Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χτύπησε καμπανάκι στη Φινλανδία για υπερβολικές δαπάνες και προειδοποίησε άλλες χώρες της ΕΕ να… σφίξουν το ζωνάρι για να αποφύγουν την ίδια μεταχείριση.
Η εκτελεστική επιτροπή της ΕΕ αποκάλυψε τον πλήρη κατάλογο των χωρών που υπερβαίνουν τις δαπάνες τους, στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» της Κομισιόν, το οποίο ελέγχει εάν οι κυβερνήσεις εμπίπτουν στους κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες δαπάνες.
Οι κόκκινες σημαίες (σ.σ. το καμπανάκι), γνωστές ως διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος (EDPs), σηματοδοτούν ανησυχίες για την οικονομική υγεία των χωρών στους επενδυτές.
Οι Βρυξέλλες μπορούν να επιβάλουν πρόστιμο εάν οι κυβερνήσεις αρνηθούν να υιοθετήσουν μέτρα για την επαναφορά των οικονομικών τους σε τάξη.
Η Κομισιόν επανέφερε τους κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες δαπάνες πέρυσι, αφού η Επιτροπή έδωσε στις πρωτεύουσες ελεύθερη άδεια κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία βύθισε την ευρω-οικονομία στη χειρότερη ύφεση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ενώ η οικονομία του μπλοκ έχει ανακάμψει φέτος, πολλές κυβερνήσεις δυσκολεύονται να συμμορφωθούν με τους κανόνες της ΕΕ εν μέσω εμπορικών εντάσεων με τις ΗΠΑ και αυξανόμενων αμυντικών προϋπολογισμών για την αποτροπή της λεγόμενης «ρωσικής επιθετικότητας».
Στο μάτι του κυκλώνα η Φινλανδία
Μία από τις χώρες στο κατώφλι της Ρωσίας, η Φινλανδία, επιπλήχτηκε για υπέρβαση του ανώτατου ορίου της ΕΕ για τα δημοσιονομικά ελλείμματα, το οποίο περιορίζει το ποσό που μπορεί να δαπανήσει μια χώρα πέρα από αυτό που εισπράττει από φόρους.
Οι κανόνες περιορίζουν το έλλειμμα στο 3% του οικονομικού προϊόντος μιας χώρας. Πρόσφατες τροποποιήσεις στους κανόνες, επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να δαπανούν επιπλέον 1,5% του ΑΕΠ για την άμυνα (σ.σ. η λεγόμενη ρήτρα διαφυγής). Ωστόσο, οι αριθμοί εξακολουθούν να μην βγαίνουν για το Ελσίνκι.
«Το έλλειμμα που υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ δεν εξηγείται πλήρως μόνο από την αύξηση των αμυντικών δαπανών», δήλωσε ο Επίτροπος Οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις στους δημοσιογράφους στο Στρασβούργο. Η Γερμανία απέφυγε οριακά την ίδια τιμωρία.
Οκτώ χώρες στο στόχαστρο της ΕΕ για τις αναμενόμενες δαπάνες
Ξεχωριστά, η Κομισιόν έλεγξε εάν οι αναμενόμενες δαπάνες των κυβερνήσεων το 2026 συμμορφώνονται με τα πενταετή ή επταετή σχέδιά τους που εγκρίθηκαν από τις Βρυξέλλες.
Μέχρι στιγμής, η Κροατία, η Λιθουανία, η Σλοβενία, η Ισπανία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία και η Μάλτα δεν κάνουν αρκετά.
Η μη ανάληψη δράσης θα μπορούσε να οδηγήσει τις Βρυξέλλες σε επιπλήξεις για τις οκτώ χώρες στο επόμενο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο τον Ιούνιο.
- Το POLITICO εξέτασε σε βάθος ορισμένες από τις βασικές χώρες και αξιολόγησε τις τρέχουσες επιδόσεις τους.
Φινλανδία: E
Το σκανδιναβικό κράτος δέχτηκε ένα χαστούκι από τις Βρυξέλλες, καθώς το έλλειμμά του αναμένεται να υπερβεί το όριο της ΕΕ για τα επόμενα δύο χρόνια. Κάποτε πρότυπο δημοσιονομικής σταθερότητας, η Φινλανδία βρίσκεται τώρα στο ίδιο καλάθι EDP με τα χρεωμένα έθνη της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Βελγίου.
Συνεπώς, το Ελσίνκι θα πρέπει να μειώσει το έλλειμμα. Αυτή είναι μια δύσκολη αποστολή για μια χώρα που αντιμετωπίζει υπερφορτωμένους κοινωνικούς προϋπολογισμούς και προϋπολογισμούς υγείας, καθώς και έναν αυξανόμενο προϋπολογισμό για την άμυνα.
Ρουμανία: D+
Η Ρουμανία μπορεί να ανασάνει με ανακούφιση μετά την ανακοίνωση της Τρίτης (25/11).
Ο Ντομπρόβσκις επαίνεσε τις πρόσφατες οικονομικές μεταρρυθμίσεις της χώρας και απέκλεισε την ενεργοποίηση της πυρηνικής επιλογής — αναστολή των πληρωμών της χώρας από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, οι οποίες ανέρχονται σε δισεκατομμύρια.
Ωστόσο, η Ρουμανία δεν έχει ξεφύγει από τον κίνδυνο. Με 8,4% του ΑΕΠ, το έλλειμμά της για το 2025 παραμένει μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ και θα απαιτηθούν επώδυνες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις για να μειωθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
Γερμανία: C
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας αναμένεται να φτάσει το 3,1% του ΑΕΠ φέτος. Αυτό τεχνικά αποτελεί παραβίαση των κανόνων.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες απέφυγαν να τιμωρήσουν την οικονομική δύναμη του μπλοκ, επειδή η παραβίαση «εξηγείται πλήρως από την αύξηση των αμυντικών δαπανών», ανέφερε η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της.
Αλλά υπάρχουν προβλήματα. Η Γερμανία σχεδιάζει να συνεχίσει την έξαρση των δαπανών της τον επόμενο χρόνο για να ενισχύσει την ανάπτυξη, περιορίζοντας τις δαπάνες αργότερα.
Αυτό δεν θα είναι εύκολο, καθώς η Κίνα απειλεί την οικονομία της που βασίζεται στις εξαγωγές και ο μεγάλος συνασπισμός του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς πρέπει να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις για να αναζωογονήσει την ανάπτυξη.
Το Βερολίνο παίρνει ένα τεράστιο ρίσκο. Και οι Βρυξέλλες επίσης.
Γαλλία: C-
Η Γαλλία βρίσκεται στη μέση μιας δημοσιονομικής κρίσης και δεν είναι καν σίγουρη ότι θα καταφέρει να εγκρίνει τον προϋπολογισμό του 2026 μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Αυτό δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα τις Βρυξέλλες προς το παρόν, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι η Γαλλία έλαβε την κόκκινη σημαία της (EDP) το 2023.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα γαλλικά σχέδια προϋπολογισμού για το επόμενο έτος συμμορφώνονται με τις συστάσεις της και ενθάρρυνε το Παρίσι να συνεχίσει σε αυτή την πορεία.
Αλλά ούτε ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας γνωρίζει πώς θα διαμορφωθεί ο προϋπολογισμός του για το επόμενο έτος. Ο Σεμπαστιάν Λεκορνί έχει δεσμευτεί να μειώσει το έλλειμμα στο 5% του ΑΕΠ.
Αλλά αυτός ο στόχος διακυβεύεται, καθώς οι αντιφατικές τροπολογίες στο σχέδιο προϋπολογισμού στο κοινοβούλιο, υπονομεύουν τις πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας πριν από τα Χριστούγεννα.
Ουγγαρία: F
Η Ουγγαρία αντιμετωπίζει μια ανησυχητική κατάσταση επειδή δεν κάνει τις απαραίτητες περικοπές το 2026 για να εξέλθει από το EDP. Προς το παρόν, η Κομισιόν έχει απλώς προειδοποιήσει την Ουγγαρία να μειώσει τις δαπάνες το 2026.
Αλλά εάν η Βουδαπέστη αγνοήσει τις εκκλήσεις, οι Βρυξέλλες ενδέχεται να απειλήσουν να επιβάλουν πρόστιμα κατά την επόμενη αναθεώρηση του προϋπολογισμού την άνοιξη.
Ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν είναι απίθανο να λάβει υπόψη τις εκκλήσεις των Βρυξελλών, καθώς η χώρα του οδεύει προς τις κάλπες την επόμενη άνοιξη και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να χάσει την εξουσία μετά από σχεδόν μια δεκαετία.
Ιταλία: B-
Έγινε καλός ο αιώνιος δημοσιονομικός κακός της Ευρώπης;
Έτσι φαίνεται, με το έλλειμμα της Ιταλίας να αναμένεται να μειωθεί στο 2,6% του ΑΕΠ το επόμενο έτος, ενώ οι κρατικές δαπάνες προβλέπεται να παραμείνουν κάτω από τα όρια που επιβάλλουν οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ.
Αυτό την θέτει σε καλό δρόμο για έξοδο από την EDP, εάν μπορέσει να αποδείξει ότι το χρέος θα σημειώσει πτωτική τάση μακροπρόθεσμα.
Άλλα καλά νέα: Η φορολογική επιβάρυνση της Ρώμης βρίσκεται σε τάση πάνω από την οικονομική ανάπτυξη, συμβάλλοντας στην πλήρωση των ταμείων της και στην αποπληρωμή του χρέους.
Όχι και τόσο καλά νέα. Η Ιταλία παραμένει η δεύτερη πιο χρεωμένη χώρα στην ΕΕ. Αυτό δεν αλλάζει του χρόνου, με το δημόσιο χρέος να αναμένεται να αυξηθεί στο 137,9% του ΑΕΠ. Αλλά οποιαδήποτε θετική αλλαγή είναι ευπρόσδεκτη, ειδικά όταν ο κακός μαθητής επιτέλους διαβάζει.
*Image by Jakob_F from Pixabay
Πηγή: Politico
Δείτε επίσης:
- Χαράς ευαγγέλια: Η Κομισιόν ενέκρινε τον κρατικό Προϋπολογισμό της Ελλάδας
- Σχεδόν κάθε γερμανική πόλη βρίσκεται πλέον στα πρόθυρα της χρεοκοπίας
- Γαλλία: Σχεδόν καθολική απόρριψη του προϋπολογισμού 2026 στη Βουλή
- Λαγκάρντ για Οικονομία ΕΕ: Εξαρτημένη, διαμορφωμένη για έναν κόσμο που εξαφανίζεται

