Η Φον ντερ Λάιεν στο Στρασβούργο στις 10 Σεπτεμβρίου πραγματοποίησε μια ομιλία ευσεβών πόθων παρά ανάδειξη της ζοφερής πραγματικότητας
Παραθέτω αυτολεξεί τις δηλώσεις της αναφορικά με τις υψηλές τιμές ενέργειας στην Ευρώπη: «Είναι λοιπόν καιρός να απαλλαγούμε από τα βρόμικα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Και ξέρουμε τι μειώνει τις τιμές, η καθαρή εγχώρια ενέργεια. Πρέπει να παράγουμε περισσότερες εγχώριες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας –με την πυρηνική ενέργεια ως βασικό φορτίο. Αλλά πρέπει επίσης να εκσυγχρονίσουμε επειγόντως και να επενδύσουμε στις υποδομές μας και στις διασυνδέσεις μας».
Η ημιμάθεια κακό πράγμα, αλλά ακόμα χειρότερα η μεροληπτική και προπαγανδιστική τοποθέτησή της αναφορικά με την δαιμονοποίηση των ορυκτών καυσίμων.
Η τοποθέτηση αυτή ακούγεται εκ πρώτης όψεως λογική και καθησυχαστική. Όμως, τα πραγματικά στοιχεία δείχνουν μια πιο σύνθετη και διαφορετική εικόνα, όπου η ρητορική δεν ταυτίζεται με την εμπειρία των πολιτών και την πραγματικότητα της αγοράς ενέργειας.
Αγνοεί η κυρία το γεγονός ότι η ΕΕ μείωσε δραστικά την ενεργειακή εξάρτησή της από τη Ρωσία. Το 2021, σχεδόν 45 % του εισαγόμενου φυσικού αερίου προερχόταν από ρωσικές πηγές. Το 2024, αυτό το ποσοστό έπεσε περίπου στο 12 %, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η στροφή αυτή δεν έγινε τυχαία, αποτέλεσε στρατηγική επιλογή μετά την εισβολή στην Ουκρανία, με την πρωτοβουλία του REPowerEU να επιδιώκει την απεξάρτηση. Οπότε, για ποια απαλλαγή συζητάμε, για το 12%;
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη απαλλάχθηκε από τα «βρόμικα καύσιμα». Απλώς διαφοροποίησε τις πηγές της, αυξήθηκαν οι εισαγωγές LNG από ΗΠΑ και Κατάρ, καθώς και οι ροές από Νορβηγία και Αλγερία. Τα καύσιμα αυτά εξακολουθούν να είναι ορυκτά, με σημαντικό περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος. Με άλλα λόγια, η «βρομιά» δεν εξαφανίστηκε, απλώς άλλαξε προέλευση.
Ένα δεύτερο επιχείρημα της Κομισιόν είναι ότι η στροφή στις ανανεώσιμες πηγές μειώνει τις τιμές ενέργειας. Πράγματι, η παραγωγή από ΑΠΕ στην Ευρώπη αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το 2023, πάνω από τα δύο τρίτα της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ προήλθαν από «καθαρές πηγές» (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, πυρηνική και βιοενέργεια), σύμφωνα με την ανάλυση του think tank Ember. Όμως, η αύξηση αυτή δεν μετουσιώθηκε σε αισθητή μείωση λογαριασμών για τα νοικοκυριά.
Οι λόγοι είναι πολλοί:
● Το κόστος εγκατάστασης και δικτύου των ΑΠΕ μετακυλίεται στις τιμές.
● Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη τιμολογεί με βάση το ακριβότερο καύσιμο (συνήθως το φυσικό αέριο), με αποτέλεσμα ακόμη και η φθηνή παραγωγή ΑΠΕ να μην «ρίχνει» αναλογικά τις τιμές.
● Οι φόροι και τα τέλη δικτύου επιβαρύνουν τους καταναλωτές ανεξάρτητα από την προέλευση της ενέργειας.
Με απλά λόγια: περισσότερες ΑΠΕ δεν σημαίνει αυτόματα φθηνότερο ρεύμα, τουλάχιστον όχι στο υφιστάμενο μοντέλο αγοράς. Τα στατιστικά των τελευταίων ετών είναι αποκαλυπτικά. Το 2024, οι μέσες τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη («day-ahead prices») κυμάνθηκαν γύρω στα 75 €/MWh, σύμφωνα με μελέτη του ινστιτούτου FFE. Αν συγκριθούν με τα προ της κρίσης επίπεδα, η αύξηση είναι ξεκάθαρη Οι τιμές σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο.
Οι τιμές για τα νοικοκυριά είναι ακόμη πιο δυσβάστακτες, αφού ενσωματώνουν φόρους και χρεώσεις δικτύου. Η Eurostat καταγράφει σαφείς αυξήσεις στο κόστος ρεύματος για τους καταναλωτές μετά το 2021. Αυτό δείχνει ότι οι πολίτες πληρώνουν ακριβότερα, ακόμη κι αν η συμμετοχή των «καθαρών πηγών» στο ενεργειακό μείγμα αυξήθηκε, όπως θέλει να καυχέται η επικεφαλής της ΕΕ.
Η ρητορική της Φον ντερ Λάιεν παρουσιάζει την κατάσταση σαν να υπάρχει μια απλή συνταγή, κόβουμε τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, επενδύουμε σε ΑΠΕ και πυρηνικά, και οι τιμές θα πέσουν.
Η Κομισιόν αποσιωπά το γεγονός ότι, παρά τη μεγάλη επένδυση σε «πράσινη μετάβαση», οι τιμές παραμένουν ψηλά και τα νοικοκυριά συνεχίζουν να πιέζονται. Έτσι, το αφήγημα για τα «βρόμικα ρωσικά καύσιμα» λειτουργεί περισσότερο ως εργαλείο πολιτικής προπαγάνδας παρά ως πλήρης ερμηνεία της ενεργειακής κρίσης.
Όταν δεν εκλέγεσαι από τους λαούς, δεν έχεις κανένα πολιτικό κόστος, όποιο παραληματικό και παραπλανητικό αφήγημα να παρουσιάσεις στο Στρασβούργο.
* Διπλ Μηχανολόγος Μηχανικός
Ενεργειακός Αναλυτής
Δείτε επίσης:
…..Αυτή η καριόλα μαζί με το δικό μας πουλημένο τομάρι τον προδότη Κούλη και ολους τους χρήσιμους ηλίθιους της Ευρώπης έφτασαν σε απόγνωση εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ,πατριώτες υπάρχουν μέσα σε αυτό το κωλοχανείο που λέγεται Ευρωπα’ι’κή Ένωση;