Το βράδυ της 30ης Μαΐου 1941 δύο νέα παιδιά, ο 25χρονος Μανώλης Γλέζος, φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής και ο συνομήλικος του Λάκης Σάντας κατέβασαν από την Ακρόπολη τη σβάστικα. Για την πράξη αυτή αντίστασης έχουν γραφεί – δικαίως – πολλά. Υπάρχουν όμως κι άλλα που έμειναν άγνωστα κι αξίζει τον κόπο να μνημονευτούν.
Κι αρχήν οι Γερμανοί, δεν μπορούσαν να πιστέψουν στα μάτια τους. Κίνησαν γη και ουρανό για να βρουν τους δράστες. Κι από εκεί άρχισε ένα γαϊτανάκι αξιωματούχων που αντί να ανακαλύψουν τους δράστες… συσκότισαν την κατάσταση.
Τη δικαστική έρευνα ανέλαβαν δύο Έλληνες γερμανομαθείς δικαστές. Τα ονοματά τους Βασίλης Δαβίλλας και Τάσος Καραμούτζος. Και οι δύο κατάλαβαν ότι έπρεπε να κερδίσουν χρόνο μέχρι να εκτονωθεί η κατάσταση. Αρωγοί στην προσπάθειά τους αυτή ήταν και οι αστυνομικοί που ανέλαβαν τις σχετικές έρευνες.
Όσοι εξετάστηκαν ως μάρτυρες στον χώρο γύρω από το Μνημείο δεν μπορούσαν να δώσουν κάποιο στοιχείο. Κανείς δεν είχε αντιληφθεί το παραμικρό. Κάποιος, όμως, ανέφερε ότι είδε μια άσπρη κούρσα. Ο οδηγός φορούσε στολή Γερμανού αξιωματικού και τον συνόδευε μια νεαρή γυναίκα. Στηριζόμενοι σε αυτή τη μαρτυρία άρχισαν να αναζητούν το άσπρο αυτοκίνητο και το μυστηριώδες ζευγάρι που είχε αποβιβαστεί από αυτό κι ανέβηκε στα Προπύλαια της Ακρόπολης. Ο φύλακας, μάλιστα, ανέφερε ότι το αυτοκίνητο παρέμεινε εκεί μέχρι τις πρωινές ώρες. Η Τροχαία, με τη σειρά της, το αναζήτησε, αλλά δεν υπήρχε κάποιο τέτοιο καταχωρημένο στα αρχεία της.
Ο διοικητής της Γκεστάπο, Τόιμπερ, απειλούσε ότι ο αθηναϊκός λαός θα πλήρωνε πολύ ακριβά την προσβολή. Στη συνέχεια όμως… μαλάκωσε αφού θεώρησε πιθανό κάποιος μεθυσμένος Γερμανός να κατέβασε τη σημαία. Στην αναφορά που έκανε στο Βερολίνο δέχτηκε την άποψη των δικαστικών ότι «άγνωστοι» ήταν οι δράστες.
Και πραγματικά έμειναν άγνωστοι σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής. Τους αποκάλυψαν την ίδια μέρα δύο εκ διαμέτρου αντίθετες, ιδεολογικά, εφημερίδες που τις συνέδεε όμως κάτι κοινό. Κυκλοφορούσαν παράνομα στην Κατοχή. Την αποκάλυψη την έκαναν στις 25 Μαρτίου 1945.
Ήταν ο Ριζοσπάστης που είχε συνέντευξή τους.
Και η Ελευθερία που, τότε, ήταν τοποθετημένη στο χώρο του κέντρου, αλλά είχε σαφώς αντικομμουνιστικό προσανατολισμό.
Κι ενώ ο Τύπος το 19454 εκθείαζε το κατόρθωμα των δύο νέων, οι εφημερίδες, τότε, που έγινε η αντιστασιακή αυτή πράξη θύμωσαν περισσότερο κι από τους… Ναζί. Δεν υπήρξαν πολλά ενυπόγραφα κείμενα, αλλά τα ανυπόγραφα σχόλια που απηχούσαν τις απόψεις κάθε εφημερίδας σήμερα προκαλούν τουλάχιστον οργή επειδή γράφτηκαν από Έλληνες!
Κι η… γκάφα των Γερμανών; Την αναφέρει η Ελένη Βλάχου στις δημοσιογραφικές της αναμνήσεις (50 χρόνια και κάτι, τόμος 1, σελ. 124-125) όπου αναδημοσιεύει σελίδες από τα «τετράδια κατοχής». Με ημερομηνία 4 Ιουνίου 1941 αναφέρει:
Προχθές «εκλάπη» η γερμανική σημαία από την Ακρόπολη. Πως έγινε, ποιός το έκανε αυτό το ηρωικό κατόρθωμα – άγνωστο! Πάντως, η ηλίθια γερμανική προπαγάνδα, αντί να υψώσει μιάν άλλη στη θέση της και να σωπάσει, ανήγγειλε το γεγονός με αγανάκτηση και χάρισε ένα φωτεινό σημείο στις σκοτεινές ημέρες. Το ακόμη ηλιθιότερο Γερμανικό Φρουραρχείο μας έβαλε από προχθές «τιμωρία». Η κυκλοφορία απαγορεύθηκε ύστερα από τις 10 τη νύχτα. Οι Αθηναίοι, πρώην ξενύχτηδες κλείστηκαν φιλοσοφικά στα σπίτια τους από τις 9.
Δείτε την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού στην ΕΡΤ με τους Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα.
https://www.youtube.com/watch?v=A1lCBzYEHEw
Διαβάστε ακόμη:
Η Μάχη της Κρήτης και τα φιλογερμανικά κείμενα των Σπύρου Μελά και Παύλου Παλαιολόγου
Πως «υποδέχτηκαν» οι Αθηναϊκές εφημερίδες την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα το 1941
Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την Αθήνα
