Οι προστατευτικές μάσκες μιας χρήσης που χρησιμοποιήθηκαν μαζικά στη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, φαίνεται πως δημιουργούν πλέον μία «χημική βόμβα» που απειλεί τόσο το περιβάλλον όσο και την ανθρώπινη υγεία, σύμφωνα με νέα επιστημονικά ευρήματα από τη Βρετανία.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι δισεκατομμύρια τόνοι μασκών, οι οποίες περιέχουν πλαστικό, προστάτευσαν την ανθρωπότητα από τον φονικό ιό SARS-CoV-2, ωστόσο, μετά τη χρήση τους, κατέληξαν στα σκουπίδια και στη φύση. Εκεί αποσυντίθενται, απελευθερώνοντας μικροπλαστικά και επικίνδυνες χημικές ουσίες.
Τοξικές ουσίες με επιδράσεις στις ορμόνες
Μεταξύ αυτών εντοπίστηκαν ουσίες που χαρακτηρίζονται ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, επειδή παρεμβαίνουν στο ορμονικό (ενδοκρινικό) σύστημα. Η συνέπεια είναι ότι ένας μηχανισμός που αρχικά προστάτευσε εκατομμύρια ανθρώπους, σήμερα εξελίσσεται σε απειλή για την υγεία και το περιβάλλον, με τους ειδικούς να εκτιμούν πως το φαινόμενο αυτό θα συνεχιστεί για δεκαετίες.
Τα συμπεράσματα δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Pollution. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, κάθε μήνα της πανδημίας καταναλώνονταν σε παγκόσμιο επίπεδο 129 δισεκατομμύρια μάσκες μιας χρήσης, κυρίως από πολυπροπυλένιο και άλλα πλαστικά.
Η έλλειψη δυνατότητας ανακύκλωσης είχε ως αποτέλεσμα οι περισσότερες μάσκες να καταλήξουν σε χωματερές, δρόμους, πάρκα, παραλίες, ποτάμια και αγροτικές περιοχές. Εκεί παραμένουν και αποσυντίθενται, εκλύοντας μικροπλαστικά στο περιβάλλον. Πρόσφατες μελέτες έχουν ήδη καταγράψει σημαντική αύξηση στην παρουσία μασκών τόσο στο χερσαίο όσο και στο υδάτινο περιβάλλον.
Η νέα έρευνα για τις μάσκες
Για να αξιολογηθεί το μέγεθος του προβλήματος, οι επιστήμονες τοποθέτησαν για 24 ώρες καινούργιες μάσκες διαφόρων τύπων σε δοχεία με 150 ml αποσταγμένου νερού. Στη συνέχεια, το νερό διηθήθηκε μέσω ειδικής μεμβράνης.
Τα αποτελέσματα έδειξαν διαφυγή μικροπλαστικών από όλες τις μάσκες. Η ρύπανση ήταν όμως τέσσερις έως έξι φορές μεγαλύτερη στις πιο προστατευτικές, δηλαδή στις FFP2 και FFP3. Τα σωματίδια που ανιχνεύθηκαν είχαν διάφορα μεγέθη, με τα περισσότερα να είναι μικρότερα από 100 μικρόμετρα (μm).
Τα μικροπλαστικά θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία, καθώς μπορούν να διεισδύσουν σε όλα τα όργανα και τους ιστούς. Έχουν συνδεθεί με νευροτοξικές επιδράσεις, οξειδωτικό στρες, καρκινογένεση, διαταραχές του μεταβολισμού και αναπαραγωγική τοξικότητα.
Εντοπισμός δισφαινόλης Β
Από τις χειρουργικές μάσκες μιας χρήσης διαπιστώθηκε, επιπλέον, διαφυγή δισφαινόλης Β – μιας ουσίας που δρα ως ενδοκρινικός διαταράκτης με δράση παρόμοια με αυτή των οιστρογόνων όταν απορροφάται από τον οργανισμό.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι από τα δισεκατομμύρια χειρουργικών μασκών που έχουν καταλήξει στο περιβάλλον, εκλύονται καθημερινά 128 έως 214 κιλά δισφαινόλης Β, με πιθανές σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, όπως στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα.
«Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να αναθεωρηθεί ο τρόπος παραγωγής, χρήσης και απόρριψης των προστατευτικών μασκών», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας, Dr. Anna Bogush, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αγρο-οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Coventry.
Δείτε επίσης:
φανταστείτε όταν ήσουν υποχρεωμένος να την φέρεις συνεχώς, ακόμα κ έξω στον αέρα, τι επιδράσεις είχε από τότε στον άνθρωπο.
υπάρχουν κ άλλες μελέτες ως αφορά με την αναπνοή αλλά κ τα υλικά κατασκευής ως αυτή η μελέτη.