Ο Γεωπολιτικός Θρίαμβος του Πούτιν στην Αλάσκα

Σε μια εποχή όπου η γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου δοκιμάζεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατάφερε να σημειώσει έναν θρίαμβο, όχι στα πεδία των μαχών, αλλά σε ένα απροσδόκητο μέρος: την Αλάσκα. Η σύνοδος κορυφής μεταξύ Πούτιν και του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που πραγματοποιήθηκε στις 15 Αυγούστου 2025 σε αυτό το απομακρυσμένο αμερικανικό έδαφος, αποκάλυψε ένα “ειρηνευτικό σχέδιο” που, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Reuters, δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα τελεσίγραφο προς την Ουκρανία. Αυτό το σχέδιο, που παρουσιάστηκε ως πρόταση για τερματισμό του πολέμου, στην πραγματικότητα ενισχύει τη ρωσική κυριαρχία σηματοδοτώντας μια μεγάλη νίκη για τον Πούτιν στο διπλωματικό πεδίο.

Το “Ειρηνευτικό Σχέδιο” που Δεν Είναι Ειρήνη

Βάσει πηγών που ενημερώθηκαν για τις σκέψεις της Μόσχας και τις συζητήσεις μεταξύ ηγετών από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ουκρανία, το σχέδιο του Πούτιν περιλαμβάνει μια σειρά από όρους που θυμίζουν περισσότερο συνθηκολόγηση της Ουκρανίας παρά συμβιβασμό. Οι βασικές προτάσεις, όπως τις αποκάλυψε το Reuters, είναι οι εξής:

– Ανταλλαγές Εδαφών: Η Ρωσία προτείνει την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς (περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, όπου η Ουκρανία ελέγχει περίπου 6.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα), σε αντάλλαγμα για την επιστροφή μικρών κατεχόμενων περιοχών στις περιφέρειες Σούμι και Χάρκοβο (περίπου 440 τετραγωνικά χιλιόμετρα). Επιπλέον, η γραμμή του μετώπου στις νότιες περιοχές Χερσόν και Ζαπορίζια θα “παγώσει”, διατηρώντας τα ρωσικά κέρδη.

– Αναγνώριση της Κριμαίας: Ο Πούτιν απαιτεί την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους, που καταλήφθηκε το 2014. Δεν είναι σαφές αν αυτή η αναγνώριση πρέπει να προέλθει από τις ΗΠΑ, όλες τις δυτικές δυνάμεις ή αποκλειστικά από την Ουκρανία, αλλά η Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της την απορρίπτουν κατηγορηματικά.

– Απαγόρευση Ένταξης στο ΝΑΤΟ: Το σχέδιο περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία εκτός του πλαισίου του ΝΑΤΟ, με τον Τραμπ να αναφέρει μια εγγύηση τύπου “Άρθρο 5”. Αυτό ουσιαστικά απαγορεύει την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, ικανοποιώντας έναν μακροχρόνιο ρωσικό στόχο.

– Μερική Άρση Κυρώσεων: Η Μόσχα ζητά την άρση τουλάχιστον ορισμένων κυρώσεων, χωρίς να διευκρινίζεται αν αφορούν αμερικανικές ή ευρωπαϊκές. Ο Τραμπ δήλωσε ότι μπορεί να επανεξετάσει τυχόν αντίποινα δασμούς σε χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο “σε δύο ή τρεις εβδομάδες”, δείχνοντας μια πιθανή ευελιξία.

– Επίσημη Θέση για τη Ρωσική Γλώσσα και Εκκλησία: Απαιτείται η επίσημη κατοχύρωση της ρωσικής γλώσσας σε όλη την Ουκρανία, καθώς και η ελεύθερη λειτουργία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η Ουκρανία έχει ψηφίσει νόμο που απαγορεύει οργανώσεις συνδεδεμένες με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της εκκλησίας, την οποία κατηγορεί για προπαγάνδα και κατασκοπεία.

Επιπλέον, δεν προβλέπεται κατάπαυση του πυρός μέχρι την υπογραφή μιας συνολικής συμφωνίας, κάτι που απορρίπτει την ουκρανική απαίτηση για άμεσο σταμάτημα των εχθροπραξιών εν μέσω καθημερινών ρωσικών επιθέσεων με drones και πυραύλους.

Γιατί Πρόκειται για Θρίαμβο του Πούτιν;

Αυτή η πρόταση δεν είναι ένα γνήσιο ειρηνευτικό σχέδιο, αλλά ένα τελεσίγραφο που νομιμοποιεί τις ρωσικές κατακτήσεις και ενσωματώνει φιλορωσικούς μηχανισμούς ελέγχου εντός της Ουκρανίας. Ο Πούτιν, επιλέγοντας την Αλάσκα –ένα έδαφος με ιστορική ρωσική σύνδεση, καθώς πουλήθηκε στις ΗΠΑ το 1867– ως τόπο της συνόδου, στέλνει ένα συμβολικό μήνυμα: Η Ρωσία δεν ξεχνά τα “χαμένα” εδάφη και διεκδικεί επιρροή ακόμα και σε μακρινές γωνιές του κόσμου. Η επιλογή αυτή ενισχύει την εικόνα του ως ισχυρού ηγέτη που διαπραγματεύεται σε ίσους όρους με τις ΗΠΑ, ενώ η απουσία άμεσης κατάπαυσης του πυρός επιτρέπει στη Ρωσία να συνεχίσει τις στρατιωτικές πιέσεις.

Ο Τραμπ, μετά τη σύνοδο, δήλωσε στο Fox News: “Νομίζω ότι είμαστε αρκετά κοντά σε μια συμφωνία”, προσθέτοντας “Η Ουκρανία πρέπει να συμφωνήσει. Ίσως πουν όχι”. Αυτή η δήλωση υποδηλώνει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος βλέπει το σχέδιο ως εφικτό, δίνοντας στον Πούτιν διπλωματικό πλεονέκτημα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από την πλευρά τους, εξέφρασαν ανησυχίες για τις εγγυήσεις ασφαλείας, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που ταξιδεύει στην Ουάσινγκτον για συζητήσεις, απορρίπτει κατηγορηματικά οποιαδήποτε υποχώρηση από ουκρανικά εδάφη όπως το Ντονέτσκ.

Οι Ευρύτερες Γεωπολιτικές Συνέπειες

Ο θρίαμβος του Πούτιν στην Αλάσκα δεν περιορίζεται στην Ουκρανία. Δείχνει πώς η Ρωσία εκμεταλλεύεται τις αλλαγές στην αμερικανική πολιτική –με την επιστροφή του Τραμπ– για να προωθήσει τα συμφέροντά της. Η Ουκρανία, από την άλλη, βρίσκεται μπροστά σε ένα δίλημμα: Να δεχτεί την “ειρήνη” με τίμημα την κυριαρχία της ή να συνεχίσει τον αγώνα, ελπίζοντας σε ισχυρότερη διεθνή στήριξη.

Η αποκάλυψη του Reuters αποδεικνύει ότι ο Πούτιν παραμένει ένας σκακιστής της γεωπολιτικής, μετατρέποντας έναν πόλεμο φθοράς σε διπλωματική νίκη. Το ερώτημα τώρα είναι αν η Δύση θα επιτρέψει αυτή την ειρήνη να γίνει η νέα πραγματικότητα ή αν θα υπερασπιστεί τα αδιαφανή συμφέροντα που υπονόμευσαν τις συμφωνίες του Μινσκ. Κοινώς, ασέλγησαν επάνω στο ίδιο το διεθνές δίκαιο το οποίο υποτίθεται ότι υπερασπίζονται. Η ιστορία, όπως και η Αλάσκα, έχει μακριά μνήμη.