Έχουμε ξαναγράψει ότι το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων, κυρίως δε αυτό της διεθνοποίησης και της αναγνώρισης από τα κράτη της διεθνούς κοινότητας, είναι έντονα πολιτικό, με γεωπολιτικές πτυχές, και ότι η πορεία του εξαρτάται απολύτως από τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, του Καυκάσου και της Ανατολίας και από τον ρόλο που διεκδικεί να παίξει η Τουρκία στην περιοχή αυτή.
- Από την Βίβιαν Μπενέκου
Έχουμε πει, επίσης, ότι όταν δούμε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων τότε μπορούμε να συμπεράνουμε με σχετική ασφάλεια ότι όντως οι σχέσεις αυτών των δυο χωρών με την Τουρκία περνούν σε περίοδο σοβαρής κρίσης. Στις 29 Οκτωβρίου είδαμε τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ να εγκρίνει με ψήφους 405 υπέρ έναντι 11 κατά το ψήφισμα που αναφέρει ότι είναι πολιτική των ΗΠΑ να μνημονεύουν ως γενοκτονία τη σφαγή 1.500.000 Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το χρονικό διάστημα 1915-1923. Στο ψήφισμα γίνεται και σχετική αναφορά για τη γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολίας, γεγονός που καθιστά ευκολότερο το έργο εκείνων που αγωνίζονται στις ΗΠΑ για την αναγνώριση.
Συγκεκριμένα, στο πρώτο εδάφιο του ψηφίσματος αναφέρεται: «Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υπερήφανο ιστορικό αναγνώρισης και καταδίκης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία από το 1915 έως το 1923 και την παροχή βοήθειας στους επιζήσαντες της εκστρατείας γενοκτονίας εναντίον Αρμενίων, Ελλήνων, Ασσυρίων, Χαλδαίων, Ασσυρίων, Αραμαίων, Μαρωνιτών και άλλων χριστιανών…» Αν και η αναφορά στους Έλληνες γίνεται παρεμπιπτόντως και επειδή τέτοια κείμενα τα επεξεργάζονται και διπλωμάτες, άρα τίποτα δεν αναφέρεται αν δεν έχει κάποια σημασία, καλό είναι όσοι στην Ελλάδα ασχολούνται αρμοδίως ή εθελοντικά με το θέμα να αναλύσουν το εδάφιο αυτό και να εξάγουν τα κατάλληλα συμπεράσματα.
Επίσης, έχουν ιδιαίτερη σημασία άλλα δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι η συντριπτική πλειοψηφία που συγκέντρωσε το ψήφισμα, αφού ψηφίστηκε σχεδόν ομόφωνα, από Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους, ενώ οι 11 που καταψήφισαν είναι άνθρωποι που έχουν στενές σχέσεις με τα τουρκικά λόμπι.
Το δεύτερο είναι η επιλογή της ημερομηνίας. Η 29η Οκτωβρίου είναι η ημέρα ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας και εορτάζεται ως εθνική επέτειος και γιορτή.
Μάλιστα, είναι σε όλους γνωστό ότι η Τουρκική Δημοκρατία «χτίστηκε» πάνω στα χώματα και μάλιστα με τα λεφτά των γενοκτονημένων Αρμενίων. Γιατί, όμως, έχει τόσο μεγάλη σημασία η επιλογή της ημερομηνίας; Ενώ εμείς οι Έλληνες με την υπογραφή από πλευράς του ελληνικού κράτους της Συνθήκης της Λωζάννης στην ουσία βάλαμε ταφόπλακα στα δικαιώματα που είχαμε επί των ελληνικών περιουσιών, οι Αρμένιοι δεν είχαν τότε κράτος να υπογράψει μια ανάλογη συνθήκη.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι περιουσίες, οι καταθέσεις, τα χρυσαφικά και τα κοσμήματα, τα σπίτια, τα καταστήματα, τα εργοστάσια και τα χωράφια των Αρμενίων είτε λεηλατήθηκαν και καταπατήθηκαν από τους προύχοντες της εποχής είτε πέρασαν στην κυριότητα του τουρκικού κράτους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το κτίριο της «Εθνοσυνέλευσης του Μεγάλου Τουρκικού Έθνους» στην Άγκυρα, αλλά και η στρατηγικής σημασίας αεροπορική βάση του Ιντζιρλίκ, είναι πάνω σε εδάφη αρμενικής ιδιοκτησίας έως το 1915. Άρα, οι Αρμένιοι διατηρούν ακέραιο το δικαίωμα διεκδίκησης των περιουσιών των προγόνων τους. Και αν μετά το ψήφισμα ακολουθήσει σχετικός νόμος στις ΗΠΑ, που θα παράγει δίκαιο και θα δίνει στους απογόνους το δικαίωμα διεκδίκησης, τότε το αμερικανικό κράτος θα είναι υπεύθυνο αυτό με τη σειρά του να διεκδικήσει από το τουρκικό κράτος την περιουσία των Αμερικανών πολιτών αρμενικής καταγωγής.
Και αν γίνει αυτό, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι θα οδηγηθούμε σε μεγάλες ανατροπές, αφού ειδικά η ακίνητη περιουσία των Αρμενίων το 1915 ήταν ένα σοβαρό τμήμα της τουρκικής επικράτειας. Με άλλα λόγια, οι ατομικές διεκδικήσεις, συναθροιζόμενες και συμποσούμενες, θα αποτελέσουν ένα τεράστιο ζήτημα για την Τουρκία, που θα φθάσει μέχρι το σημείο εθνικής διεκδίκησης από πλευράς των Αρμενίων. Άρα, η επιλογή της 29ης Οκτωβρίου στέλνει το μήνυμα στην Τουρκία ότι αν δεν «συμμορφωθεί», θα αμφισβητηθούν τα ίδια τα θεμέλιά της.
Όπως αντιλαμβάνεται καθείς εξ ημών, το ζήτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ είναι μια σοβαρή εξέλιξη που ανοίγει δρόμους και πρέπει να απασχολήσει την Ελλάδα, κυβέρνηση, κόμματα, θεσμούς και κοινωνία των πολιτών. Ας ελπίσουμε ότι θα διδαχτούμε ως Έλληνες πολλά από το μάθημα που μας έδωσαν οι Αρμένιοι.
