Το έγκλημα στα Γλυκά Νερά πυροδοτεί κάτω από τις γραμμές, μακριά από τα κομματικά ραντάρ, συγκρούσεις ιδεολογικές, αδιανόητες για τα δεδομένα της ελληνικής κοινωνίας.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
Πολώσεις απίστευτες. Πέραν της δικαιολογημένης οργής για τον αδίστακτο πιλότο, ο οποίος αφαίρεσε τη ζωή της συζύγου του μπροστά στα μάτια του εντεκάμηνου μωρού του, στα κοινωνικά δίκτυα διεξάγεται ήδη μια επικίνδυνη συζήτηση: Πόσο βίαιοι μπορεί να είναι οι άνδρες; Πόσο κακοποιητικοί απέναντι στις γυναίκες; Οι γυναικείες φεμινιστικές οργανώσεις λανσάρουν μάλιστα έναν νέο, φορτισμένο νομικό όρο, ο οποίος δεν υπάρχει πουθενά στο Δίκαιό μας: γυναικοκτονία.
Περιγράφει με φυλετικά χαρακτηριστικά την ανθρωποκτονία γυναικών και επιχειρεί να εισαγάγει στον νομικό μας πολιτισμό ένα νέο ειδεχθές ιδιώνυμο έγκλημα, το έγκλημα των ανδρών. Με φιλοδοξία να αποτελέσει ειδικό κεφάλαιο στον Ποινικό Κώδικα. Η όλη συζήτηση ίσως να εθεωρείτο και «γραφική», αν δεν υπήρχε υπόστρωμα. Οι γυναικείες οργανώσεις στην Ελλάδα άρχισαν να αναδεικνύουν με πολωτικά χαρακτηριστικά στις φορτισμένες σχέσεις ανδρών – γυναικών μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τη συνεπιμέλεια, το οποίο πράγματι επιτρέπει απαραδέκτως σε γονείς που κακοποιούν τον / τη σύζυγό τους να διεκδικούν τη συνεπιμέλεια τέκνου, αν δεν έχουν καταδικαστεί αμετακλήτως από τη Δικαιοσύνη! Κάτι που, θεωρητικώς, είχε ως δικαίωμα ο δολοφόνος της Μακρινίτσας πριν από τη δολοφονία της συζύγου του για αδικήματα άλλου χαρακτήρα.
Κάτι που, θεωρητικώς, είχε ως δικαίωμα, ακόμη και αν ήταν κακοποιητικός, και ο πιλότος πριν από τη δολοφονία της Καρολάιν. Στην πραγματικότητα, οι γυναικείες οργανώσεις επιχειρούν με τον όρο «γυναικοκτονία», που παραπέμπει στη βίαιη επικράτηση του ισχυρού φύλου απέναντι στο ανίσχυρο, να οικοδομήσουν ένα νέο αφήγημα για τις σχέσεις των δύο φύλων στον 21ο αιώνα. Οι άνδρες είναι οι αξιωματικώς βίαιοι και οι γυναίκες τα αξιωματικώς θύματα.
Με την άνεση του ανθρώπου που διαφώνησε με συγκεκριμένες διατάξεις του νομοσχεδίου για τη συνεπιμέλεια, εννοείται πως διαφωνώ με τέτοιου είδους γενικεύσεις. Υπάρχουν εκατομμύρια άνδρες που λατρεύουν τις γυναίκες τους και εκατομμύρια γυναίκες που λατρεύουν τους άνδρες τους. Ουδεμία πατριαρχία, ουδεμία μητριαρχία μεταξύ τους. Δεν ορίζουν τα πρότυπα οι σχέσεις που έχουν τιναχθεί στον αέρα και έχουν οδηγηθεί σε οριστική διάρρηξη.
Υπάρχουν επίσης άνδρες με ροπή στο έγκλημα, υπάρχουν και γυναίκες. Ερευνα των «New York Times», που μου έστειλε ο δικηγόρος Ραφαήλ Καλυβιώτης, υποστηρίζει ότι το 32% των δολοφονιών πάσης μορφής στις ΗΠΑ το διέπραξαν γυναίκες. Στοιχεία για εγκλήματα από το αστυνομικό μας δελτίο εμφανίζουν και γυναίκες να έχουν διαπράξει σειρά εγκλημάτων κατά ανδρών από το 2019 έως σήμερα, στην Κρήτη, στο Χαλάνδρι, στην Πελοπόννησο κ.λπ.
Και τι θα κάνουμε, άραγε, για αυτές τις περιπτώσεις; Θα καταργήσουμε τον όρο «ανθρωποκτονία» για να εισαγάγουμε τον όρο «ανδροκτονία»; Θα προωθήσουμε στον δημόσιο διάλογο τον μισογυνισμό κόντρα στον μισοανδρισμό; Αυτά θα περάσουμε ως ιδεολογία στα νέα παιδιά; Το μίσος για τους άνδρες και τις γυναίκες της κλασικής πυρηνικής οικογένειας; Η νεότερη εγκληματολογική μας ιστορία δείχνει, άλλωστε, μεταξύ ποίων γίνονται τα εγκλήματα πάθους, αλλά η συζήτηση αυτή είναι απαγορευμένη. Δεν προκρίνεται από τις κυρίαρχες ελίτ, ακόμη και όταν τα γεγονότα λίαν πρόσφατα βοούν. Τα έμφυλα σεξουαλικά εγκλήματα πάθους είναι κατά πολύ συχνότερα από άλλα. Αλλά, με την ίδια δική μας λογική, ούτε εδώ μας επιτρέπεται η γενίκευση – μόνον η παρατήρηση. Το γεγονός, πάντως -εδώ είναι το κρίσιμο-, ότι εμείς αρνούμαστε με επιχειρήματα αυτού του είδους τη συζήτηση δεν σημαίνει πως αυτή η συζήτηση δεν υπάρχει! Υπάρχει και παράγει αποτελέσματα.
Η αίσθηση πως η Πολιτεία νομοθέτησε μονομερώς και φωτογραφικώς υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων ανδρών με τη συνεπιμέλεια ανατροφοδότησε τη συζήτηση για το ποιο από τα δύο φύλα είναι πιο σκληρό μέσα σε μια σχέση: Ο άνδρας ή η γυναίκα; Ποιο έχει το πάνω χέρι; Ποιο είναι το πιο δυνατό; Ο διάλογος αυτός αποτελεί τάση στα κοινωνικά δίκτυα και διαμορφώνει -να γιατί δεν τον πιάνουν τα κομματικά ραντάρ- ιδεολογικές και πολιτικές συμπεριφορές, στο μέλλον πιθανώς και εκλογικές. Η σύγκρουση αυτή, που διά της γενίκευσης έχει στόχο τη συλλήβδην ενοχοποίηση του ανδρικού φύλου (ή και του γυναικείου), αποτελεί νάρκη για τις ανθρώπινες σχέσεις. Ορθώνει τείχη μίσους. Υποτιμά τις γυναίκες βάζοντάς τις στη θέση του αδυνάμου, ενώ κατά βάση είναι και αυτές δυνατές. Ενθαρρύνει την απαξίωση των δύο φύλων μέσα στον έγγαμο βίο και από άλλα συστήματα που πιθανώς συνδέονται με το εμπόριο και την κατανάλωση. Οποιος είδε από κοντά τα μοντέλα του Ντιόρ στο «Χίλτον», όπου κατέλυσαν άνδρες θηλυπρεπείς και γυναίκες κουρεμένες ανδρικώς, ίσως καταλαβαίνει τι εννοώ! Μοιάζει σαν στον αιώνα μας ο άνδρας και η γυναίκα να βαίνουν, ως ξεχωριστά φύλα, προς κατάργηση και αντικατάσταση από ένα νέο, μεικτό, unisex φύλο, «για όλα τα μεγέθη» που λέγαμε παλιά!
Αλλά το κυρίαρχο, εν προκειμένω -άλλη συζήτηση αυτή-, προφανώς δεν είναι αυτό. Το κυρίαρχο είναι να μην προσθέσουμε σε μια κοινωνία πάθους μια ακόμη εστία μίσους, μεταξύ ανδρών και γυναικών συνολικώς. Να μην τελειώσουμε με το μίσος τον Αδάμ και την Εύα, ορθώνοντας τείχη στην επικοινωνία τους. Τις υπαρκτές κακοποιητικές καταστάσεις πρέπει να τις πολεμήσουμε και να τις απομονώσουμε. Είναι αδιανόητο στον 21ο αιώνα να επιβάλλεται κάποιος στην οικογένειά του με τη βία, σηκώνοντας χέρι κατά «του» ή «της» συζύγου του.
Προσοχή, όμως! Να μην εξελιχθεί αυτό σε κοινωνικό πόλεμο. Οπως για τη συνεπιμέλεια λέγαμε «κάθε περίπτωση είναι μοναδική» και απορρίπταμε τον καθολικό κανόνα τού 1/3, έτσι και τώρα λέμε πως κάθε ένταση με βία στις οικογενειακές σχέσεις είναι μοναδική. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Άνδρες, γυναίκες. Καθένας και καθεμιά είναι ξεχωριστοί.
