαλώντας ένα αληθινό ψυχολογικό σοκ στους Οθωμανούς.
Ύψωσε στον κύριο ιστό του πλοίου το διεθνές σήμα «Ζ» που δηλώνει στον υπόλοιπο σχηματισμό «κινήσεις μου ανεξάρτητες», αύξησε την ταχύτητα στους 20 κόμβους και όρμησε »ΜΕΘ’ΟΡΜΗΣ ΑΚΑΘΕΚΤΟΥ» με συγκλίνουσα πορεία προς τον εχθρό. Οι αξιωματικοί και τα πληρώματα του Οθωμανικού Στόλου έχασαν πλήρως το ηθικό τους λαμβάνοντας πορεία προς τα Στενά.
Το «Γεώργιος Αβέρωφ» συνέχισε να καταδιώκει τον εχθρικό στόλο προς τα Στενά, προσπαθώντας να απομονώσει το τρίτο οθωμανικό θωρηκτό, το “Μεσουδιέ”, το οποίο εάν ακολουθούσε για μικρό χρονικό διάστημα ακόμη τη ΒΑ πορεία θα εισερχόταν στο πεδίο βολής του ελληνικού θωρακισμένου καταδρομικού πλην όμως ο κυβερνήτης του ετράπη προς τα Στενά. Το «Γεώργιος Αβέρωφ» είχε ήδη εισέλθει στην απόσταση βολής των οθωμανικών επάκτιων πυροβολείων. Η αστοχία του οθωμανικού πυροβολικού ήταν αδικαιολόγητη διότι πρώτον, έβαλλαν από σταθερό έδαφος και δεύτερον, είχαν τον ήλιο όπισθεν, ενώ το αντίθετο συνέβαινε με τα ελληνικά πλοία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης στην Ναυμαχία της Έλλης (3/16 Δεκεμβρίου 1912) διέπραξε ένα από τα μεγαλύτερα don’t της Ναυτικής Τακτικής. Μέσα του όμως «μίλησαν» οι Yδραίοι πρόγονοι, η ίδια η μορφή του Μιαούλη… Άραγε και ο Μιαούλης δεν νικούσε πρώτα στην ψυχολογία τους εχθρούς στέλνοντας τα πυρπολικά; Την νίκη στην Ναυμαχία της Έλλης ακολούθησε η νίκη στην Ναυμαχία της Λήμνου (5/18 Ιαν. 1913) και το κλείδωμα της ελληνικής κυριαρχίας στο Αρχιπέλαγος. Αρχιτέκτονας και της δεύτερης νίκης ο Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.
Στην φωτογραφία εικονίζεται το «Γεώργιος Αβέρωφ» σε επιστολικό δελτάριο της εποχής. Στην δεύτερη εικονίζεται σχεδιάγραμμα της Ναυμαχίας της Έλλης (Μητρώο Πλοίου Γεώργιος Αβέρωφ – αρχείο ΠΝΜ Γεώργιος Αβέρωφ).
Πηγή: Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού
