Όπως όλα δείχνουν, οι Ρώσοι μάλλον υπερεκτίμησαν τις δυνατότητές τους και υποτίμησαν την ουκρανική αντίσταση. Πιθανότατα ο αρχικός σχεδιασμός τους περιελάμβανε την ξαφνική μαζική καταστροφή στρατηγικών στόχων σε σύντομο χρονικό διάστημα και την άμεση παράδοση των ουκρανικών στρατευμάτων, κάτι που προφανώς δεν συνέβη.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Ωστόσο, φαίνεται ότι η στρατιωτική τους πίεση στις ουκρανικές πόλεις συνεχίζεται μεθοδικά και αυξάνεται με σημαντικές επιτυχίες. Τη στιγμή αυτή η Χερσώνα φαίνεται να βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ρώσων, με τον Ουκρανό δήμαρχο να δηλώνει πως μόνο εκ θαύματος θα σωθεί η πόλη. Οι επόμενοι στόχοι της Ρωσίας στα νότια θα είναι η Οδησσός και ο αποκλεισμός της Ουκρανίας από τον Εύξεινο Πόντο.
Αν μάλιστα καταλάβουν και άλλες περιοχές κατά μήκος του Δνείπερου ποταμού, πλέον θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για την ουκρανική κυβέρνηση να συνεχίσει να εξοπλίζει τις ουκρανικές δυνάμεις που μάχονται στα ανατολικά της χώρας. Παράλληλα, κλιμακώνεται και η πολιορκία της Μαριούπολης αλλά και του ίδιου του Κιέβου. Υπό αυτές τις συνθήκες η διαμάχη τείνει υπέρ των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Σε απάντηση των ρωσικών στρατιωτικών επιτυχιών η Δύση απαντά με κυρώσεις που φιλοδοξούν να πλήξουν τη ρωσική οικονομία. Αναμφισβήτητα οι εν λόγω κυρώσεις θα πονέσουν τη Μόσχα, κάτι που μάλιστα έχει ήδη αρχίσει να διαφαίνεται.
Η Ρωσία είχε προφανώς προετοιμαστεί για αυτές, πράγμα όμως που δεν σημαίνει ότι θα μπορέσει εν τέλει να τις αντέξει επ’ άπειρον, ιδίως αν αυτές κλιμακωθούν. Σε κάθε περίπτωση οι κυρώσεις δεν πρόκειται να επηρεάσουν τη Μόσχα να αλλάξει τη στάση της στην Ουκρανία, καθώς πρόκειται για ένα θέμα που η ίδια αναγνωρίζει ως ζήτημα εθνικής ασφαλείας.
Όσον αφορά την πλευρά των δυτικών, οι μόνοι κερδισμένοι από τις εξελίξεις είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες φιλοδοξούν να αντικαταστήσουν τη Ρωσία ως βασικός πάροχος της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Εκ των ανωτέρω συνάγεται, βέβαια, ότι μεγάλοι χαμένοι είναι η Ευρώπη και οι πολίτες της.
Η Τουρκία φαίνεται ακόμα μία φορά να παίζει τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου. Προς το παρόν φαίνεται ότι έχει επιτύχει στους ελιγμούς της, με τον πρόεδρο Ζελένσκι να επαινεί τον Ερντογάν για τη στάση του.
Η Τουρκία, προσπαθώντας όμως να ισορροπήσει μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πόλων, βρίσκει τον εαυτό της να ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί. Σε καμία περίπτωση, πάντως, δεν μπορεί να φανεί εχθρική προς τη Ρωσία, με την οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη. Οι δεσμοί των δύο χωρών είναι οικονομικοί (τουρισμός, εξαγωγές τουρκικών προϊόντων), ενεργειακοί (αγωγοί φυσικού αερίου Bluestream – Turkstream), υπάρχει κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στην Τουρκία από τη ρωσική Rosatom κ.ά. Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι οι στρατηγικές σχέσεις των δύο χωρών, ιδίως στη Συρία. Εκεί, ο Ερντογάν διεξάγει έναν διαρκή πόλεμο στη Ροζάβα κατά των Κούρδων, με την άδεια της Ρωσίας, κάτι που δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να διακινδυνέψει.
Στον αντίποδα έχουμε την αντίδραση της Αθήνας. Η ελληνική κυβέρνηση διεξάγει μια ριψοκίνδυνη πολιτική στην κρίση της Ουκρανίας, η οποία θέτει σε κίνδυνο τα εθνικά μας συμφέροντα. Η απόφαση για παροχή στρατιωτικού οπλισμού, αμφιβόλου αξίας για τους Ουκρανούς, σίγουρα ανέδειξε τη χώρα μας σε έναν προβλέψιμο και πρόθυμο σύμμαχο των ΗΠΑ. Αυτό μπορεί να αξιολογηθεί από μόνο του, ωστόσο η Ελλάδα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αποφύγει να γίνει μέρος του προβλήματος στην Ουκρανία και να επιμείνει για την επίλυση της κρίσης με γνώμονα την ειρήνη.
Η βιαστική κίνηση αποστολής όπλων, η οποία πιθανότατα θα έπρεπε να είχε περάσει από το Κοινοβούλιο, εξέθεσε τη χώρα μας, η οποία θα μπορούσε να είχε εντάξει τις κινήσεις της στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής αποστολής και όχι να επιχειρεί επιδεικτικά να πρωτοστατήσει.
Η χώρα μας δεν είναι ούτε το Βέλγιο ούτε η Ολλανδία. Η Ελλάδα γειτνιάζει με τη Ρωσία και διατηρεί ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς μαζί της. Επίσης, εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η χώρα μας έχει Ελληνες ομογενείς στην Ουκρανία, σε περιοχές που την επομένη του πολέμου θα ελέγχονται από τις ρωσικές ή φιλορωσικές δυνάμεις. Χρέος του ελληνικού κράτους είναι να προστατεύσει τα συμφέροντα και την ασφάλεια του απανταχού Ελληνισμού και όχι να γίνεται εθελοντής προώθησης τρίτων συμφερόντων.
Άλλωστε, η κατάσταση για το παγκόσμιο διεθνές σύστημα παραμένει προς το παρόν ιδιαίτερα θολή και το ίδιο ισχύει και για την περιοχή μας. Ωστόσο, με την εκπεφρασμένη και έμπρακτη εγκατάλειψη της Ουκρανίας από το ΝΑΤΟ, το πιθανότερο σενάριο είναι μάλλον η επικράτηση των Ρώσων. Αν συνεχιστούν ο βομβαρδισμός και η πολιορκία των ουκρανικών πόλεων, το Κίεβο πιθανότητα να αναγκαστεί σε συνθηκολόγηση. Τα ζητήματα, όμως, που έχουν τεθεί είναι πολύ μεγαλύτερα και έχουν να κάνουν με την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, η οποία πλέον απειλείται ευθέως με μια νέα επικείμενη οικονομική κρίση, που μπορεί να μας θυμίσει αυτήν του 2008 και την οποία θα κληθούν να πληρώσουν και πάλι οι πολίτες, καθώς και με μια νέα παγκόσμια πυρηνική απειλή.
Σε αυτό το επισφαλές διεθνές σύστημα που δημιουργείται, σκοπός όλων πρέπει να είναι ο αγώνας για την ειρήνη, την άμεση επίτευξη εκεχειρίας στην Ουκρανία, όχι μόνο για το καλό των Ουκρανών πολιτών, αλλά για το καλό και την ασφάλεια ολόκληρης της ανθρωπότητας.
