Δαπανώντας χρόνο να βλέπεις τι πάει στραβά με τους άλλους, δεν προλαβαίνεις να κάνεις τα σωστά που θέλεις και μπορείς
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Η πλειοψηφία έλκεται από τις μειοψηφίες και τελικά υποτάσσεται σε αυτές∙ κι η διοικητική άλυσος των μειοψηφιών τελικά καταλήγει σε έναν. Αν ο αρχηγός της μειοψηφίας δεν έχει επιδιώξει την εξουσία και θεωρεί ότι δεν υπάρχει ίχνος αξίας στα γήινα αφεντιλίκια, τότε η πορεία του στον θάνατο -και μάλιστα βίαιο, με την υπογραφή της πλειοψηφίας- είναι προδιαγεγραμμένη.
Οι πολλοί οπαδοί δεν μπορούν ν’ αντέξουν επί μακρόν μεγάλες διαφορές δυναμικού, σε ηθικό επίπεδο, ανάμεσα στον καθοδηγητή κι εκείνους. Πρέπει να υπάρχει απόσταση, αλλά όχι χαώδης, να είναι βατή. Ο Χριστός και ο Σωκράτης και οι άνθρωποι της εποχής τους είχαν αυτή την απόσταση – και όλοι γνωρίζουμε πού οδήγησε η προσωρινή ενθουσιώδης αποδοχή τους από τα πλήθη. Στο δεσμωτήριο με κερασμένο από τον Δήμο ένα φιαλίδιο κώνειο ο Σωκράτης και στον Σταυρό ο Χριστός. Ωστόσο, η πρόσκαιρη απόρριψη, μαζική κατάκριση και καταδίκη τους από τις μάζες οδήγησαν στην αιώνια επικράτηση στα επόμενα εξελικτικά βήματα της ανθρωπότητας.
Οι εφήμεροι μονοκράτορες και λαϊκοί ηγέτες, που δεν εξοργίζουν τους πολλούς με το απαστράπτον ήθος και την άσπιλη αγνότητα που έχουν όσοι μεταμορφώνουν την ανθρωπότητα, κερδίζουν μόνο έναν καιρό: τον δικό τους. Δεν κατακτούν χιλιετίες, αλλά μερικές δεκαετίες. Πεθαίνουν όπως οι πολλοί και ύστερα ο χρόνος αναλαμβάνει το έργο της διάλυσης της υστεροφημίας τους. Η κατάκριση για το όνομά τους δεν έρχεται μαζικά, συντριπτικά, με ένταση έκρηξης, αλλά σταδιακά. Η θέση τους στην Ιστορία υπονομεύεται σιγά σιγά, σαν τα παράλια βράχια που τα κατατρώνε τα κύματα.
Κι οι πολλοί συνεχίζουν το έργο τους: στρέφουν το υπαρκτικό κέντρο βάρος τους εκτός εαυτού και ανακουφίζονται από τα ψυχικά άλγη τους εντοπίζοντας ουλές και πληγές στην προσωπικότητα των άλλων. Και περνάει ο βίος τους λησμονώντας να ζήσουν ως αυθεντικές, ξεχωριστές οντότητες. Κι όταν κάποιος προτείνει να στρέψουν το ενδιαφέρον τους εντός και να μην ασχολούνται με την «πολλή συνάφεια του κόσμου» και τις «πολλές κινήσεις κι ομιλίες», αρχικά προσποιούνται ότι συμφωνούν κι ύστερα συνεχίζουν τα ίδια.