Στη «Δίκη στο Open» φιλοξενήθηκε ο καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης και μίλησε για την εξέλιξη του φαινομένου της οπαδικής βίας.
Αναλυτικά όσα είπε ο κ. Πανούσης:
Αρχικά: «Να εκφράσω κι εγώ τα συλλυπητήρια στην οικογένεια του Μιχάλη και την ευρύτερη οικογένεια της ΑΕΚ, την απορία μου για τη λειτουργία της UEFA, έναν προβληματισμό για το τι θα γίνει στο ελληνικό πρωτάθλημα και όπως είδαμε από τα παιδιά υπάρχει η βιωμένη, η νομική, η πολιτική και η αθλητική πραγματικότητα και αυτό που ονομάζεται κοινωνική βία που εν προκειμένω είναι μία εγκληματική πραγματικότητα. Άρα έχουμε πολλές πραγματικότητες. Αυτό το οποίο πρέπει να γίνει είναι ότι πρέπει να βρούμε την αλήθεια για τον Μιχάλη. Την αλήθεια για την εγκληματική βία των γηπέδων και όχι μόνο, αυτού του πολιτικοοικονομικού και αθλητικού συμπλέγματος δύσκολα θα τη βρούμε και δύσκολα θα καταφέρουμε να κόψουμε τα πλοκάμια αυτής της Λερναίας Ύδρας. Αλλά την αλήθεια για το τι έγινε εκείνο το βράδυ, ποιος σκότωσε, ποιος υπέδειξε το θύμα και ό,τι άλλο, είμαστε υποχρεωμένοι ως πολιτεία και ως κοινωνία να το βρούμε».
Γιατί η πολιτεία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη βία όπως στη Βρετανία: «Έχουμε να κάνουμε σε διαφορετικά επίπεδα. Άλλο τι συμβαίνει στους ευρωπαϊκούς αγώνες, άλλο τι συμβαίνει με τη μετακίνηση ομοϊδεατών σε διάφορα ευρωπαϊκά παιχνίδια, είτε είναι μπάσκετ είτε ποδόσφαιρο, και τη δημιουργία βίαιων επεισοδίων στο όνομα μια ιδεοληψίας ή ενός ρατσιστικού ή φοβικού συνδρόμου κι άλλο τι συμβαίνει στο ελληνικό πρωτάθλημα. Άρα η πρώτη μορφή είναι μια πολιτικοεγκληματική βία η οποία δυστυχώς με την επέκταση της πολιτικής ισχύος των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη αρχίζει να μπαίνει στην κοινωνία, στον αθλητισμό και στη νεολαία. Δηλαδή στρατολογούνται νέοι στο να γίνουν τελικά μέλη ταγμάτων εφόδου. Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα της Ευρώπης».
Αν αυτό βολεύει την εξουσία: «Το ζήτημα είναι για ποια εξουσία μιλάμε. Δεν είναι τόσο διαφανές το θέμα. Ποια είναι η εξουσία; Είναι το μαύρο χρήμα που διακινείται πίσω από όλα αυτά; Είναι η πολιτική διάσταση που σας είπα προηγουμένως; Είναι άλλοι παράγοντες τους οποίους δεν τους βλέπουμε ή δε θέλουμε να τους δούμε; Η οικονομική εξουσία διαπλέκεται. Και αυτή η διαπλοκή οδηγεί σε σκοτεινές διαδρομές. Μπορεί να πει κανείς ότι μία ομάδα ανθρώπων τους φοβίζει, τους αφήνει σπίτι τους να μην πάνε στο γήπεδο ή φοβούνται να μπουν σε κοινωνικές διεργασίες να μη βρεθούν κι αυτοί θυματοποιημένοι αλλά νομίζω ότι είναι πια μια γενική «συνταγή». Το ζήτημα είναι τι συμβαίνει στον συγκεκριμένο αθλητικό χώρο. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά πέριξ του αθλητικού χώρου. Γιατί εκεί είναι πιο ειδικό το θέμα, διότι με την έννοια της βίας ότι η βία θέτει βία, η φτώχεια φέρνει βία, μπορούμε να δούμε πολλές μορφές, από την τρομοκρατία μέχρι την ενδοοικογενειακή βία, από τη σχολική βία μέχρι τη βία στις πλατείες. Αλλά δεν έχουν όλες τον ίδιο τρόπο προσέγγισης επιστημονικά. Εδώ πρέπει να δούμε τη συγκεκριμένη βία και την ειδική περίπτωση που ζήσαμε, τα τραγικά γεγονότα. Άρα, προφανώς και αυτά που είπε ο Πεπ Γκουαρντιόλα περί φτώχειας και ρατσισμού είναι ένα γενικό «καπέλο», δεν ερμηνεύει τα πάντα και δεν αντιμετωπίζει τα πάντα».
Για τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Το ζήτημα είναι ότι στην Ελλάδα ψηφίζουμε νόμους που δεν εφαρμόζουμε. Και γιατί δεν τους εφαρμόζουμε; Είναι γιατί ήδη σε πολλές περιπτώσεις η Αστυνομία δε θέλει να εμπλακεί, σε επεισόδια που μπορεί να την κατηγορούσαν. Σκεφτείτε να είχε σταματήσει τους Κροάτες, να γινόταν μια συμπλοκή, να είχε μαχαιρωθεί ένας Κροάτης, ένας αστυνομικός. Σκεφτείτε την άλλη όψη του νομίσματος. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν αναιρεί την ευθύνη της Αστυνομίας και της πολιτείας. Εγώ είχα μιλήσει για εισβολή. Από την άλλη, το φαινόμενο είναι ακόμα εκεί».
Για το «ιδιώνυμο» που περιόρισε τα φαινόμενα βίας: «Αυτό ήταν η οπαδική βία σε ατομική βάση. Δηλαδή 10 πιτσιρικάδες σπάγανε καθίσματα και κάνανε φασαρίες. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί αν εμφανιστεί ξανά στο πρωτάθλημα. Εδώ μιλάμε για ομάδες οι οποίες με συγκεκριμένες προδιαγραφές και συγκεκριμένα πλάνα, σχέδια, όπλα, ξεκινούν από μία άλλη χώρα, διασχίζουν μια χώρα, καταργούν τους θεσμούς, μπαίνουν μέσα, συνεργάζονται με άλλους ντόπιους για να κάνουν έγκλημα, αυτό δεν είναι ούτε ιδιώνυμο να βάλεις, ούτε 5 και 10 χρόνια, δεν είναι ατομικές ευθύνες, να πεις ότι θα πιάσω τον κλασικό χούλιγκαν. Εδώ έχει να κάνει με στρατούς, είναι άλλο πράγμα».
Αν πρόκειται για ευθύνες του πολιτικού συστήματος: «Εδώ γεννιέται αυτό το «φίδι», το οποίο πολλές φορές τρώει και τα αφεντικά του. Έχετε δει και στην Ελλάδα ότι αυτά τα «φίδια» που φτιαχτήκαν ως στρατοί κάποια στιγμή καίγανε τα αυτοκίνητα των προέδρων τους στο παρελθόν. Άρα αυτό το «φίδι« πρέπει να σκοτώσουμε, αφού βρούμε την αλήθεια για τον Μιχάλη, και όχι γιατί ο πιτσιρικά θύμωσε για ένα πέναλτι».
Για το ότι ο Γιάννης Ιωαννίδης που κατάργησε το «ιδιώνυμο» επανεξελέγη και ο Γιώργος Ορφανός που το θέσπισε δεν επανεξελέγη: «Τα κριτήρια είναι διαφορετικά. Δεν νομίζω ότι όλη η εξέδρα της τάδε ομάδας ψήφισε εναντίον αυτού που είχε κάνει το «ιδιώνυμο». Μπορεί να συμβαίνει κι αυτό αλλά η πολιτική των κομμάτων που κυβερνάνε εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες. Το θέμα είναι ότι ο κλασικός χουλιγκανισμός γεννήθηκε από το 80 και μετά, πήρε διαφορετικές μορφές και έφτασε τώρα να είναι εγκληματικός. Δεν είναι ούτε οπαδικός, ούτε χουλιγκανισμός, ούτε τυχαία σύγκρουση».
Για το πώς θα πετύχει η Αστυνομία σε έναν τομέα που έχει ήδη αποτύχει: «Εμείς κάναμε αγώνα για να βγει η Αστυνομία από τα γήπεδα. Διότι η Αστυνομία στα γήπεδα ερέθιζε. Ξέρετε πολύ καλά ότι ανάμεσα στην κοινή γνώμη και την αστυνομία υπάρχει μια καχυποψία αιώνων. Άρα η Αστυνομία δεν είχε δουλειά στα γήπεδα, έπρεπε να είναι εκτός. Το γεγονός ότι μεταφέρουμε εν μέρει την Αστυνομία στα γήπεδα για κάνει έλεγχο ενός σώματος που δεν ξέρει το βάθος του, γιατί δεν είναι δουλειά της Αστυνομίας να λύνει κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, είναι να αντιμετωπίσει τον εγκληματία. Αν γεννιούνται συνέχεια εγκληματίες μέσα από διάφορα μορφώματα τα οποία παρεπιδημούν πλάι σε διαφόρων ειδών μαύρο χρήμα, τι να κάνει η Αστυνομία, θα εμπλακεί χειρότερα. Για μένα είναι κακό που η Αστυνομία ξαναγυρίζει στα γήπεδα».
Πώς κρίνει τη δουλειά της Δικαιοσύνης στην υπόθεση του Μιχάλη Κατσουρή: «Πρώτον, η Δικαιοσύνη έχει τους ρυθμούς της. Δεύτερον, αν δεν έχεις το πραγματολογικό υλικό, δηλαδή τι στοιχεία έχουν. Δημοσιογραφικά εμφανίζονται κάποια βίντεο και δηλώσεις αλλά ο δικαστής πρέπει να προσέχει πάρα πολύ. Εδώ έχουμε και διπλωματικές παραμέτρους. Από την άλλη μεριά, δεν ξέρεις πού μπορεί να πέσουν οι προφυλακισμένοι μέσα στις φυλακές. Γιατί είναι υπό την ευθύνη του κράτους ο φυλακισμένος, πολλώ μάλλον αυτοί. Αυτό το πράγμα έχει ως στόχο να υποδείξουν αυτοί τον δολοφόνο ή τους δολοφόνους και ασκείται μία πίεση. Όμως αυτή η πίεση δεν μπορεί να κρατήσει πάρα πολύ κατά την άποψή μου, ούτε δικονομικά ούτε και με την άποψη των εξωτερικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών»
