Όταν έμπαινα στη δημοσιογραφία πριν από περίπου 20 χρόνια, αλλιώς φανταζόμουν τον κόσμο της ενημέρωσης.
- Από τον Δημήτρη Ριζούλη
Το ίδιο ισχύει, νομίζω, σε όλες τις δουλειές. Οι νέοι έχουν εξιδανικευμένη εικόνα για το επάγγελμα που θέλουν να ακολουθήσουν και η πραγματικότητα τους προσγειώνει απότομα.
Ειδικά για τη δημοσιογραφία, όμως, τα πράγματα τα τελευταία χρόνια έχουν οδηγηθεί σε τέλμα άνευ προηγουμένου. Το λειτούργημα έχει μετατραπεί σε επάγγελμα χωρίς κανόνες και αξίες. Εκφυλίστηκε, λοιδορήθηκε, συμβιβάστηκε, υπέκυψε! Οι λίγες εξαιρέσεις απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Η οικονομική λαίλαπα των τελευταίων δέκα ετών σίγουρα έπαιξε τον ρόλο της, όμως δεν ήταν η μόνη αιτία. Το χάος του διαδικτύου, η χαλάρωση των κανόνων, η ευκολία να «δημοσιογραφείς» από τον καναπέ του σπιτιού σου, η απαξίωση των δημοσιογραφικών ενώσεων, τα «ρεπορτάζ» του facebook και πολλά ακόμα συνέβαλαν για να φτάσουμε στην εποχή της σημερινής σύγχυσης!
Το μαύρο σκηνικό της (μη) ενημέρωσης αποκαλύπτουν μια σειρά γεγονότα των τελευταίων ημερών. Από τη λίστα Πέτσα μέχρι τη Novartis. Ποιους επιβράβευσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος με παχυλή χρηματοδότηση; Πρώτους πρώτους όσους λιβάνιζαν αυτόν και την κυβέρνησή του. Ακόμα και ανύπαρκτες ιστοσελίδες που εκθείαζαν το στιλ της συζύγου του πρωθυπουργού ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα. Εκτός έμειναν οι λίγοι ενοχλητικοί που εξακολουθούν να ασκούν κριτική και να ψάχνουν τα θέματα, οι οποίοι είτε δεν έλαβαν ούτε ένα ευρώ είτε πήραν ψίχουλα, για τα μάτια του κόσμου.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, έστειλε ηχηρό μήνυμα. Γλείφεις; Ανταμείβεσαι! Τα ίδια έκαναν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, ίσως όχι τόσο απροκάλυπτα. Ο πολιτικός κόσμος με κάθε τρόπο προσπαθεί να ελέγξει τα μέσα ενημέρωσης και χρησιμοποιεί τη δύναμη του χρήματος. Παλιό, θα μου πείτε, το κόλπο και συμβαίνει παγκοσμίως. Ναι, αλλά στην Ελλάδα ξεφύγαμε. Δεν αρκεί πλέον στους κυβερνώντες να μη τους ασκείς κριτική. Απαιτούν να τους αποθεώνεις! Να κατασκευάζεις θέματα που αναδεικνύουν το μεγαλείο τους. Δηλαδή επιβάλλουν τον πλήρη εξευτελισμό των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης.
Παράδειγμα δεύτερο, η υπόθεση Novartis. Δημοσιογράφοι φερέφωνα, που πρόσφεραν υπηρεσίες γλειψίματος για χρόνια, επιβραβεύτηκαν και έγιναν ακόμα και βουλευτές. Πιστόλια του πολιτικού συστήματος και υμνητές επιχειρηματικών λαμόγιων ή κάθε λογής απατεώνων μετατράπηκαν σε δημόσιους κατήγορους! Διακινητές ψεύτικων ειδήσεων (και μάλιστα των πιο κραυγαλέων) ανέλαβαν να αποκαλύπτουν τα… fake news.
Τηλεπαρουσιαστές άφησαν κατά μέρος τη δεοντολογία και (προφανώς με το αζημίωτο) αναγορεύτηκαν σε άτυπους κυβερνητικούς εκπροσώπους. Το απίστευτο είναι ότι όλοι αυτοί δεν ντρέπονται. Έχουν το θράσος να παριστάνουν τους άμεμπτους και να κουνάνε το δάχτυλο.
Στον αντίποδα, το πολιτικό σύστημα (και η επιχειρηματική ελίτ που κρύβεται από πίσω) ενοχλείται και καταδιώκει όσους ακόμα αντιστέκονται, έχοντας καλομάθει από τους οσφυοκάμπτες που κυκλοφορούν γύρω μας και αλωνίζουν. Ψάχνεις; Τιμωρείσαι! Δεν θα μας χαλάσεις εσύ την πιάτσα…
Αυτό συμβαίνει τους τελευταίους μήνες στην Προανακριτική της Βουλής. Στοχοποιούνται δημοσιογράφοι που αναζήτησαν την αλήθεια και αποκάλυψαν τη διαφθορά. Το κυνήγι μαγισσών έχει πρώτο στόχο τη «δημοκρατία» που ξαφνικά, πριν από 10 χρόνια, άρχισε να «πυροβολεί» τους πάντες χωρίς φόβο και μισόλογα. Αυτή η ατίθαση εφημερίδα έπρεπε να ελεγχθεί. Κι αν δεν ήταν εφικτό να συμβεί, τουλάχιστον να απαξιωθεί προκειμένου να αδυνατίσει η φωνή της.
Σήμερα η «δημοκρατία» και ο εκδότης της συκοφαντούνται, επειδή τόλμησαν να αναφερθούν με ονόματα στη «λίστα Λαγκάρντ», αποκάλυψαν τις ανομίες του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., κατήγγειλαν τραπεζίτες, επιχειρηματίες-καρχαρίες, εθνομηδενιστές (του Σημίτη και του ΣΥΡΙΖΑ), απατεώνες της πολιτικής, φοροφυγάδες και άλλους. Άνοιξαν μέτωπο με τους πουλημένους στις ξένες δυνάμεις (κυρίως στα γερμανικά συμφέροντα), χάλασαν τα σχέδια βρόμικων πολυεθνικών, ξεσκέπασαν στημένους διαγωνισμούς και διασπάθιση δημόσιου χρήματος. Δεν είναι και λίγα…
Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου αυτό το μοντέλο μαχητικής – αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας αντιμετωπίζεται με σεβασμό και καθολική αποδοχή. Θέλει πολλά κότσια (και προκαλεί σοβαρές απώλειες διαφημιστικών πόρων) να τα βάζεις με τους ισχυρούς αναφέροντας διευθύνσεις και ονόματα. Να μοιάζεις, δηλαδή, με μοναχικό καβαλάρη, που δεν λογαριάζει λίστες Πέτσα, γιατί επιλέγει να γράφει για άλλες απαγορευμένες λίστες (Λαγκάρντ και σία). Στη μεταμνημονιακή Ελλάδα, όμως, ισχύουν τα αντίθετα. Ερευνάς; Τιμωρείσαι! Αν χρειαστεί και με ίντριγκες για να θεωρηθείς (άκουσον άκουσον!) συμμορίτης.
Ευτυχώς, αρκετός κόσμος έχει ακόμα σωστό κριτήριο, παρά την προπαγάνδα. Πώς γίνεται να είσαι «συμμορίτης» και ταυτόχρονα φτωχός, χωρίς στηρίγματα, εκτός συστήματος και μακριά από τα κόλπα; Αντίθετα, αυτοί που σε κατηγορούν να είναι πλούσιοι, βολεμένοι, χθεσινοί μεροκαματιάρηδες που ξαφνικά εμφάνισαν τεράστια έσοδα ως «δωρεές» και με την «ώθηση» του συστήματος εξελέγησαν ακόμα και βουλευτές! Καλό το παραμύθι, αλλά δεν έχει δράκο.
Το σημερινό κείμενο μπορεί να θεωρηθεί και μια απάντηση των δημοσιογράφων της «δημοκρατίας», που δίνουν τίμια και άνισα τη μάχη της ενημέρωσης, και συκοφαντούνται από ό,τι πιο βρόμικο και ξεπουλημένο κυκλοφορεί στον δημόσιο βίο. Δεν πειράζει. Τιμή μας! Εφόσον σας ενοχλούμε, κάτι κάνουμε σωστά.
