Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο πρόσθεσαν ακόμη ένα κεφάλαιο στην κρίση των κεντροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη. Πρώτη φορά από την εποχή του Μακαρίου δεν κατόρθωσε να προκριθεί στον δεύτερο γύρο ο υποψήφιος πρόεδρος του ιστορικού Δημοκρατικού Συναγερμού Αβέρωφ Νεοφύτου. Το κόμμα του Δημοκρατικού Συναγερμού είναι αδερφό με τη Νέα Δημοκρατία και επίσης ανήκει στις τάξεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Στον δεύτερο γύρο προκρίθηκαν ο τέως υπουργός Εξωτερικών, προερχόμενος από τον Δημοκρατικό Συναγερμό, με παρελθόν στο ΔΗ.ΚΟ. Νίκος Χριστοδουλίδης και ο συντηρητικών, δεξιών απόψεων υποψήφιος του ΑΚΕΛ Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο οποίος στο
παρελθόν διετέλεσε ειδικός διαπραγματευτής επί κυβέρνησης Χριστόφια για το Κυπριακό.
Το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος θα το αποφασίσει την προσεχή Κυριακή ο κυρίαρχος κυπριακός λαός. Ο κύριος Χριστοδουλίδης έλαβε ποσοστό 32%, ο κύριος Μαυρογιάννης 29,6% και ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού Νεοφύτου 26,1%. Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Κύπρου το 2018 ο πρόεδρος Αναστασιάδης είχε λάβει 35,5%, ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ Σταύρος Μαλάς ποσοστό 30% και ο υποψήφιος του ΔΗ.ΚΟ. Νικόλας Παπαδόπουλος 25%.
Το οποίον σημαίνει ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης απέσπασε περί το 10% της δύναμης του Δημοκρατικού Συναγερμού του πρώτου γύρου του 2018 (σχεδόν το 1/3), ενώ ο Ανδρέας Μαυρογιάννης κατάφερε να επανασυσπειρώσει τη δύναμη του ΑΚΕΛ στα ποσοστά εκείνης της χρονιάς, καθώς στις βουλευτικές εκλογές που μεσολάβησαν το 2021 το κόμμα αυτό είχε κατακρημνιστεί στο 23%. Ο κύριος Νεοφύτου έλαβε ακριβώς το ποσοστό του Δημοκρατικού Συναγερμού στις βουλευτικές εκλογές του 2021: σχεδόν 27%. Το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου είναι ανοιχτό, καθώς συγκρούονται δύο κατά βάση συντηρητικοί υποψήφιοι και οι διαχωριστικές γραμμές έχουν πέσει.
Ωστόσο το θέμα μας δεν είναι ποιος θα επικρατήσει στις εκλογές του δεύτερου γύρου, καθώς είναι μια απόφαση που θα λάβει ο κυρίαρχος κυπριακός λαός. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι μετά τη γαλλική Δεξιά, η οποία έχει διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη μετά τον Σαρκοζί και υποκαταστάθηκε πλήρως από τη Λεπέν, μετά την ιταλική Δεξιά, η οποία στη μετά Μπερλουσκόνι εποχή διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως από τη νέα πρωθυπουργό Μελόνι, μετά τους Βρετανούς Τόρις, οι οποίοι, μολονότι κυβερνούν, περνούν σοβαρή κρίση και θα υποστούν κατά πάσα πιθανότητα μεγάλη ήττα στις προσεχείς εκλογές, μετά την κρίση της ισπανικής Δεξιάς του Ραχόι και την άνοδο του ακροδεξιού VOX, και βεβαίως μετά τους χριστιανοδημοκράτες στη Γερμανία, μεγάλο τμήμα των οποίων έχει μετακομίσει στο κόμμα Εναλλακτική Δεξιά AFD, τώρα στο κάδρο της κρίσης εγγράφεται και κυπριακή Κεντροδεξιά. Σε καιρούς οικονομικής ανάπτυξης μάλιστα.
Με δύο τρόπους εγγράφεται:
– Με έναν υποψήφιο ανεξάρτητο πρόεδρο ο οποίος, ακόμα κι αν χάσει, έχει καταφέρει να συνενώσει κάτω από την ίδια στέγη δυνάμεις που θεωρητικά πιστεύουν τα ίδια πράγματα για τη Μεγαλόνησο. Δυνάμεις που προέρχονται και από τα αριστερά και από το κέντρο και από τα δεξιά. Αυτή είναι η νέα τάση στην ευρωπαϊκή Δεξιά: η συστέγαση ετερόκλητων δυνάμεων σε νέα κόμματα.
– Με έναν επίσης υποψήφιο της Ακροδεξιάς, τον Χρίστο Χρήστου του ΕΛΑΜ, ο οποίος συγκέντρωσε το 6% των προτιμήσεων του κυπριακού λαού. Οι Κύπριοι μάλιστα δεν είναι ανόητοι. Ενσωματώνουν την Ακροδεξιά στο πολιτικό σύστημά τους και δεν την αποβάλουν με απαγορεύσεις λειτουργίας κομμάτων. Προχθές το βράδυ παρακολουθούσα στην εξαιρετική εκπομπή του ΡΙΚ για τις εκλογές να συμμετέχουν στο ίδιο τραπέζι εκπρόσωποι του Συναγερμού, του ΑΚΕΛ, του κόμματος Χριστοδουλίδη και του ακροδεξιού κόμματος.
Στην πραγματικότητα λοιπόν, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η εκλογή αυτή ύστερα από
μία δεκαετία Αναστασιάδη στην εξουσία, η οποία σκιάστηκε από πάρα πολλές υποθέσεις διαφθοράς, σηματοδοτεί την τροχοδρόμηση εξελίξεων για την αναδιάταξη του πολιτικού συστήματος στην αδελφή μας Κύπρο. Ο Συναγερμός μπορεί να αντέξει την κρίση, μπορεί και να μην την αντέξει όμως, αν και τα ποσοστά του είναι υψηλά. Το σοκ του αποκλεισμού του υποψηφίου του από τον δεύτερο γύρο και της τρίτης θέσης είναι πολύ ισχυρό. Είναι βέβαιο ότι στην πορεία για τον δεύτερο γύρο τα κορυφαία στελέχη του θα κοιτάξουν τον εαυτό τους. Και θα τοποθετηθούν αναλόγως του πώς βλέπουν το πολιτικό μέλλον τους στη Μεγαλόνησο. Ο,τι κι αν τους προτείνει ο Νίκος Αναστασιάδης που τάσσεται υπέρ του Νίκου Χριστοδουλίδη.
Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, η κυπριακή κοινωνία αυτονομείται από την κομματική γραφειοκρατία. Και το ποσοστό που έλαβε ο Χριστοδουλίδης είναι υψηλό (παρά τη συμπίεσή του στο τέλος), καθώς προσεγγίζει το ποσοστό του προέδρου Αναστασιάδη στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2018, αλλά και το ποσοστό που έλαβε ο συντηρητικός δεξιός Ανδρέας Μαυρογιάννης, αυξάνοντας τη δύναμη των κομμουνιστών της Κύπρου κατά επτά μονάδες σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο, είναι επίσης υψηλό. Κοιμωμένες δυνάμεις σε όλο το πολιτικό σύστημα της Κύπρου φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να ξυπνούν και απελευθερώνονται. Κάτι που διαπιστώσαμε και οι ίδιοι κατά τη μετάβασή μας στο νησί για την ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου Γεωργίου, ο οποίος είναι σημαντικός παράγων των εξελίξεων. Αθέατος.
Το ερώτημα είναι αν αυτή η νέα κατάσταση και στην Κύπρο (φαίνεται ότι ο Δημοκρατικός Συναγερμός, λόγω της διαφθοράς και της κομματοκρατίας, κόλλησε τη νόσο της υπόλοιπης ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς) θα φτάσει και στην Ελλάδα. Αν και οι προϋποθέσεις υπάρχουν, η απουσία εναλλακτικών, νέων σοβαρών κομμάτων δεν προδιαθέτει ότι η ελληνική Κεντροδεξιά κινδυνεύει από κάτι ανάλογο. Εντούτοις η ψήφος με το σύστημα της απλής αναλογικής μπορεί σε πρώτη φάση να πυροδοτήσει εξελίξεις. Εξελίξεις οι οποίες μπορεί να ολοκληρωθούν σε αυτές τις εκλογές, εξελίξεις όμως οι οποίες μπορεί να ολοκληρωθούν και στις επόμενες εκλογές. Καθώς καμιά φορά χρειάζεται καιρός στα εκλογικά σώματα να συνειδητοποιήσουν τι τα ενοχλεί και τι απορρίπτουν. Οι αιτίες πάντως υπάρχουν.
Το πλέον ενδιαφέρον είναι ότι όλα τα κόμματα της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς που κάποτε μεσουρανούσαν και αποτελούσαν τους πυλώνες των πολιτικών συστημάτων τους φθείρονται από τις ίδιες αιτίες. Η μακρά κυριαρχία των Γερμανών χριστιανοδημοκρατών, των Γάλλων γκολικών, των Ισπανών κεντροδεξιών, των Κύπριων συναγερμικών σφραγίστηκε από τις μεταλλάξεις των κομμάτων σε θέματα διαφθοράς, μετανάστευσης, χάραξης εξωτερικής πολιτικής, εθνικής ταυτότητας. Και οδηγεί σε μακρά απουσία από την εξουσία. Ας το έχουν
υπόψη οι φίλοι μας εδώ στην Ελλάδα.