Ήταν δεδομένο πως, από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχανε την εξουσία, θα έβγαιναν «στον αέρα» όλες οι παθογένειες ενός κόμματος το οποίο ξαφνικά από το 3% εκτοξεύτηκε στην κυβέρνηση της χώρας, και μάλιστα σε πολύ δύσκολες συνθήκες στο εξωτερικό και το εσωτερικό.
- Από τον Βασίλη Βέργη*
Σε αντίθεση με τη Νέα Δημοκρατία, η οποία για σχεδόν πέντε δεκαετίες είναι κόμμα με τεράστια εμπειρία στη διαχείριση και των δύο «θέσεων» -κυβέρνηση, αντιπολίτευση-, και βέβαια με συγκεκριμένες αρχές (άσχετα αν αυτές τούτη την ώρα είναι σαφώς πιο «δεξιά» από παλαιότερα), ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει περισσότερο με το «κόμμα του Τσίπρα» παρά με έναν πολιτικό σχηματισμό ο οποίος διαθέτει τις (αμετάβλητες) σταθερές του και οφείλει να εκσυγχρονιστεί, κάνοντας προσθαφαιρέσεις σε πρόσωπα και στόχευση.
Με εξαίρεση την πρώτη, σχετικά επιθετική αντιπολίτευση που άσκησε (π.χ., στο θέμα τροπολογιών Βρούτση ή σε εκείνο του Πολάκη), ο ΣΥΡΙΖΑ εν συνεχεία έπεσε στην καλοκαιρινή ραστώνη και η επιστροφή στην καθημερινότητα τον βρίσκει σε μια προσπάθεια αναζήτησης προφίλ.
Την ώρα που «τρέχουν» μεγάλα θέματα, όπως αυτό της ΔΕΗ, την ώρα που το «ντου» στα Εξάρχεια βάζει πολλούς σε σκέψεις αν θα υπάρξουν διακριτές γραμμές ανάμεσα στο «κράτος έννομης τάξης» και το «αστυνομικό κράτος», την ώρα που η νέα κυβέρνηση διαφήμισε ως μεγάλη ανακούφιση για τον φορολογούμενο τις αναπροσαρμοσμένες συμφωνίες της ΕΡΤ με τις ΠΑΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να ταλαιπωρείται από πολιτική εσωστρέφεια, αναζητώντας «ταυτότητα αντιπολίτευσης». Την ίδια ώρα, δεν λείπουν οι εσωκομματικές έριδες, αναμενόμενο «απόνερο» μιας εκλογικής ήττας.
Στα λόγια, παραδέχονται ότι πρέπει να εργαστούν για προγραμματικό επαναπροσανατολισμό. Να καταλήξουν επίσης στο στιλ αντιπολίτευσης που θα ασκήσουν. Αν αποφασίσουν ότι θα πάνε διαρκώς «στα άκρα», τονίζοντας τα καλά τους ως κυβέρνηση, είναι αρκετά πιθανό η επιθετικότητα να τους φέρνει κατάφατσα με τα δικά τους σοβαρά λάθη ως εξουσία. Λάθη τα οποία έχει… εύκαιρα ανά πάσα στιγμή να υπενθυμίσει η -πολύ καλύτερα οργανωμένη- Νέα Δημοκρατία!
Μιλάμε ουσιαστικά για ένα κόμμα το οποίο βρίσκεται -«μπουσουλώντας», όχι τρέχοντας- σε αναδιαμόρφωση. Οφείλει άμεσα να μάθει να λειτουργεί ως αντιπολίτευση του 30%+, η οποία έχει πίσω της τέσσερα χρόνια κυβερνητικό παρελθόν. Οφείλει, κυρίως, να καταλήξει στον πολιτικό της δρόμο. Ο οποίος, θαρρώ, οδηγεί ξεκάθαρα τον Τσίπρα στο Κέντρο. Στον χώρο που ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις. Όμως, αυτό πρέπει να το κάνουν δομημένα, με στόχευση, όχι σαν «παστίτσιο» – ολίγον από αριστερές συνιστώσες, ολίγον από παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ, ολίγον από προσωπική σφραγίδα Τσίπρα και… πολύ από πολακισμούς. Το «μοντέλο» αυτό ζυγίστηκε, μετρήθηκε και στην κάλπη έφαγε «μαύρο».
Στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης θα πάρουμε μια πρώτη γεύση της αντιπολίτευσης που έχει κατά νου ο Τσίπρας. Είναι πολύ σημαντικό να δούμε γόνιμη αντιπολίτευση, χωρίς λαϊκισμούς, αλλά με ουσιαστικές πολιτικές παρατηρήσεις. Γιατί, αν δεν υπάρχει πραγματικός έλεγχος κάθε κυβέρνησης, ο δρόμος της «αλαζονείας» είναι ο πλέον προσφιλής. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Από εκεί και πέρα, βέβαια, το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ (τον Ιανουάριο;) θα καθορίσει πολλά σε ό,τι αφορά την πολιτική του εξέλιξη. Κάτι που είναι περισσότερο από αναγκαίο – εξέλιξη και ξεκάθαρη ταυτότητα. Άποψη πολλών είναι ότι αυτή η εξέλιξη δεν μπορεί -και δεν πρέπει- να περιλαμβάνει πρόσωπα τα οποία αποδείχθηκαν βαρίδια για την κυβέρνηση Τσίπρα. Και ο κόσμος τού το χρέωσε στην κάλπη και τον τιμώρησε.
Όσο πιο ξεκάθαρο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάσει ο Τσίπρας, σε πρόσωπα και ιδεολογία, τόσο περισσότερες ελπίδες θα έχει να σταθεί απέναντι στην (παντοδύναμη επικοινωνιακά) Νέα Δημοκρατία του 40%. Διαφορετικά, αντί να κοιτάζει πάνω από το 30%, θα ολισθαίνει κάτω από αυτό…
*Δημοσιογράφος, διευθυντής της «Live Sport»