Η ρωσική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022 στην Ουκρανία αποτελεί ένα σοκαριστικό παγκόσμιο γεγονός, το οποίο έχει καταλυτικές επιπτώσεις σε κάθε έκφανση της ζωής μας. Μία από τις πιο σημαντικές διαστάσεις που έχει ήδη επηρεάσει, αλλά και θα αλλάξει δραματικά στο κοντινό μέλλον, είναι αυτή της ελεύθερης παγκόσμιας οικονομίας, του πυρήνα του καπιταλιστικού συστήματος.
Από τον δρα Απόστολο Κρητικόπουλο*
Η ταχύτατη κούρσα της οικονομικής ανάπτυξης, που γίνεται σε οικουμενικό επίπεδο, απαιτεί όσο το δυνατόν λιγότερα εμπόδια για τις συναλλαγές μεταξύ των επιχειρήσεων που ενεργούν σε διαφορετικές χώρες. Τα σύνορα αποτελούν εμπόδιο στον καπιταλισμό. Από τα γεννοφάσκια του -ως οικονομική θεωρία- έχει διεθνιστικές τάσεις. Οι δασμοί τον εμποδίζουν, η γραφειοκρατία τού θέτει εμπόδια, τα τελωνεία τον επιβραδύνουν, ο κεντρικός έλεγχος οποιουδήποτε εθνικού κράτους τον καθυστερεί.
Από τις αρχές του 21ου αιώνα μέχρι τη ρωσική εισβολή, ο καπιταλισμός σε όλη την υδρόγειο θριάμβευε: Η Ευρώπη επένδυε στην Ινδία, όπου τα εργατικά χέρια για τεχνολογία πληροφορικής ήταν ιδιαίτερα φθηνά, η Κίνα επέκτεινε τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες σε ευρωπαϊκές χώρες (ανάμεσά τους και η Ελλάδα με τα λιμάνια της), οι Ρώσοι μεγιστάνες είχαν έντονες δραστηριότητες σε Αγγλία και Κύπρο, οι Αμερικανοί ανέπτυσσαν τις επιχειρήσεις τους στη Ρωσία κ.ο.κ.
Όλο το σκηνικό οικονομικής ευφορίας και άκρατου διασυνοριακού καπιταλισμού που περιέγραψα δέχτηκε ισχυρό σοκ λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Αμεσα η Δύση επέβαλε ισχυρούς περιορισμούς (sanctions) στους εισβολείς, με ισχυρό πλήγμα στις ρωσικές τράπεζες, στους «ολιγάρχες» δισεκατομμυριούχους επιχειρηματίες, ακόμα και στη δραστηριότητα των απλών πολιτών της Ρωσίας.
Επίσης, η Δύση βλέπει ιδιαίτερα καχύποπτα την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες ως χώρες επέλεξαν να απόσχουν από την ψηφοφορία του ΟΗΕ που καταδίκαζε την εισβολή στην Ουκρανία και έχουν ιδιαίτερα στενές σχέσεις με τον Πούτιν, δημιουργώντας μια de facto ευρωασιατική «αντιδυτική» συμμαχία, σύμφωνα με το δόγμα του Ρώσου πολιτικού φιλόσοφου Αλεξάντρ Ντούγκιν.
Αυτό σημαίνει ότι η ελεύθερη αγορά θα πρέπει να λειτουργήσει πλέον θεωρώντας δεδομένο ότι η απρόσκοπτη ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και οι διασυνοριακές επενδύσεις θα γίνονται υπό το αυστηρό πρίσμα της έντονης καχυποψίας μεταξύ της Δύσης και της φιλορωσικής ευρωασιατικής συμμαχίας. Ως επίλογο, να ευχηθώ ολόψυχα να παύσουν άμεσα οι πολεμικές συγκρούσεις και να επικρατήσει η ειρήνη, ώστε να βοηθήσουμε όλοι στην επούλωση των βαθύτατων πληγών στην Ουκρανία.
*Διδάκτωρ Πληροφορικής (twitter: @kritikopoulos)
