Πώς έβαλαν τη ΔΕΗ στην υπηρεσία του Βερολίνου
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Η επίσημη δικαιολογία για την εσπευσμένη απολιγνιτοποίηση και το ξήλωμα ηλεκτροπαραγωγικών εργοστασιακών μονάδων, που αιμοδοτούσαν οικονομικά υποβαθμισμένες τοπικές κοινωνίες στη δυτική Μακεδονία και την κεντρική Πελοπόννησο, ήταν ότι «έπρεπε να σωθεί η ΔΕΗ». «Αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έπαιρνε αυτή την απόφαση, θα κλαίγαμε για χρόνια επί των ποταμών της Βαβυλώνος, γιατί ο λιγνίτης σήμερα δεν είναι ανταγωνιστικό καύσιμο» είπε πρόσφατα στη Βουλή ο πολυπράγμων αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης.
Μάλιστα. Και η Πολωνία, που υπερτερεί σε αυτό το… ανταγωνιστικό «έλλειμμα», όπως η Ελλάδα, γιατί επεδίωξε ακριβώς το αντίθετο; Να επεκτείνει, δηλαδή, την περίοδο χρήσης του λιθάνθρακα έως το ανώτατο όριο του 2050, αρπάζοντας ταυτόχρονα και τη μερίδα του λέοντος από το λεγόμενο «Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης», για να χρηματοδοτήσει τη διαδικασία προσαρμογής στο νέο ενεργειακό τοπίο; Γιατί εμείς κάνουμε σπριντ για να «συμμορφωθούμε» και η Πολωνία εξαντλεί κάθε περιθώριο καθυστέρησης; Ελα μου ντε…
Αλλά και γιατί, άραγε, έπρεπε να σωθεί η ΔΕΗ; Ποιος την έφερε στο χείλος της καταστροφής; Σε ένα πολύ μικρό, αλλά διαφωτιστικό βιβλίο με τίτλο «Θα γίνει της…Δεής», ένας πρώην διοικητής της κρατικής εταιρίας, συνεργάτης του Κωσταντίνου Καραμανλή και διαχρονικός τεχνοκράτης «γαλάζιων» κυβερνήσεων, δίνει την απάντηση σε δυο γραμμές: «Ένοχος είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που επιμένει να εφαρμόζει στην Ελλάδα πολιτικές κατάλληλες για χώρες μεγέθους της Γερμανίας. Ομοίως ένοχες είναι και οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 1999 μέχρι σήμερα, επειδή δεν ύψωσαν το ανάστημά τους για να πείσουν τους Ευρωπαίους για τις ιδιαιτερότητές μας».
Αυτά έγραφε ο Ραφαήλ Μωυσής το 2019, που, ως στέλεχος της αγοράς, είναι φιλελεύθερος όσο και ο Σκυλακάκης, πλην όμως είναι και Ελληνας ευπατρίδης.
Μπροστά στο φάσμα κατάρρευσης της ΔΕΗ και του αφελληνισμού του συστήματος ηλεκτροδότησης στη χώρα, ο Ραφαήλ Μωυσής φτάνει να αντιστρατευθεί τα ίδια του τα «πιστεύω». Επικρίνει το εσπευσμένο άνοιγμα της αγοράς με την αβασάνιστη «αποσυναρμολόγηση» της κρατικής εταιρίας και την προσπάθεια πώλησης βασικών υποδομών, όπως το δίκτυο, που θα έπρεπε -όπως λέει- να έχει παραμείνει κρατικό, με απαίτηση της ελληνικής κυβέρνησης προς τις Βρυξέλλες. Ο «γαλάζιος» πρώην διοικητής της ΔΕΗ υπερασπίζεται ακόμη και την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να απορρίψει το (γερμανοκίνητο) σχέδιο Σαμαρά – Βενιζέλου για τη «μικρή ΔΕΗ», επισημαίνοντας ότι, αν είχε υλοποιηθεί, «αντί να έχουμε σήμερα μια συστημική βόμβα για την ελληνική οικονομία, θα είχαμε δύο: μια μικρή και μια μεγάλη». Όσο για την απολιγνιτοποίηση-εξπρές, ο ίδιος, έμπειρος τεχνοκράτης που μάλλον είναι σε θέση να γνωρίζει τα ζητήματα της ηλεκτροπαραγωγής καλύτερα από τον Σκυλακάκη, σε συνέντευξή του την περίοδο που κυκλοφόρησε το βιβλίο έλεγε: «Δεν χρειάζεται εμείς να είμαστε πρωτοπόροι στη λίστα της απολιγνιτοποίησης. Ας προηγηθεί σε αυτό το πρωτάθλημα η Πολωνία και η… τους πάντες και για τα πάντα διδάσκουσα Γερμανία».
Ένας άλλος βετεράνος τεχνοκράτης των νεοδημοκρατικών κυβερνήσεων, ο πρώην διοικητής του ΟΤΕ Παναγής Βουρλούμης, που γράφει έναν μικρό επίλογο στο βιβλίο του Ρ. Μωυσή, προτρέπει χαρακτηριστικά την κυβέρνηση να «κατασκηνώσει στις Βρυξέλλες μέχρι να εννοήσουν οι υπεύθυνοι ότι η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα είναι πιο κοντά σε εκείνη της Κύπρου παρά της Γερμανίας». Και εκφράζει την άποψη ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να αναδιαπραγματευθεί με τους Ευρωπαίους την επιστροφή των δικτύων (που σήμερα η κυβέρνηση επιχειρεί να πουλήσει) στον πλήρη έλεγχο της ΔΕΗ. Ο ίδιος ο Βουρλούμης ομολογεί ότι, αν είχαν εφαρμοστεί στο σύνολό τους και στον ΟΤΕ οι ευρωπαϊκές προβλέψεις για το άνοιγμα της αγοράς, «με τρόπο κουτό και βάναυσο», ο οργανισμός θα οδηγείτο σε αργό θάνατο.
Ο ΟΤΕ γλίτωσε τον θάνατο, αφού, σε αντίθεση με τη ΔΕΗ, κράτησε το δίκτυο και οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να τον αγοράσουν ακέραιο… Το ερώτημα είναι, όμως, τι βλέπουν αυτοί οι γηραιοί Νέστορες της συντηρητικής παράταξης και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, εκφράζοντας θέσεις που κάποιος κακόβουλα θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι φλερτάρουν ακόμη και με τον κρατισμό;
Την εκποίηση της χώρας βλέπουν, φοβούμαι, και δεν αντέχουν να μείνουν σιωπηλοί. Ο ΟΤΕ, με τις ευαίσθητες τηλεπικοινωνιακές υποδομές του, είναι πλέον εξ ολοκλήρου γερμανικός, και η ΔΕΗ, το άλλο πρώην «κρατικό μονοπώλιο», εκποιεί ένα ένα τα ιμάτιά της, έπειτα από το υποχρεωτικό στριπτίζ που της επέβαλαν οι Βρυξέλλες.
Ο,τι απομείνει δεν θα «σωθεί» ασφαλώς από την απολιγνιτοποίηση-εξπρές. Απλά θα εξυπηρετήσει «γάντι» τις ανάγκες των Γερμανών, που παράγουν ανανεώσιμες, αλλά δεν έχουν τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες για να τις αξιοποιήσουν.
Το σχέδιο, αν θυμάστε, ξεδιπλώθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με την υπαγωγή της χώρας στα Μνημόνια με το φαραωνικό σχέδιο ΗΛΙΟΣ των 20 δισ. για τη μετατροπή της ελληνικής ενδοχώρας σε απέραντο…ηλιακό πάνελ. Στην πορεία, οι Γερμανοί σκέφτηκαν ότι έπρεπε να βολέψουν και τις ανεμογεννήτριες. Αλλά οι εποχές έχουν αλλάξει…
Το αρχικό σχέδιο για επενδύσεις σε ΑΠΕ από τη Γερμανία στον μεσογειακό Νότο περιελάμβανε μέχρι και ανταλλάγματα για το χρέος. Αν η Ελλάδα παραχωρούσε τουλάχιστον το 2% της συνολικής της επιφάνειας για παραγωγή «πράσινης ενέργειας», θα μπορούσε να έχει σημαντική περικοπή χρέους. Δεν χρειάστηκε, όμως. Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση την προσφέρει… τζάμπα. Με ανταλλάγματα θολές υποσχέσεις για θέσεις εργασίας και επενδύσεις για ηλεκτρικά αυτοκίνητα…
Οι Γερμανοί τρίβουν τα χέρια τους, γιατί δεν χρειάζεται να δώσουν τίποτα. Με νομικές ρυθμίσεις που προωθούν πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα μπορούν να χρηματοδοτούν έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο έδαφος άλλων κρατών-μελών και να καρπούνται τα οφέλη στο «χρηματιστήριο ρύπων». Θα κάνουν, δηλαδή, τον μεσογειακό Νότο… «πράσινη μπαταρία» της Ευρώπης και οι ίδιοι θα πιάνουν τους στόχους της συμμόρφωσης για το «μηδενικό αποτύπωμα», αφού οι ΑΠΕ, παρότι στο έδαφος τρίτων, θα λογίζονται δικές τους!
Εσχάτως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που έβαλε τη ΔΕΗ στην υπηρεσία του Βερολίνου και επισήμως, υποχρεώνοντάς την να συνάψει μνημόνιο συνεργασίας για τις ΑΠΕ με τους Γερμανούς της RWE, έσπευσε να αποκηρύξει και την προοπτική θαλάσσιων εξορύξεων για υδρογονάνθρακες. Είναι κι αυτή… αντιπεριβαλλοντική! Αφήστε που μπορεί να μας φέρει μπλεξίματα με τους γείτονες…
Ακόμη και τα ημικρατικά Ελληνικά Πετρέλαια υποχρεώθηκαν, αντί να ψάχνουν για κοιτάσματα στη θάλασσα, να… αγοράσουν ένα γιγαντιαίο φωτοβολταϊκό στην Κοζάνη που έστησε γερμανική εταιρία. Το ερώτημα είναι, αφού οι «πράσινες πηγές ενέργειας» αποτελούν πλέον το μέλλον και η ηλεκτροκίνηση τη νέα μας θρησκεία, γιατί οι Γερμανοί τις ξεφορτώθηκαν… E, όλο και κάποια απάντηση θα έχει ο… Σκυλακάκης.
