Στα σούπερ μάρκετ η λίστα με τις μειώσεις 1.000 προϊόντων: Ανάσα για τα νοικοκυριά;

Μια νέα πραγματικότητα φαίνεται πως διαμορφώνεται στον κλάδο του λιανεμπορίου τροφίμων, καθώς μετά από πολύμηνες συζητήσεις και έντονες διαπραγματεύσεις, η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης κατέληξε σε συμφωνία με τους ιδιοκτήτες σούπερ μάρκετ για τη μείωση τιμών σε 1.000 κωδικούς προϊόντων. Η κίνηση αυτή, που είχε τεθεί κατ’ επανάληψη στο δημόσιο διάλογο από τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο, παίρνει πλέον σάρκα και οστά.

Ο ίδιος, αμέσως μετά τη χθεσινή συνάντηση, δήλωσε με σαφήνεια: «η λίστα με τους 1.000 κωδικούς θα δοθεί μέσα στο πρώτο 15ήμερο του Οκτωβρίου» και πρόσθεσε ότι «δίνουμε συνεχή μάχη για τη βελτίωση του επιπέδου ζωής στην καθημερινότητα των πολιτών, με μειώσεις φόρων, αυξήσεις μισθών».

Το γεγονός που εγείρει ερωτήματα είναι ότι, παρά την επίσημη ανακοίνωση, μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει κάποια αντίδραση από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ερώτημα για το πώς προτίθενται να εφαρμόσουν την εν λόγω συμφωνία.

Το μονοπάτι προς τη συμφωνία

Η χθεσινή εξέλιξη δεν προέκυψε τυχαία. Ο κ. Θεοδωρικάκος είχε πολλές φορές το προηγούμενο διάστημα θέσει δημοσίως την ανάγκη για μειώσεις σε προϊόντα πρώτης ανάγκης, επιμένοντας ιδιαίτερα στον αριθμό των 1.000 κωδικών. Η στάση του ήταν σταθερή: να στηριχθεί το εισόδημα των πολιτών μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις στο ράφι.

«Οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ και της βιομηχανίας τροφίμων δεσμεύτηκαν ότι θα μειώσουν τις τιμές σε 1.000 κωδικούς και πρέπει να το κάνουν. Πρέπει η επιχειρηματικότητα να δείξει στην πράξη την ευθύνη της», είχε δηλώσει.

Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των αλυσίδων δεν έκρυβαν τον προβληματισμό τους. Υποστήριζαν ότι τέτοιες πιέσεις δεν αφήνουν την αγορά να λειτουργήσει ελεύθερα, τονίζοντας τα εξαιρετικά χαμηλά περιθώρια κέρδους που αντιμετωπίζουν λόγω πληθωρισμού, ανατιμήσεων σε βασικές πρώτες ύλες και αυξημένου κόστους εργασίας.

Το ζήτημα του πλαφόν και οι πιέσεις

Για μεγάλο διάστημα οι αλυσίδες επικαλούνταν το επιχείρημα της κυβερνητικής παρέμβασης μέσω του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους. Όμως η κατάργηση του μέτρου τον περασμένο Ιούλιο άλλαξε τα δεδομένα. Από εκείνο το σημείο, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης αύξησε την πίεση προς τις επιχειρήσεις λιανεμπορίου, ζητώντας πιο απτές δεσμεύσεις.

Παρά ταύτα, οι αλυσίδες δεν έδειχναν πρόθυμες να υποχωρήσουν. Ο πρόεδρος της ΕΣΕ και επικεφαλής της Metro (My Market), Αριστοτέλης Παντελιάδης, είχε δηλώσει: «το θέμα των 1.000 κωδικών είναι μεγάλη ιστορία. Μόνα τους τα σούπερ μάρκετ δεν μπορούν να το υλοποιήσουν, θα ήταν ανούσιο. Έχουμε ζητήσει τη συνδρομή των προμηθευτών και πιστεύουμε πως θα το στηρίξουν, αλλά είναι αδύνατον να πορευτούμε με τέτοια παρεμβατικά μέτρα».

Η φράση αυτή έδειχνε ξεκάθαρα ότι οι λιανέμποροι θεωρούσαν αναγκαία τη συμμετοχή και της βιομηχανίας για να υλοποιηθεί μια τόσο εκτεταμένη μείωση τιμών.

Τα πρόστιμα και το μήνυμα του υπουργείου

Η συζήτηση για τις τιμές στα σούπερ μάρκετ φορτίστηκε ακόμα περισσότερο όταν η ΔΙΜΕΑ ανακοίνωσε την επιβολή προστίμων ύψους άνω των 2,2 εκατ. ευρώ σε δύο μεγάλες αλυσίδες.

Συγκεκριμένα, η Lidl τιμωρήθηκε με 805.340 ευρώ για παραβάσεις σχετικές με το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, ενώ στη Σκλαβενίτης επιβλήθηκε πρόστιμο 1.440.000 ευρώ για παραβάσεις του Κώδικα Δεοντολογίας. Οι έλεγχοι είχαν πραγματοποιηθεί το καλοκαίρι του 2025 και τα αποτελέσματα ανέδειξαν παραβάσεις που η κυβέρνηση έσπευσε να τιμωρήσει.

Με αφορμή τις κυρώσεις, ο υπουργός Ανάπτυξης ήταν κατηγορηματικός: «Η εφαρμογή του νόμου για την προστασία των καταναλωτών είναι αδιαπραγμάτευτη. Ο νόμος είναι νόμος και ισχύει για όλους».

Η παρέμβασή του αυτή έστειλε σαφές μήνυμα στις αλυσίδες ότι η πολιτεία δεν προτίθεται να κάνει εκπτώσεις στην επιβολή της νομιμότητας.

Η χθεσινή καμπή

Μέσα σε αυτό το κλίμα έντονων πιέσεων, η χθεσινή συνάντηση αποτέλεσε σημείο καμπής. Ο κ. Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε πως επήλθε συμφωνία και ότι η λίστα των 1.000 προϊόντων θα ανακοινωθεί εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του Οκτωβρίου.

«Δίνουμε συνεχή μάχη για τη βελτίωση του επιπέδου ζωής στην καθημερινότητα των πολιτών, με μειώσεις φόρων, αυξήσεις μισθών. Ταυτόχρονα, σε ό,τι περνά από το δικό μας χέρι, πραγματοποιούμε διαρκείς ελέγχους για την προστασία των καταναλωτών, την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας και πιέζουμε για μειώσεις τιμών με αποτελέσματα, πετυχαίνοντας να έχουμε πληθωρισμό τροφίμων 1,4% έναντι 3% στην Ευρωζώνη», επεσήμανε.

Ο ίδιος έκανε σαφές πως η πρωτοβουλία μείωσης τιμών σε 1.000 κωδικούς στα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι αναμφίβολα θετική και αναγκαία.

«Αλλά, ας μειώσουν και οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ το μεσοσταθμικό τους κέρδος, για να μειωθούν οι τιμές σε ακόμα περισσότερους κωδικούς, για ακόμα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό μείωσης, ώστε να διευκολυνθούν και τα νοικοκυριά που δυσκολεύονται. Είναι ζήτημα κοινωνικής ευθύνης και συνοχής», κατέληξε.

Η σημασία για τα νοικοκυριά

Η συμφωνία αυτή έχει βαρύνουσα σημασία για την καθημερινότητα των πολιτών, καθώς έρχεται σε μια περίοδο που τα νοικοκυριά δοκιμάζονται από τις συνεχείς αυξήσεις τιμών. Μια μείωση σε ευρεία γκάμα προϊόντων θα μπορούσε να ανακουφίσει σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αν και μένει να αποδειχθεί ποιοι κωδικοί θα περιληφθούν στη λίστα και σε τι ύψος θα διαμορφωθούν οι μειώσεις.

Η επόμενη φάση, η ανακοίνωση της λίστας, θα δείξει αν η συμφωνία είναι πράγματι εφαρμόσιμη και αν μπορεί να αλλάξει την εικόνα στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Για την ώρα, η πολιτεία κερδίζει ένα διαπραγματευτικό στοίχημα, όμως η αγορά κρατά ακόμη κλειστά τα χαρτιά της.

Δείτε επίσης:

• Αντιπαράθεση για τις τιμές: Σούπερ μάρκετ και βιομηχανία ρίχνουν το «μπαλάκι»
• Θεοδωρικάκος για πρόστιμα σε σούπερ μάρκετ και φορέα για προστασία καταναλωτή
• Ακρίβεια στα σούπερ μάρκετ: Πρόστιμα–βιτρίνα