Η Αγκάθα Κρίστι, η οποία πέθανε σαν σήμερα, 12 Ιανουαρίου, το 1976, έμεινε αθάνατη μέσα από τα μυθιστορήματά της, που έχουν πουλήσει περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο αντίτυπα, αλλά και τα θεατρικά της, που παίζονται επί δεκαετίες!
- Γράφει ο Δημήτρης Καπράνος
Έχω δει την «Ποντικοπαγίδα» της τρεις φορές. Με διαφορετικούς θιάσους, η μία στο Λονδίνο, στα αγγλικά. Κάθε φορά νόμιζα ότι έβλεπα ένα άλλο έργο!
Η Αγκάθα Μέρι Κλαρίσα Μίλερ, που γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 1890 στο Τορκί, νοτιοανατολικά της Αγγλίας, πέθανε σαν σήμερα, 12 Ιανουαρίου, το 1976.
Αυτό το φοβερό μυαλό δεν πήγε ποτέ στο σχολείο! Εκανε μαθήματα με τον Αμερικανό πατέρα της! Της έλεγε, όμως, όμορφα και πολλά παραμύθια. Και, όταν πέθανε, στα 11 της χρόνια, η μητέρα της πάσχισε πολύ για να τη σπουδάσει, να της μάθει πιάνο και φωνητική στο Παρίσι.
Στα 22 της γνωρίζει τον Άρτσιμπαλντ Κρίστι. Τον παντρεύεται, παίρνοντας το όνομά του, και αποκτούν τη Ρόζαλιντ. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Άρτσι πολεμάει ως πιλότος και η Αγκάθα ντύνεται νοσοκόμα στην Αγγλία. Μετά τον πόλεμο μετακομίζουν στο Λονδίνο. Η Αγκάθα έχει ήδη αρχίσει να γράφει ιστορίες, αρχικά για να γεμίζει τον χρόνο της και αργότερα για να… πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα σε ολόκληρο τον κόσμο!
Το βιβλίο της με τίτλο «Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάιλς», είναι το πρώτο της, εκδίδεται το 1919 και έχει ήρωα τον Ηρακλή Πουαρό, μια φιγούρα που εμπνεύστηκε η Αγκάθα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βέλγος, με μουστάκι, ευτραφής και ευφυής, έγινε ο δημοφιλέστερος ντετέκτιβ όλων των εποχών από μια Αγγλίδα με πατέρα Αμερικανό.
Αργότερα θα «ανακαλύψει» τη συμπαθή και καλοκάγαθη (έτσι να νομίζετε) γριούλα Μις Μαρπλ, η οποία θα λύνει γρίφους και προβλήματα με σβελτάδα… νεαρού αστυνομικού!
Ο Πουαρό και η Μις Μαρπλ δεν είναι τα μόνα «δαιμόνια» δημιουργήματα της Αγκάθα. Υπάρχει στα βιβλία της το ζεύγος Τόμι και Τούπενς, το οποίο, όμως, σε αντίθεση με όλους τους άλλους χαρακτήρες, υπέστη (στις σελίδες της) τη φθορά του χρόνου και αποσύρθηκε! Υπάρχουν ακόμη ο Πάρκερ Πάιν και ο μίστερ Χάρλεϊ Κουτίν, ο αρχιεπιθεωρητής Τζαπ και η Αριάδνη Όλιβερ.
Το 1975, έναν χρόνο πριν αφήσει τον μάταιο ετούτο κόσμο, η Αγκάθα Κρίστι «σκότωσε» τον Πουαρό στο βιβλίο της «Αυλαία» και τη Μις Μαρπλ στο έργο της «Ενύπνιος φόνος»!
Τα βιβλία της έχουν πουλήσει περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο αντίτυπα και αγοράζονται ακόμη
Τα «Δέκα μικροί νέγροι» και «Ποντικοπαγίδα» έχουν ξεπεράσει τα 100.000.000 αντίτυπα, ενώ παίζονταν για 50 χρόνια συνεχώς στο Λονδίνο! Πολλά από τα έργα της έγιναν ταινίες, όπως το «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές» και «Έγκλημα στον Νείλο». Επίσης, πολλά έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και έχουν εμπνεύσει βιντεοπαιχνίδια και κόμικς.
Ο Άγγλος συγγραφέας Μπράιαν Άλντις αποκάλυψε ότι η Αγκάθα Κρίστι του είχε πει ότι πρώτα έγραφε τα βιβλία της μέχρι το τελευταίο κεφάλαιο και μετά αποφάσιζε ποιος χαρακτήρας ήταν λιγότερο πιθανό να εκληφθεί ως ύποπτος. Ακολούθως έκανε τις απαραίτητες αλλαγές στο κείμενο για να «ενοχοποιήσει» τον συγκεκριμένο χαρακτήρα!
«Αδυναμία» της υπέροχης αυτή γυναίκας ήταν… τα δηλητήρια! Ισως επειδή εργάστηκε, μετά τον πόλεμο, ως βοηθός φαρμακοποιού και αργότερα, στον πόλεμο, ως νοσοκόμα! Στο βιβλίο «Οι δύο όψεις ενός εγκλήματος» γράφει ότι «το δηλητήριο ασκεί μια κάποια γοητεία. Δεν είναι τόσο κρύο όσο η σφαίρα του περιστρόφου ή ένα αμβλύ αντικείμενο»…
Στα περίπου 80 μυθιστορήματά της έχουν διαπραχθεί 41 φόνοι με δηλητήρια!
«Είναι τραγική ειρωνεία, αν σκεφτεί κανείς, από τη μια, το φρικτό θάνατο που βρήκαν τόσοι χαρακτήρες στα έργα της και, από την άλλη, ότι υπήρχε μια περίοδος της ζωής της που η ίδια λιποθυμούσε και μόνο στη θέα του αίματος!» έχει δηλώσει ο επικεφαλής του Μουσείου του Βρετανικού Ερυθρού Σταυρού Αλ Μπρουκς.
Η συγγραφέας εργάστηκε υπό τις εντολές ενός φαρμακοποιού που είχε «τρέλα» με τα αστυνομικά βιβλία και τις ιστορίες μυστηρίου και είχε εξοικειωθεί με τα περίεργα και μυστηριώδη εγκλήματα!
Η Αγκάθα έχει γράψει ότι ο εν λόγω φαρμακοποιός μια φορά τής έδειξε έναν σβόλο από το δηλητήριο κουράριο, που προέρχεται από ένα συγκεκριμένο φυτό και προκαλεί θάνατο από ασφυξία. «Το έχω πάντα μαζί μου για να αισθάνομαι ισχυρός» της είχε πει, κι εκείνη έκανε τον φαρμακοποιό χαρακτήρα σε ένα από τα έργα της!
Αγαπημένο της δηλητήριο ήταν το αρσενικό
Πάντως, το αγαπημένο της δηλητήριο ήταν το αρσενικό! Αναφέρεται στα περισσότερα «δηλητηριώδη» μυθιστορήματά της. Αξίζει, δε, να σημειώσουμε ότι η συγγραφέας υπέστη σοκ, όταν έμαθε πως ένας πραγματικός δολοφόνος εμπνεύστηκε τα εγκλήματά του από τα βιβλία της!
Ηταν ο Βρετανός εργάτης Γκρέιαμ Φρέντερικ Γιανγκ, ο οποίος, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, δολοφόνησε δύο συναδέλφους του ρίχνοντας στον καφέ και το τσάι τους το δηλητήριο θάλλιο, το οποίο η συγγραφέας είχε χρησιμοποιήσει στο βιβλίο της «The Pale Horse».
Η Αγκάθα Κρίστι έγραψε 80 μυθιστορήματα, 30 συλλογές διηγημάτων και 15 θεατρικά έργα. Έγραψε, όμως, και έξι αισθηματικές ιστορίες, αλλά με το ψευδώνυμο Μέρι Γουέστμακοτ.
Μέχρι τον θάνατό της, στις 12 Ιανουαρίου του 1976, είχαν πωληθεί περισσότερα από 400.000.000 αντίτυπα των βιβλίων της, τα οποία μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν σε περισσότερες από 100 γλώσσες!
