Ο φόβος για τον κορωνοϊό σε συνδυασμό με τα σκληρά μέτρα περιορισμού προκάλεσαν κόπωση.
- Από τον Δημήτρη Ριζούλη
Όσο περνούν οι μέρες, παρότι εν μέρει επανήλθε μια κάποια κανονικότητα, το φαινόμενο φουντώνει. Είναι λογικό. Από τη μια μέρα στην άλλη ήρθαν τα πάνω κάτω, δεν είναι εύκολο ούτε να το χωνέψεις ούτε να το διαχειριστείς. Πόσο μάλλον που ο φόβος για το σήμερα μετατρέπεται σε τρόμο για το αύριο, με όσα φαίνεται ότι θα έρθουν: ύφεση, λουκέτα, ανεργία, φτώχεια…
Κεντρικό πρόσωπο αυτής της βαριάς περιόδου είναι ο συμπαθής κ. Τσιόδρας. Ήπιος, ψύχραιμος, με άριστο βιογραφικό, ανθρώπινος, οργανωμένος. Είχε όλο το «πακέτο» για να πετύχει όχι μόνο στην επιστημονική του αποστολή, αλλά και επικοινωνιακά. Και πράγματι πέτυχε.
Όταν ακαίρως και χωρίς σοβαρή αφορμή δέχθηκε τις πρώτες επιθέσεις, υψώσαμε ασπίδα προστασίας και τον υπερασπιστήκαμε δυναμικά. Ήταν οι πρώτες μέρες της μάχης, όταν ακόμα δεν ξέραμε αν θα γίνουμε Ιταλία. Πρώτο ζητούμενο ήταν η ενότητα, η συνέπεια και η εμπιστοσύνη στους αρμοδίους. Θεωρήσαμε ότι σε εκείνη τη συγκυρία αυτή ήταν η υποχρέωση της σωστής και υπεύθυνης δημοσιογραφίας. Την ίδια στάση κρατήσαμε όλη την πρώτη περίοδο της επιβολής των περιοριστικών μέτρων, που, όπως αποδείχθηκε, απέτρεψαν το μεγάλο κακό.
Όταν η κατάσταση ελέγχθηκε και φάνηκαν τα θετικά αποτελέσματα, είχε έρθει η ώρα της εξαγωγής συμπερασμάτων και του απολογισμού. Σε αυτή τη φάση βρισκόμαστε σήμερα, παρότι ορισμένοι θα ήθελαν να συνεχιστεί απ’ αόριστον η περίοδος της σιωπής, λόγω των επειγουσών συνθηκών. Αυτό όμως θα συνιστούσε παρεκτροπή όπως αυτές που επιβάλλουν σκοτεινά καθεστώτα. Η δημοσιογραφία οφείλει να ρωτά, να ερευνά, να προβληματίζει τους πολίτες, να απαιτεί ξεκάθαρες απαντήσεις. Η ένταση με την οποία θα το πράξει κάθε φορά εξαρτάται από τη συγκυρία και το εθνικό συμφέρον. Αν πάψει να επιτελεί το καθήκον της, τότε δημιουργείται ευρύτερο πρόβλημα έλλειψης επαρκούς ενημέρωσης και δημοκρατίας. Ας μην ονειρεύονται λοιπόν ορισμένοι «μονοφωνική ενημέρωση» με την επίκληση των «κρίσιμων στιγμών για τη χώρα».
Ο κ. Τσιόδρας υπήρξε όντως σωτήρας. Δεν έγινε ξαφνικά κακός ούτε ανεπαρκής. Ακόμα και οι σωτήρες, όμως, πρέπει να κρίνονται. Το αλάθητο έχει μόνο ο Θεός, ούτε καν ο Πάπας! Όποιος δεν το κατανοεί έχει λάθος αντίληψη για τη δημοσιογραφία και τον δημόσιο διάλογο ή εξυπηρετεί σκοπιμότητες. Σε αυτό το πλαίσιο η «δημοκρατία», όταν έκρινε ότι έπρεπε να δοθούν συγκεκριμένες απαντήσεις για μια σειρά από ανοιχτά ζητήματα που προκαλούν σύγχυση στην κοινωνία, ύψωσε τους τόνους και απαίτησε καθαρές κουβέντες.
Η κρίση μας (όχι μόνο των δημοσιογράφων αλλά όλων των σκεπτόμενων πολιτών) είναι μεταβαλλόμενη ανάλογα με δεδομένα που προκύπτουν συνεχώς. Δίκαιος είναι αυτός που λειτουργεί χωρίς εμπάθεια και σκοπιμότητες. Άρα μπορεί τη μια μέρα να λέει «μπράβο» και την επόμενη «ντροπή», εφόσον υπάρχει η σχετική αφορμή. Ο κ. Τσιόδρας δεν είναι ιερό τοτέμ για να μην πρέπει κανείς να τον αγγίζει με την κριτική του. Ας σταματήσει λοιπόν η καραμέλα ότι όποιος τον επικρίνει δεν σέβεται την προσφορά του στον τόπο.
Πόσο μάλλον όταν υπήρξαν μια σειρά από γεγονότα που σκόρπισαν προβληματισμό και τα εκθέσαμε επαρκώς. Η αλλαγή στάσης για τις μάσκες και τους κινδύνους εξάπλωσης του ιού από τα παιδιά, τα ελάχιστα τεστ, ο τρόπος υπολογισμού των θανάτων, η ευκολία να χαρακτηριστούν «θεωρίες συνωμοσίας» ζητήματα που αφορούν τη γένεση του ιού (και προκαλούν μεγάλες συζητήσεις σε όλο τον πλανήτη), η μη παραδοχή λαθών που έγιναν, η προσπάθεια να καλυφθεί πολιτικά η κυβέρνηση, η υποτίμηση επιστημονικών διαφωνιών ακόμα και από κορυφαίους Ελληνες ερευνητές, η επίμονη προσπάθεια υπεράσπισης μέχρις… εσχάτων του ΠΟΥ (που αναμφίβολα τα έκανε θάλασσα) και πολλά άλλα.
Βεβαίως ο κ. Τσιόδρας είναι εξαιρετικά ευφυής. Γι’ αυτό απάντησε σε αρκετά από τα παραπάνω με επαρκή τρόπο. Άρα η κριτική (τουλάχιστον στη δική μας περίπτωση καλοπροαίρετη) τον βοήθησε και αποτέλεσε «όπλο» για να επικοινωνήσει ακόμα επαρκέστερα τις θέσεις του. Άφησε όμως και αρκετά κενά που φοβάμαι θα μας απασχολούν για καιρό.
Ο κορωνοϊός είναι νέος, η γνώση μας γι’ αυτόν περιορισμένη και τα δεδομένα αλλάζουν. Είναι λογικό να γίνονται πισωγυρίσματα ή λάθη. Η παραδοχή των αστοχιών δείχνει γενναιότητα και θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στους αρμοδίους. Αυτό θα περίμενα να δω. Να ακούσω μια φορά «κάναμε λάθος…». Στο μέλλον θα μάθουμε πολλά γι’ αυτό το τέρας με την κορόνα. Ελπίζω να μη μας εκπλήξουν δυσάρεστα. Ως τότε όμως εμείς πρέπει να συνεχίσουμε να αναζητούμε κάθε πτυχή της αλήθειας.
