Δευτέρα 3 Οκτωβρίου, οδός Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Περπατώ, σχεδόν τρέχοντας, για να προλάβω την έναρξη μιας συναυλίας στο Ηρώδειο. Μέσα στο ημίφως διακρίνω μια μεγάλη παρέα και έναν εξ αυτής να μου κάνει σινιάλο.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
«Θα μας βγάλετε μια φωτογραφία με τους Ισπανούς φίλους μας;» με ρωτά ευγενικά. Γνέφω θετικά. Αμέσως μετά μετανιώνει. «Μα είστε ο… Δεν χρειάζεται» μου λέει. «Γιατί, οι δημοσιογράφοι δεν καταδέχονται να τραβούν φωτογραφίες; Τόσο ιδιαίτερο είδος είμαστε;» απαντώ. Αμέσως μετά τα φλας με πλησίασε ο άλλος Ελλην της παρέας να μου κάνει δώρο ένα στιλό μπαμπού και να μου συστηθεί. Ηταν ο ιδιοκτήτης της Cocomat, o Παύλος Ευμορφίδης.
Τον είχα ακουστά από διηγήσεις της Αννας Διαμαντοπούλου, τον είχα δει να ανεβάζει μια δημοσιογράφο σε ένα από τα ξύλινα ποδήλατά του και να κάνει συνέντευξη καθ’ οδόν, μου άρεσαν αυτά που έλεγε. Φτωχόπαιδο, από γονείς μετανάστες στη Γερμανία, απλός, καλός πατριώτης, στους δημοσιογράφους πάντα μιλά για το όνειρό του να γίνει η Ελλαδάρα «όπως παλαιά». Τα λεφτά δεν έχουν σημασία για αυτόν – ποτέ δεν είχαν. Συνέλαβε την ιδέα της επιχείρησής του όταν κοιμήθηκε άφραγκος σε μια παραλία πάνω στα φύκια, δανείστηκε ένα χιλιάρικο από πολλούς για να αποκτήσει την ίδια συμμετοχή που θα του άνοιγε τις πόρτες του τραπεζικού δανεισμού, τα υπόλοιπα τα ξέρουμε. Μότο του η φράση «το ζήτημα δεν είναι να κάνεις ό,τι σου αρέσει, αλλά να σου αρέσει αυτό που κάνεις». Σωστός.
Επειδή έφυγα βιαστικός για τη συναυλία, τον αναζήτησα την επομένη. Αλλά ο Ευμορφίδης δεν έχει κινητό. Αντιθέτως, βρίσκεις το κινητό του ανιψιού του στο διαδίκτυο. Η Ελενα Τζάχα από το εμπορικό του ομίλου μας με προέτρεψε να συναντηθώ μαζί του, καθώς η εταιρία του πλημμυρίζει διαρκώς τον Τύπο με διαφήμιση. Θα το έκανα, αλλά το κίνητρο δεν ήταν αυτό. Μου αρέσουν οι αυτοδημιούργητοι και οι πατριώτες. Προχθές το μεσημέρι, βλέποντας τις φωτογραφίες του κυρίου Ευμορφίδη να κυκλοφορεί με παντόφλες στο Προεδρικό Μέγαρο, είπα στην Ελενα χαμογελαστά «να τον ξεχάσουμε τον κύριο Ευμορφίδη, διότι αποκλείεται να μας μιλήσει ύστερα από όσα θα του σύρουμε». Διότι, παραδόξως, μας ενώνει κάτι μαζί του που ταυτοχρόνως μας χωρίζει: Οταν πρόκειται για αρχές και αξίες, ούτε εμάς μας ενδιαφέρουν «τα λεφτά». Μπορεί να ενδιαφέρουν το μισό διαδίκτυο, που τον «έγλειψε» δουλικά ως τον «ροκ σταρ επιχειρηματία που έγινε viral» (τι κάνουν τα διαφημιστικά πακέτα της Cocomat, ε;), αλλά όχι εμάς. Οπως έχει εκείνος τις ωραίες αξίες του, τις έχουμε και εμείς.
Αξία πρώτη, η δικαιοσύνη. Το ίδιο διαδίκτυο διέσυρε τον Ιούλιο έναν μουσικό, μέλος των συνόλων της ΕΡΤ, τον κύριο Στρατάκη, επειδή πολύ πριν αρχίσει η δεξίωση στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου και πριν φορέσει το επίσημο ένδυμά του συνελήφθη να κυκλοφορεί με ενδυμασία «Ευμορφίδη». Αλλά αυτόν δεν τον αποκάλεσαν «ροκ σταρ» οι ξελιγωμένοι, τον κανιβάλισαν. Δεν είχε πακέτο να μοιράσει. Η δεύτερη αξία μας είναι η ισότητα. Ο κύριος Ευμορφίδης είναι φίλος της βασιλικής οικογένειας της Ολλανδίας, αλλά εξ όσων γνωρίζουμε στην τελευταία επίσκεψη Προέδρου Δημοκρατίας στο Αμστερνταμ δεν διανοήθηκε να εμφανιστεί σε δεξίωση του παλατιού με παντόφλες και ελαφρύ πουκαμισάκι.
Διότι ξέρει πολύ καλά πως, αν το έπραττε, θα τον πετούσαν έξω με τις κλοτσιές. Αλλά στην Ελλαδάρα το αποτόλμησε. Τρίτη αξία, η παράδοση. Το πρωτόκολλο δεν είναι τίποτα βαρετοί κανόνες που κάνουμε αγγαρεία όταν πρόκειται να τους εφαρμόσουμε. Καθετί που προβλέπεται από το τυπικό έχει θεσμοθετηθεί για κάποιον λόγο. Οι εύζωνες, που παρατάσσονται έξω από το Προεδρικό, η σημαία της Ελλάδας, ο εθνικός ύμνος (όταν τον ακούει η Πρόεδρος έχει… σφραγισμένα χείλη), το ποιος δικαιούται να στέκεται δίπλα στην Πρόεδρο. Σε έναν κόσμο που αλλάζει όψη εκατό φορές την ημέρα, κάποια πράγματα πρέπει να παραμένουν σταθερά. Οπως ο Ευμορφίδης εμπιστεύεται στον αδελφό του τη διεύθυνση της εταιρίας, στην οικογένειά του δηλαδή και όχι σε κάποιον μάνατζερ, έτσι και ο/η αρχηγός του κράτους τηρεί ουσιαστικώς το πρωτόκολλο.
Όχι μόνο για λόγους προσήλωσης σε τυπικότητες, αλλά γιατί αυτό ενισχύει ή αποδυναμώνει τη διεθνή εικόνα του κράτους. Δύο φορές ο πρόεδρος Ερντογάν εντυπωσιάστηκε από το ελληνικό πρωτόκολλο. Στην ορκωμοσία των προκατόχων της κυρίας Σακελλαροπούλου, όταν είδε πως ο Πρόεδρος ορκίζεται στο Ιερό Ευαγγέλιο παρουσία της Εκκλησίας και αμέσως έσπευσε στον Αγνωστο Στρατιώτη να καταθέσει στεφάνι στη μνήμη των ηρώων του έθνους. Τη δεύτερη το 2017, όταν είδε πώς τον κοίταζαν οι εύζωνες της Προεδρικής Φρουράς, με μάτι που γυαλίζει, όταν εισήλθε στο Προεδρικό Μέγαρο. Τι συμπέρασμα, άραγε, θα εξήγαγε για τον σεβασμό που τρέφει για τον εαυτό της η Ελλαδάρα, όταν είδε τον κύριο Ευμορφίδη με τις παντόφλες στο Προεδρικό;
Πολλοί νομίζουν ότι κάθε Πρόεδρος μπορεί να διαμορφώσει κατά τα γούστα του έναν θεσμό. Οταν όμως έχει προϊστορία και είναι ταυτισμένος με το δημοκρατικό πολίτευμα, όχι. Οι θεσμοί είναι αυτοί που δεσμεύουν εμάς. Και οιαδήποτε μεταρρύθμιση πρέπει να είναι συμβατή με τη φιλοσοφία τους. Η τελευταία αξία είναι ιδεολογική. Πρώτον, διέρρευσε στα ΜΜΕ ότι ο κύριος Ευμορφίδης κατασκεύασε και χάρισε στους βασιλείς ένα ποδήλατο με ξύλα από τα καμένα της Εύβοιας.
Τι αντιφατικό! Από τη μια, ο επιχειρηματίας πήγε στο Προεδρικό με σανδάλια για να σηματοδοτήσει τη βαθύτατη περιφρόνησή του προς το κράτος ως άλλος Στιβ Τζομπς, καθώς νομίζει πως ό,τι πέτυχε στη ζωή του το έκανε μόνος… Αλλά την ίδια ώρα υπέβαλε τα σέβη του στην εξουσία των βασιλέων. Ο κορμός που ήταν απαραίτητος για το οξυγόνο των κατοίκων της Εύβοιας έγινε δίτροχο για να τοποθετούν πάνω τα οπίσθιά τους οι βασιλείς της Ολλανδίας. Κρίμα… Κύριε Ευμορφίδη, λυπούμαστε που χάνουμε έναν οιονεί φίλο. Αλλά πρέπει να σας ενημερώσουμε για το εξής: Ακόμη και ο Εσκομπάρ, όταν εξελέγη βουλευτής στη χώρα του, «έφαγε πόρτα» όταν επιχείρησε να μπει στο προεδρικό μέγαρό της «χύμα». Δανείστηκε τη γραβάτα του φρουρού για να του επιτραπεί η είσοδος σε δεξίωση…
