Υπάρχει μια Ελληνίδα πριγκίπισσα, η Αλεξάνδρα. Έδωσε το όνομά της σε μια από τις σημαντικότερες λεωφόρους στην Αθήνα, σε ένα κομμάτι της παραλίας της Ζέας (το παλιό Πασαλιμάνι), σε κεντρικό δρόμο στην Κέρκυρα και σε ένα Νοσοκομείο!
Κι όμως ενώ διασχίζουμε τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, στην Αθήνα, τον ομώνυμο δρόμο στην Κέρκυρα, την αντίστοιχη Πλατεία στον Πειραιά, η περνάμε έξω από το Νοσοκοκείο στη Βασιλίσσης Σοφίας που φέρει το όνομά της, ελάχιστα ξέρουμε για τη ζωή της που κράτησε μόλις 21 χρόνια, στις 24 Σεπτεμβρίου 1891, αλλά ήταν μυθιστορηματική, όπως και των απογόνων της.
Η Αλεξάνδρα ήταν το τρίτο παιδί του Γεώργιου του Α’ και της Όλγας Κονσταντίνοβα. Γεννήθηκε το 1870, ενώ είχαν προηγηθεί ο Κωνσταντίνος (1868) και ο Γεώργιος (1869). Λέγεται ότι ο Βασιλιάς της είχε ιδιαίτερη αδυναμία, ίσως γιατί του θύμιζε την πατρίδα του, η Δανία. Είχε λευκή επδερμίδα, ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια. Την αποκαλούσε «Άλιξ»
Της άρεσε το διάβασμα, λάτρευε την Κέρκυρα, εκεί άλλωστε γεννήθηκε, και έμαθε να μιλά καλά ελληνικά. Πάθος της ο ήλιος της Ελλάδας και η ιππασία.
Μόνο που την ανατροφή της ανέλαβε η μητέρα της. Η Όλγα μεγαλωμένη στην απολυταρχική Ρωσική Αυλή ήθελε να περιορίσει το ελεύθερο πνεύμα της κόρης της. Αυτός ήταν και ο λόγος που είχε δώσει αυστηρές εντολές στην νταντά της, την Κόμισα Γκρόμπεν.
Ένα άλλο αδιαπραγμάτευτο θέμα ήταν το δόγμα που θα έπαιρνε. Με δεδομένο ότι ο Γεώργιος παρέμεινε προτεστάντης, όλα της τα παιδιά έγιναν Ορθόδοξα όπως εκείνη. Και καλά τα αγόρια που θα μπορούσαν να ανέβουν στον θρόνο ήταν λογικό για να μην πούμε επιβεβλημένο. Για την Αλεξάνδρα όμως είχε άλλα σχέδια. Την προόριζε για νύφη στη Ρωσική αυλή. Το θρησκευτικό δόγμα θα ήταν ένα καλό εφόδιο.
Η Όλγα την έστελνε συχνά στους συγγενείς της στη Ρωσία. Κι όταν άρχισαν να κυκλοφορούν φήμες ότι έκανε παρέα με τον Παντιά Κοντόσταυλος, της διάσημης Χιώτικης οικογένειας, αποφάσισε να την αποκαταστήσει.
Έσπευσε να την παντρέψει. Γαμπρός ο πρώτος ξάδελφος της Βασίλισσας Μέγας Δούκας Πάβελ Αλεξάντροβιτς που ήταν δέκα χρόνια μεγαλύτερος από την Αλεξάνδρα. Εκτός από Δούκας και συγγενής του Τσάρου ήταν και στρατιωτικός.
Η Αλεξάνδρα ερωτεύτηκε τον σύζυγό της, μόνο που όπως φαίνεται τα αισθήματα δεν ήταν αμοιβαία, ή έστω τόσο ισχυρά κι από τις δύο πλευρές.
Ο γάμος έγινε στις 5 Ιουνίου 1889 (με το παλιό ημερολόγιο που ίσχυε σε Ελλάδα και Ρωσία) και το ελληνικό κράτος την προίκισε γενναία αφού ήταν η πρώτη πριγκίπισσα που παντρευόταν (400.000 δραχές, ποσό ιδιαίτερα μεγάλο για την εποχή).
Το κρύο της Ρωσίας, η αυστηρότητα του πρωτοκόλλου ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με αυτά που είχε ζήσει μέχρι τότε. Η ελληνική βασιλική οικογένεια αντιπροσώπευε ένα μικρό σε έκταση κράτος που στηριζόταν για την επιβίωσή του στην ξένη βοήθεια. Η ελληνική Αυλή είχε λιγότερη μεγαλοπρέπεια και χλιδή. Αντιθετα, ο Τσάρος και οι Δούκες ζούσαν μέσα στον πλούτο, αλλά και τις μηχανοραφίες.
Η Αλεξάνδρα τον πρώτο χρόνο του γάμου της έγινε μητέρα. Έφερε στον κόσμο την κόρη της Μαρία. Αμέσως μετά τον τοκετό αντιμετώπισε προβλήματα και χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο της Αγίας Πετρούπολης. Ένα χρόνο μετά έμεινε και πάλι έγκυος. Ήταν οκτώ μηνών όταν τον Αύγουστο του 1891 επισκέφθηκε τον αδελφό του συζύγου της Σεργκέι Αλεξάντροβιτς που ήταν Γενικός Κυγερνήτης της Μόσχας. Διέθετε ένα κτήμα λόγο έξω από την πόλη, στην περιοχή Ιλίνσκογε.
Στις περισσότερες βιογραφίες (και στη Wikipedια) θα διαβάστε ότι είχε ένα ατύχημα καθώς προσπαθούσε να μπει σε μια βάρκα. Έπεσε χτύπησε και οι γιατροί υποχρεώθηκαν να πάρουν νωρίτερα το μωρόι.
Την ιστορία αναφέρει ο Α. Βοκόφ, υπηρέτης του Σεργκέι Αλεξάντροβιτς. Τη διανθίζει μάλιστα με τις δυσκολίες που υπήρχαν λόγω απόστασης από τη Μόσχα στο να της παρασχεθεί έγκαιρη ιατρική βοήθεια.
Μόνο που τα τλευεταία χρόνια στη Ρωσία αποκαλύφθηκαν ημερολόγια γιατρών και άλλων εμπλεκομένων. Ο αδελφός του συζύγου της και η γυναίκα του Ελισάβετ, όπως θα δείτε στη συνέχεια αγαπούσαν ιδιαίτερα την πριγκίπισσα. Γιατροί την εξέτασαν κι όταν έγινε ο τοκετός διαπίστωσαν ότι υπέφερε από εκλαμψία. Τα μέσα της εποχής σε φάρμακα ήταν φτωχά και στη Ρωσία που ακολουθούσε με καθυστέρηση τις εξελίξεις στη Δυτική Ευρώπη ακόμη πιο περιορισμένα. Αποτέλεσμα η Αλεξάνδρα να γεννήσει τον Ντιμίτρι, το γιο της στις 6 Σεπτεμβρίου, αλλά για έξι μέρες να δίνει μάχη για τη δική της ζωή. Την έχασε όταν το ημερολόγιο στη Ρωσία έλεγε 12 Σεπτεμβρίου και στην υπόλοιπη Ευρώπη 24 Σεπτεμβρίου (1891).
Κι ο σύζυγος; Ήταν απασχολημένος με Γυμνάσια του στρατού στην Αγία Πετρούπολη. Ακόμη ο Γεώργιος με την Όλγα που βρίσκονταν στη Γερμανία έφθασαν νωρίτερα από αυτόν.
Η ιατρική γνωμάτευση αναφέρει ότι τα νεφρά της πριγκίπισσας ήταν κατεστραμμένα, ενώ είχε και πρόβλημα στην καρδιά. Η εκλαμψία, στο αρχικό στάδιο «χτυπά«» τα νεφρά.
Οι γνωματεύσεις των γιατρών που ήρθαν στο φως, όπως και οι συνταγές για τα φάρμακα που έπρεπε να πάρει φωτίζουν το μυστήριο.
Ξαφνικά ο Πάβελ βρέθηκε με την ευθύνη δύο μικρών παιδιών. Φρόντισε να απαλλαγεί από αυτήν αφήνοντάς τα στον αδελφό του και τη συζυγό του που ήταν άτεκνοι.
Τα κουτσομπολιά είχαν φτάσει από την Αγία Πετρούπολη στη Μόσχα. Ο θείος του Παύλοβιτς, Δούκας Κονσταντίν Κονσταντίνοβιτς έγραψε στις αναμνήσεις του που εκδόθηκαν πριν λίγα χρόνια αναφέρει ότι «η Αλεξάνδρα υπήρξε δυστυχισμένη στον γάμο της…». Τα εισαγωγικά μπήκαν στο κείμενο γιατί οι εκδότες προτίμησαν να μην αναφέρουν τι έλεγαν τα κουτσομπολά που του είχε πει η γυναίκα του για τον βίο και την πολιτεία του ανηψιού του.
Στην Ελλάδα δημιούργησε αίσθηση η απώλεια της Αλεξάνδρας που ήταν το πρώτο μέλος της βασιλικής οικογένειας που έφυγε από τη ζωή. Μια εβδομάδα μετά τον θάνατό της ο Δήμος Αθηναίων αποφάσισε να ονομάσει τον δρόμο που θα περνούσε από τους Αμπελώνες της Αθήνας Λεωφόρο Αλεξάνδρας και όχι Μεσογαίας, όπως ήταν η αρχική ονομασία. Η Βασίλισσα Όλγα ίδρυσε το νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» στη μνήμη της κόρης της, ενώ ο Δήμος Πειραιά ονόμασε ένα τμήμα της ακτής της Ζέας, Αλεξάνδρας με την ομώνυμη Πλατεία. Σην Κέρκυρα που τόσο αγαπούσε επίσης ένας δρόμος ονομάστηκε «Αλεξάνδρας».
Θάφτηκε στον καθεδρικό Ναό Πέτρου και Παύλου στην Αγία Πετρούπολη. Το 1939 ο ανηψιός της Γεώργιος Β’ ζήτησε από την ΕΣΣΔ να μεταφερθούν τα οστά της στην Ελλάδα για να ταφεί στο Τατόι δίπλα στους γονείς της. Ο Στάλιν έδωσε την άδεια και σύμφωνα με τις ρωσικές πηγές ζήτησε να δωρίσει η Ελλάδα ένα τρακτέρ ή ένα τραμ κάτι που δεν επιβεβαιώνεται. Η τελετή ταφής έγινε τον Ιανουάριο του 1940 μετά την κηδεία του αδεφλού της πρίγκιπα Χριστόφορου.
Η τύχη της υπόλοιπής οικογένειας
Κι αν η ζωή της Αλεξάνδρας μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια ρομαντική ταινία με δραματικό τέλος, η τύχη των υπόλοιπων μελών μπορεί να γίνει θρίλερ και μάλιστα με ανατροπές.
Ο Πάβελ δύο χρόνια μετά (1893) γίνεται ήρωας σκανδάλου. Δημιουργεί σχέση με τη σύζυγο εντός αξιωματικού της φρουράς του. Φέρνουν στον κόσμο ένα αγόρι και λίγο αργότερα θα ακολουθήσουν αλλα δύο παιδιά. Η νέα σύζυγος, η Όλγα Βαλεριάνοβιτς περιφέρεται σε δεξιώσεις με τα ακριβά κοσμήματα της Αλεξάνδρας, γεγονός που σόκαρε την κοινωνία της Αγίας Πετρούπολης που παύει να τους καλεί στις γιορτές της. Στη Ρωσία τα κοσμήματα, πολύ περισσότερο όταν έχουν μεγάλη αξία δίνονται από τη μητέρα στην κόρη. Αποτελούν οικογενειακό κειμήλιο. Το 1901 ο Τσάρος εξορίζει τον Πάβελ. Αυτός καταφεύγει στο Παρίσι. Το 1914 τον δέχεται και πάλι πίσω. Εκτελέστηκε από τους Μπολσεβίκους το 1919.
Η Μαρία, ήταν πρώτη ξαδέλφη του Τσάρου Νικόλαου Β’, αλλά και του Φίλιππου, Δούκα του Εδιμβούργου, του συζύγου της Ελισάβετ της Αγγλίας και πατέρα του σημερινού Βασιλιά Κάρολου. Παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Γουλιέλμο της Σουηδίας. απέκτησαν ένα γιο, χώρισαν και το 1917 ενώθηκε με τα δεσμά του γάμου με τον Ρώσο πρίγκιπα Σεργκέι Μιχαηλόβιτς Πουτιάτιν. Με το ξέσπασμα της επανάστασης κατέφυγαν στη γερμανοκρατούμενη Ουκρανία και στη συνέχεια στη Γαλλία. Ασχολήθηκε με τη μόδα, συνεργάστηκε με την Κοκό Σανέλ, χώρισε και τον δεύτερο σύζυγό της και τη φροντίδα της ανέλαβε ο γιος της από τον πρώτο της γάμο. Πέθανε από πνευμονία το 1958.
Ο αδελφός της Ντιμίτρι, γεννήθηκε με τον δυσκολίες κι αυτό επηρέασε την υγεία του. Υπέφερε από φυματίωση. Αυτό δεν τον εμπόδισε να διακριθεί στον αθλητισμό. Ασχολήθηκε με το τένις, την ιππασία, στο πόλο με άλογα. Συμμετείχε στη δολοφονία του Ρασπούττιν και εξορίστηκε στη Νότια Ρωσία, στα σύνορα με την Περσία. Αυτό που έσωσε τη ζωή αφού με την έκρηξη της Επανάστασης των Μπολσεβίκων κατάφερε να δραπετεύσει στο εξωτερικό. Παντρεύτηκε, το 1927, την πάμπλουτη Όντρεϊ Έμερι, μια διαζευγμένη αμερικανίδα, με την οποία χώρισαν το 1937. Πέθανε στο Νταβός της Ελβετίας το 1942.
