Του Μπάμπη Παπασπύρου
Η επίδραση του «sailing ship effect», όπως περιγράφεται από τον W.H. Ward και τον S.C. Gilfillan, αποτελεί ένα σημαντικό φαινόμενο που αφορά στην καινοτομία και γενικά την εξέλιξη. Σύμφωνα με τον Ward, 50 χρόνια μετά την εισαγωγή του ατμόπλοιου, τα ιστιοφόρα έκαναν περισσότερες βελτιώσεις από ό,τι είχαν κάνει τα προηγούμενα 300 χρόνια. Ο όρος «sailing ship effect» του Ιστιοφόρου αναφέρεται σε καταστάσεις όπου μια παλιά τεχνολογία «αναζωογονείται», βιώνοντας μια «τελευταία αναλαμπή» όταν αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να αντικατασταθεί από μια νεότερη τεχνολογία. Σύμφωνα με την έρευνα του Gilfillan, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών σε έναν κλάδο μπορεί να επιταχύνει την καινοτομία των υφιστάμενων τεχνολογιών. Το φαινόμενο αυτό, παρά το γεγονός ότι εξελίχθηκε πριν από δεκαετίες, έχει σαφείς αναλογίες στη σύγχρονη κοινωνία. Στην εποχή μας, παρατηρούμε πολλούς που αντιστέκονται στην υιοθέτηση νέων ιδεών, της εξέλιξης και της τεχνολογίας. Αυτή η αντίσταση συνδέεται συχνά με την προσήλωση σε παλαιές δομές, αρχές και πιστεύω. Παρόλο που οι νέες τεχνολογίες και οι καινοτομίες προσφέρουν πληθώρα οφελών και ευκαιριών, ορισμένοι προτιμούν την ασφάλεια του ήδη γνωστού και οικείου, αντί να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της αλλαγής. Σε πολλούς τομείς, όπως η βιομηχανία, η πολιτική και οι κοινωνικές δομές, η αντίστοιχη κατάσταση με το «sailing ship effect» είναι εμφανής. Παρά τις προσπάθειες για καινοτομία και πρόοδο, ορισμένοι παραμένουν δεσμευμένοι σε παλαιές μεθόδους και τεχνολογίες. Ωστόσο, όπως δείχνει η ιστορία, η αντίσταση αυτή στην αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε χαμένες ευκαιρίες και ακόμα και στην υστέρηση του κλάδου. Για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρόκληση, είναι σημαντικό να προωθήσουμε μια νοοτροπία ανοικτή στην καινοτομία και την αλλαγή. Οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και οι κοινότητες πρέπει να ενθαρρύνουν την υιοθέτηση νέων ιδεών και τεχνολογιών, προωθώντας την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Μόνον έτσι μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις του μέλλοντος και να διασφαλίσουμε την πρόοδο και την ευημερία της κοινωνίας μας.
* Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
