Υπό την ηχηρή αδιαφορία των λεγόμενων μεγάλων δυνάμεων για το θέμα, η Ελλάδα, η Κύπρος Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν, κάλεσαν τα Ηνωμένα Έθνη να μην επικυρώσουν το μνημόνιο συνεργασίας για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και του πρωθυπουργού της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA) Φαγέζ αλ Σάρατζ.
Η Κύπρος, το Μπαχρέιν, η Αίγυπτος, η Ελλάδα και η Σαουδική Αραβία παρουσίασαν ρηματική διακοίνωση στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, όπου περιγράφονται οι λόγοι για τους οποίους το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης για οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο, δεν θα πρέπει να καταχωριστεί από τη Γραμματεία του ΟΗΕ στον κατάλογο των διεθνών συνθηκών.
Οι πέντε χώρες αναφέρουν χαρακτηριστικά στη διακοίνωση της 9ης Ιουλίου 2020, ότι «το μνημόνιο πυροδότησε εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποίες αυξήθηκαν ως αποτέλεσμα πρόσφατων παράνομων ενεργειών που απορρέουν από αυτό, οδήγησε σε περαιτέρω πόλωση και υπονόμευση των προσπαθειών για την επίτευξη της επιδιωκόμενης κατανόησης μεταξύ γειτονικών εθνών, θέτοντας έτσι σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια και τη σταθερότητα ολόκληρης της περιοχής».
Στη συνέχεια, σημείωσαν ότι η Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να λάβει υπόψη ότι το Μνημόνιο Συνεννόησης οριοθετεί τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες στη Μεσόγειο Θάλασσα, παραβλέποντας πλήρως τα δικαιώματα άλλων παράκτιων κρατών στην Ανατολική Μεσόγειο. Η υποτιθέμενη οριοθέτηση του μνημονίου συμφωνίας είναι αντίθετη, μεταξύ άλλων, με τις διατάξεις της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS), η οποία προβλέπει ρητά το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, ως εκ τούτου δεν μπορούν να παράγουν νομικές συνέπειες.
Όπως σημειώνεται, το μνημόνιο «δεν πληροί τις διαδικασίες καταχώρισης που ορίζονται στα άρθρα 5/1 και 2 του παραρτήματος · συγκεκριμένα οποιαδήποτε δήλωση που επισυνάπτει που πιστοποιεί την ημερομηνία και τη μέθοδο έναρξης ισχύος θα είναι ψευδή και άκυρη, δεδομένου ότι ο Πρόεδρος της η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης κατέστησε σαφές σε επίσημη επιστολή προς τον Γενικό Γραμματέα ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν επικύρωσε και δεν αποδέχεται το Μνημόνιο. Η καταχώριση του Μνημονίου Συνεργασίας παραβλέποντας την κρίσιμη αυτή προϋπόθεση δεν θα ήταν σύμφωνη με το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης Α / RES / 73/210».
Οι πέντε χώρες υπογράμμισαν ότι είναι επίσης σημαντικό για τη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών να λάβει υπόψη το άρθρο 80 της Σύμβασης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών που ορίζει: «Οι Συνθήκες, μετά την έναρξη ισχύος τους, διαβιβάζονται στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών για εγγραφή ή κατάθεση και καταγραφή, ανάλογα με την περίπτωση, και για δημοσίευση».
Επιπλέον, οι πέντε ανέφεραν ότι το ψήφισμα 2259 που εγκρίθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2015, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη κατά τη διαδικασία εγγραφής του ΜΣ (Μνημονίου Συνεργασίας).
«Το τελευταίο παραβιάζει κατάφωρα το LPA (Λιβυκή Πολιτική Συμφωνία), ιδίως το άρθρο 8/2 που ορίζει ότι οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου Προεδρίας του Συμβουλίου Υπουργών (το Συμβούλιο Προεδρίας) ως σύνολο, όχι του Προέδρου του ατομικά, συμπεριλαμβάνει τη σύναψη «διεθνών συμφωνιών και συμβάσεων υπό την προϋπόθεση ότι εγκρίνονται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων». Αυτό το άρθρο αγνοήθηκε εξ ολοκλήρου από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Προεδρίας υπογράφοντας μονομερώς το μνημόνιο συμφωνίας και δεν ζήτησε την επικύρωσή του από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, Επομένως, το ΜΣ δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Αυτό είναι προφανές από την προαναφερθείσα επιστολή που απηύθυνε ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης στον Γενικό Γραμματέα», πρόσθεσαν.
Οι πέντε χώρες σημείωσαν ότι ανεξάρτητα από το πώς παρουσιάζεται, επισημαίνεται ή χαρακτηρίζεται, το μνημόνιο είναι αναμφίβολα μια «διεθνής συμφωνία» στην οποία ισχύει η προϋπόθεση που ορίζεται στο LPA, η έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης.
«Η απόρριψη του μνημονίου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης μπορεί μόνο να σημαίνει ότι δεν έχει τεθεί σε ισχύ βάσει του διεθνούς δικαίου. Ενώ το μνημόνιο παρουσιάζεται ως τέτοιο για να αποφύγει την εσωτερική διαδικασία που θεσπίστηκε στο LPA, εκπονήθηκε σκόπιμα και ταυτόχρονα παρουσιάστηκε υπό τη μορφή διεθνούς συμφωνίας, προκειμένου να είναι επιλέξιμο για εγγραφή στα Ηνωμένα Έθνη», ανέφεραν.
Τόνισαν επίσης ότι τα Ηνωμένα Έθνη, κατά την επεξεργασία ενός αιτήματος εγγραφής σε μια συνθήκη, πρέπει να εξετάσουν μαζί με τις εθνικές διαστάσεις και ορισμένες διεθνείς διαστάσεις. Από την άποψη αυτή, η καταχώριση του μνημονίου εγείρει πολύ σοβαρά ζητήματα διεθνούς χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του Οργανισμού. Η Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, μέσω του Ειδικού Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα, διευκόλυνε και ενέκρινε το LPA και τους όρους του. Το Συμβούλιο Ασφαλείας ενέκρινε επίσης το LPA και τους όρους του με το ψήφισμα 2259 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας.
«Κατά συνέπεια, η Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, καταγράφοντας αυτό το Μνημόνιο, θα αγνοούσε πράξεις που προφανώς αποσκοπούν στη διαταραχή και την παρεμπόδιση της εφαρμογής του LPA, εξελίξεις που, ο Γενικός Γραμματέας έχει ευθύνη, να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας», ανέφεραν .
