Μια λαμπερή αχτίδα φωτός «έσπασε» -κάπως ξαφνικά και τυχαία- το σκοτάδι της θεραπείας του καρκίνου, όταν Βρετανοί επιστήμονες στην Ουαλία ανακάλυψαν ένα είδος ανοσοποιητικού κυττάρου, που εξοντώνει σχεδόν όλα τα καρκινικά κύτταρα!
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ -αν και είναι ακόμη νωρίς- αισιοδοξούν ότι ίσως στο μέλλον η ανακάλυψη τους αποδειχθεί ιστορική για τη θεραπεία του καρκίνου. Αλλά αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί μετά από κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.
Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή Άντριου Σιούελ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ανοσολογίας “Nature Immunology”, ανέλυαν δείγματα από μια τράπεζα αίματος της Ουαλίας, αναζητώντας ανοσοποιητικά κύτταρα που μπορούν να καταπολεμήσουν τα βακτήρια, όταν βρήκαν ένα νέο τύπο Τ-κυττάρου με σημαντικές αντικαρκινικές ικανότητες.
Το εν λόγω κύτταρο διαθέτει ένα άγνωστο έως τώρα είδος υποδοχέα (TCR), που του επιτρέπει να αναγνωρίζει και να στρέφεται εναντίον των καρκινικών κυττάρων αποκλειστικά, αγνοώντας τα υγιή κύτταρα, μέσω ενός μηχανισμού που δεν είναι ακόμη σαφής στους επιστήμονες.
Οι εργαστηριακές μελέτες που ακολούθησαν έδειξαν ότι αυτά τα ανοσοκύτταρα καταστρέφουν τους καρκίνους του δέρματος, του αίματος, του εντέρου, του μαστού, των οστών, του προστάτη, των ωοθηκών, των νεφρών και του τραχήλου της μήτρας.
Ο δρ Σιούελ δήλωσε ότι είναι «άκρως ασυνήθιστο» να βρίσκεται ένα κύτταρο με τόσες αντικαρκινικές δυνατότητες, πράγμα που δίνει ελπίδες ακόμη και για μια καθολική θεραπεία του καρκίνου στο μέλλον, σύμφωνα με το BBC και τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Τέλεγκραφ».
Τα πρώτα πειράματα είχαν θετικό αποτέλεσμα
«Ήταν μια τυχαία ανακάλυψη, κανείς δεν ήξερε ότι αυτό το κύτταρο υπήρχε. Η ανακάλυψη μας εγείρει την προοπτική μιας καθολικής θεραπείας για τον καρκίνο, ένα μοναδικό Τ-κύτταρο που θα είναι ικανό να καταστρέφει πολλούς διαφορετικούς τύπους καρκίνου στον πληθυσμό. Έως τώρα κανείς δεν πίστευε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν δυνατό», τόνισε ο Βρετανός ανοσολόγος.
Δεν απέκλεισε την πιθανότητα να υπάρχουν άνθρωποι που, χάρη σε αυτό ακριβώς το είδος ανοσοκυττάρου, έχουν ήδη τέλεια ανοσία απέναντι σε οποιονδήποτε καρκίνο. «Το κύτταρο αυτό μπορεί να είναι πολύ σπάνιο ή μπορεί να το έχουν πολλοί άνθρωποι, αλλά για κάποιο λόγο να μην είναι ενεργοποιημένο. Απλώς δεν γνωρίζουμε ακόμη», ανέφερε.
Έως σήμερα υπάρχουν ορισμένες νέου τύπου αντικαρκινικές ανοσοθεραπείες, όπως οι CAR-T και TCR-T, αλλά έχουν σχετική αποτελεσματικότητα μόνο σε λίγα είδη καρκίνου, ιδίως στη λευχαιμία, ενώ δεν έχουν ιδιαίτερα οφέλη για τους συμπαγείς όγκους, που είναι και συχνότεροι. Επίσης είναι αρκετά εξατομικευμένες θεραπείες, πράγμα που αποτελεί πλεονέκτημα όσον αφορά την καταλληλότητα τους για συγκεκριμένα άτομα, αλλά και μειονέκτημα όσον αφορά το εύρος των ασθενών που μπορούν να επωφεληθούν.
Το νέο κύτταρο προσκολλάται σε ένα μόριο (MR1) των καρκινικών κυττάρων, που είναι κοινό στους ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μια μελλοντική θεραπεία μπορεί να «δουλεύει» για τους περισσότερους καρκίνους, αλλά και για όλους σχεδόν τους ανθρώπους.
Τα πρώτα πειράματα σε ποντίκια, όπου εισήχθησαν τα νέα Τ-κύτταρα, άφησαν «ενθαρρυντικά» αποτελέσματα εξάλειψης των καρκινικών όγκων. Ο Σιούελ δήλωσε ότι η πρόοδος αναμένεται να είναι γρήγορη, όσον αφορά τη δοκιμή και ανάπτυξη μιας πιθανής νέας θεραπείας. Οι πρώτες δοκιμές σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου αναμένεται να ξεκινήσουν φέτος τον Νοέμβριο, εφόσον οι επόμενες εργαστηριακές δοκιμές δείξουν ότι η θεραπεία είναι ασφαλής.
Δείτε επίσης: Καρκίνος από χημικά στο νερό της βρύσης
«Είναι ακόμα νωρίς για θετικά συμπεράσματα»
Όπως εξηγεί ο Πρόεδρος Ελληνικής αντικαρκινικής εταιρείας Ευάγγελος Φιλόπουλος, η συγκεκριμένη έρευνα έχει πολύ δρόμο μπροστά της.
«Η ανακοίνωση του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ αν και είναι ακόμα σε στάδιο αρκετά πρώιμο, δείχνει ότι βρέθηκε κάποιος τρόπος, με την μορφή των Τ-κυττάρων, τα οποία μπορούν και επιτίθενται σε πειραματικό επίπεδο στο εργαστήριο σε πολλαπλά είδη καρκίνων.
Αυτό γεννά ελπίδες ότι η έρευνα μπορεί στη συνέχεια να εξελιχθεί σε περισσότερο αποτελεσματική, αλλά ακόμα είναι νωρίς για να ξέρουμε ποια θα είναι η τελική του χρήση γιατί άλλο το εργαστήριο, άλλο το πειραματόζωο, άλλο ο ανθρώπινος οργανισμός. Είναι ακόμα νωρίς για να πούμε πως βρισκόμαστε ένα στάδιο πριν την θεραπεία του καρκίνου».
«Ευρύ πεδίο δραστηριότητας»
«Είναι ένα ευρύ πεδίο δραστηριότητας η ενεργοποίηση αυτών των ειδών των λευκών κυττάρων του αίματος, των οποίων αποστολή είναι να καταστρέφουν ξένα προς το σώμα κύτταρα ή μικροοργανισμούς. Επειδή δεν μπορούσαν να διακρίνουν τα καρκινικά από τα φυσιολογικά κύτταρα, γι αυτό υπήρχε πρόβλημα της μειωμένης αντίδρασης του ανοσοποιητικού, απέναντι στα καρκινικά με εξαίρεση κάποιες σπάνιες περιπτώσεις» αναφέρει ο κ. Φιλόπουλος.
«Από τότε έχουν γίνει πολλές προσπάθειες, είτε με την χορήγηση ουσιών που αυξάνουν τον αριθμό και την δραστηριότητας τους, είτε με την “εκπαίδευση” τους στο να αναγνωρίζουν διάφορες πρωτεΐνες που υπάρχουν στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων τις οποίες αναγνωρίζουν και επιλεκτικά να τα σκοτώνουν. Έχει δοκιμαστεί η τακτική αυτή και έχει ευοδώσει κάποιους καρπούς σε ορισμένα είδη καρκίνων».
Ο κ. Φιλόπουλος τονίζει πως «κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας διάφορες πανεπιστημιακές έρευνες σχετικές με τις προσπάθειες που γίνονται πάνω στην καταπολέμηση του καρκίνου, ωστόσο ελάχιστες είναι αυτές που περνάνε στο επόμενο στάδιο από θέμα προσδοκιών. Όλα αυτά είναι ελπιδοφόρα γιατί δείχνουν πως η επιστήμη προσπαθεί μέσα από τις έρευνες να βρει κάποιους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης. Παρ όλα αυτά ελπίζουμε πως η έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ είναι ένας ορίζοντας και ας ευχηθούμε να έχει καλά αποτελέσματα».
