Αποτελεί στρατηγικό λάθος η λειτουργία του κράτους να βασίζεται σε αλγορίθμους διαχείρισης εταιριών και σε πρόσωπα χωρίς καμιά ιδεολογία
- Από τον Αλκιβιάδη Κ. Κεφαλά*
Το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης της Ν.Δ. μετά τις εκλογές αφορούσε αλλαγές στο Δημόσιο, τις οποίες εισηγήθηκαν υπουργοί της Ν.Δ. που στο παρελθόν υπήρξαν στελέχη του ΠΑΣΟΚ.
Το νομοσχέδιο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο στις 08.30 την επομένη των εκλογών. Οι αλλαγές υλοποιούσαν τον κατακερματισμό των υφιστάμενων φορέων του Δημοσίου και, συνεπώς, τον πολλαπλασιασμό τους. Το νομοσχέδιο φωτογράφιζε «ισόβιο» διευθυντή οργανισμού, που ξεκίνησε την καριέρα του στην οργάνωση «Ρήγας Φεραίος», ώστε να παραμείνει ως διευθυντής άλλα 10 χρόνια. Προηγούμενα νομοσχέδια και προεδρικά διατάγματα του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., που αφορούσαν το ίδιο πρόσωπο, συντάσσονταν με τέτοιον τρόπο ώστε ο ευνοούμενος να παρευρίσκεται ακόμα και στις επιτροπές εκλογής του. Το αντάλλαγμα ήταν ο διορισμός υιών και θυγατέρων πολιτικών προσώπων στον αντίστοιχο φορέα, με πολύ καλό μισθό, χωρίς ΑΣΕΠ, μέχρι να τοποθετηθούν σε μόνιμη θέση ως υπάλληλοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες.
Μετά τις διαμαρτυρίες του διοικητικού συμβουλίου τού υπό διάλυση φορέα, τις οποίες ο πασοκογενής νυν υπουργός της Ν.Δ. έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων του, το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου ήταν ακόμα πιο «προσεγμένο», ώστε ο διευθυντής να αναβαθμιστεί ακόμα και σε πρόεδρο του νέου φορέα. Το «αγουροξυπνημένο» νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη δεν αποτέλεσε έκπληξη για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα της «φυλής» των πασοκογενών στελεχών του Δημοσίου, τα οποία εδώ και 40 χρόνια λυμαίνονται τα ΕΣΠΑ και τα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Το πρώτο νομοσχέδιο της Ν.Δ., που αφορούσε έναν μάλλον ασήμαντο οργανισμό, δεν θα είχε καμία σημασία, αν αυτός δεν διαχειριζόταν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η Ν.Δ. σκοπεύει να διαιωνίσει και να αναβαθμίσει τις γνωστές πρακτικές διαχείρισης δημοσίου χρήματος, καθ’ όλα νόμιμες, στις οποίες το ΠΑΣΟΚ και τα στελέχη του έχουν αποκτήσει εξαιρετική τεχνογνωσία. Επίσης, το νομοσχέδιο δεν θα είχε καμία απολύτως σημασία, αν το ελληνικό κράτος, τα στελέχη και οι φορείς του, αποτελούσαν ένα επιτυχημένο μοντέλο διαχείρισης.
Συνεπώς, η ανωτέρω -φαινομενικά ασήμαντη- πρώτη νομοθετική πράξη της Ν.Δ. συνεπάγεται ότι «τα κηδειόχαρτα» του χρονικού του θανάτου της χώρας μας θα συνεχίσουν να εκδίδονται, το δε αποτέλεσμα της πολιτικής της διαχείρισης μάλλον δεν θα διαφέρει από αυτό του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Οπως φαίνεται, η Ν.Δ. είχε εργαστεί μεθοδικά πριν από τις εκλογές, έχοντας εκπονήσει ένα λεπτομερές σχέδιο διακυβέρνησης της χώρας βασιζόμενο αποκλειστικά σε αλγορίθμους απόδοσης, με οικονομικούς δείκτες και χρονοδιαγράμματα, αντιγράφοντας έτσι τις πρακτικές των πολυεθνικών εταιριών. Υπάρχουν, όμως, τρία στρατηγικά λάθη στον σχεδιασμό της Ν.Δ.: πρώτον, η λειτουργία και η διαχείριση του κράτους διαφέρουν από αυτές των πολυεθνικών εταιριών.
Δεύτερον, τα πρόσωπα και οι πολιτικές που διαχειρίστηκαν στο παρελθόν το μηδέν θα δημιουργήσουν εκ νέου το μηδενικό αποτέλεσμα. Τρίτον, η αποτυχία είναι εξασφαλισμένη, αν ο πολιτικός φορέας διαχείρισης στερείται ιδεολογικού στίγματος – όπως φαίνεται ότι στερείται η Ν.Δ., επειδή τα σημαντικά στελέχη της υπηρέτησαν το ΠΑΣΟΚ, η δε ευκολία της πολιτικής μετεγγραφής τους αποδεικνύει την απουσία ιδεολογικού προσήμου και ταυτότητας.
Η Ν.Δ. λοιπόν παρουσιάζει ένα σημαντικό μειονέκτημα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και των κομμάτων της Αριστεράς, ακόμα και αν τα τελευταία έπλευσαν αντίθετα από τις ιδεολογικές αρχές τους.
Το πρόβλημα της υπόστασης της χώρας μας, εκτός από υπαρξιακό, είναι και δομικό, επειδή το νεοελληνικό κράτος δημιουργήθηκε ως κρατικό προτεκτοράτο εξυπηρέτησης ξένων συμφερόντων και, συνεπώς, διαχρονικά έχει αποτύχει να αποκτήσει ιδεολογική ταυτότητα και επομένως να εκπονήσει εθνική στρατηγική, που είναι αναγκαία προϋπόθεση οικονομικής ανάπτυξης. Η απουσία εθνικής στρατηγικής έχει στερήσει από τα αστικά κόμματα το απαραίτητο ιδεολογικό πρόσημο, με αποτέλεσμα η λειτουργία της δημοκρατίας και του κράτους να βασίζονται σε πρόσωπα και όχι σε θεσμούς.
Παρά το γεγονός ότι τα πρώην στελέχη του ΚΚΕ και του ΠΑΣΟΚ που εντάχθηκαν στη Ν.Δ. έδωσαν την εκλογική νίκη στον κ. Μητσοτάκη μέσω των πρακτικών διαχείρισης εξουσίας και επηρεασμού της κοινής γνώμης, τις οποίες γνωρίζουν άριστα από τα κόμματα της Αριστεράς στα οποία μαθήτευσαν, αποτελεί στρατηγικό λάθος η λειτουργία του κράτους να βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε αλγορίθμους διαχείρισης εταιριών, καθώς και σε πρόσωπα που στερούνται ιδεολογίας.
Συμπερασματικά, επειδή η διαχείριση του κράτους στερείται ιδεολογικού προσήμου και εθνικής στρατηγικής, η Ν.Δ., όπως και τα άλλα κόμματα, αδυνατεί να εκπονήσει ένα μακροοικονομικό μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, και συνεπώς είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα αποτύχει.
*Διδάκτωρ Φυσικής του Πανεπιστημίου
του Manchester, UK, δ/ντής Ερευνών
του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
