Τα Τρίκαλα αποτελούν παράδειγμα για όλη την Ελλάδα καθώς κατάφεραν μέσα σε δύο χρόνια από την έναρξη της εκστρατείας ενημέρωσης για το τσιγάρο που έγινε με πρωτοβουλία του Δήμου, να είναι η 1η πόλη «ελεύθερη καπνού» .
Όπως ανέφερε ο πνευμονολόγος-φυματιολόγος, συντονιστής της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος & Προαγωγής της Υγείας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και μέλος του Δ.Σ. της Ε.Π.Ε. κ. Μιχάλης Τουμπής, με αφορμή πρόσφατη εκδήλωση με θέμα “Η υγεία των πνευμόνων για τη μακροζωία και την ευεξία. Τρίκαλα, η πρώτη πόλη ελεύθερη καπνού” «ο Δήμος Τρικκαίων αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση σε επίπεδο δημοτικό, περιφερειακό και εθνικό γιατί δεν “εφαρμόζει” τον αντικαπνιστικό νόμο κατά τρόπο νομικίστικο και αστυνομικό. Συστηματικά και ανθρώπινα αναγάγει το θέμα του μη καπνίσματος σε στοιχείο παιδείας, εκπαίδευσης και πολιτισμού. Παράλληλα, προσφέρει ενημέρωση, βοήθεια προς τους καπνιστές και δημιουργεί πολλούς χώρους ελεύθερους καπνού».
Η πνευμονολόγος-φυματιολόγος κα Σοφία Γιδά, αναφέρθηκε πιο συγκεκριμένα στο ζήτημα της εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου στην Ελλάδα και την αντικαπνιστική πρωτοβουλία που εφαρμόστηκε στο Δήμο Τρικκαίων λέγοντας ότι «Στο Δήμο ξεκίνησε από το 2017 η υλοποίηση μιας σημαντικής πρωτοβουλίας με στόχο την ενημέρωση των πολιτών για τον αντικαπνιστικό νόμο και την εφαρμογή του. Η δημοτική αρχή, σε συνεργασία με την Αστυνομική Διεύθυνση Τρικάλων, το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος του Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων, το Κέντρο Κοινωνικής Παρέμβασης Τρικάλων, την Ομάδα Εθελοντών του Δήμου Τρικκαίων, τη ΣΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τους Συλλόγους Επαγγελματιών, σχεδίασαν την εκστρατεία ενημέρωσης με τίτλο “Τα Τρίκαλα κόβουν το Κάπνισμα… είναι θέμα πολιτισμού!”, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τα Τρίκαλα να είναι αυτή τη στιγμή η πρώτη πόλη της Ελλάδας στην οποία εφαρμόζεται με αποτελεσματικότητα αντικαπνιστική πολιτική».
Ο Π.Ο.Υ. ενημερώνει
Η 31η Μαΐου έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) και άλλους συνεργαζόμενους οργανισμούς, ως Παγκόσμια Μέρα Κατά του Καπνίσματος.
Το βασικό μήνυμα της καμπάνιας για το 2019 είναι “Κάπνισμα και Υγεία των Πνευμόνων” και έχει διττό στόχο. Αρχικά, την αύξηση της επαγρύπνησης σε ότι αφορά τους κινδύνους του καπνίσματος στην υγεία των πνευμόνων και τον καθοριστικό τους ρόλο στη γενικότερη υγεία και ευεξία του ανθρώπου. Και δευτερεύοντος, την ενίσχυση των δράσεων για τη μείωση του καπνίσματος, με τρόπους όπως η αύξηση της τιμής των τσιγάρων, η απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους, η βοήθεια των καπνιστών στη διακοπή καπνίσματος και η ενημέρωση από τα ΜΜΕ.
Η πιο ισχυρή εξάρτηση
Το κάπνισμα αποτελεί μια από τις πιο ισχυρές εξαρτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου. Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα στη δόμηση της εξάρτησης από το καπνό και κυρίως από τη νικοτίνη, εμπλέκονται διάφορες περιοχές και κυκλώματα του εγκεφάλου. Ο εκτελεστικός έλεγχος, η παρόρμηση, η ανταμοιβή και η ενίσχυση, καθώς επίσης η μνήμη, η μαθημένη συμπεριφορά και οι συνήθειες αποτελούν τα σημαντικότερα στοιχεία αυτής της εξάρτησης.
Το κάπνισμα και η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα αυξάνουν τον κίνδυνο νοσημάτων και επηρεάζουν την υγεία των πνευμόνων με πολλούς τρόπους. Το 50% των καπνιστών θα νοσήσουν από νόσημα σχετιζόμενο με το κάπνισμα.
Για παράδειγμα το κάπνισμα ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους από καρκίνο των πνευμόνων διεθνώς. Ενώ, το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου πνευμόνων στους μη-καπνιστές. Ο καρκίνος των πνευμόνων είναι η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στην Ευρώπη. Το 2018 περίπου 430.000 άνθρωποι πέθαναν από καρκίνο των πνευμόνων ενώ διαγνώσθηκαν περισσότερες από 500.000 νέες περιπτώσεις την ίδια περίοδο.
Επιπροσθέτως, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το άσθμα είναι αποτέλεσμα του καπνίσματος. Ενώ, να σημειωθεί ότι τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης αναπνευστικού καθώς και μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ή παροξυσμού άσθματος, πνευμονίας και βρογχίτιδας. Επίσης, είναι πλέον αποδεδειγμένη η σχέση του καπνίσματος με τη φυματίωση και τα στοιχεία δείχνουν ότι τα χημικά συστατικά του καπνού μπορεί να αναζωπυρώσουν λανθάνουσα φυματίωση.
Πάνω από 15.000 θάνατοι ετησίως
Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι στη χώρα μας καπνίζει το 37% των ενηλίκων, με περισσότερους από 15.000 ανθρώπους να πεθαίνουν κάθε χρόνο από νόσημα που σχετίζεται με το κάπνισμα ενώ, ξοδεύονται 25-30 εκατ. ευρώ/έτος για τσιγάρα.
Αυξάνονται τα θηλυκά «φουγάρα»
Όλο και περισσότερες γυναίκες πλέον είναι καπνίστριες με το ποσοστό στις ηλικίες 18-34 να είναι 37,7%, για τις ηλικίες 35-54 να είναι 51,2% και για τις ηλικίες πάνω από 55 να φθάνει το 17,9%. Έτσι, ενώ παλαιότερα ο καρκίνος του πνεύμονα, η ΧΑΠ και η στεφανιαία νόσος αφορούσαν περισσότερο τους άνδρες τώρα, υψηλά ποσοστά παρατηρούνταν κυρίως στις γυναίκες.
Επιπλέον, το 36% των Ελληνίδων καπνίζουν στην αρχή της εγκυμοσύνης και μόνο ένα 19% διακόπτει το κάπνισμα κατά την περίοδο αυτή. Ωστόσο ακόμα και από αυτές που το διακόπτουν ένα μεγάλο ποσοστό υποτροπιάζει μετά το τοκετό και τη γαλουχία.
Ιατρική υποστήριξη
Το 2000 άρχισαν να λειτουργούν, για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και στο Ηράκλειο Κρήτης Ιατρεία Βοήθειας Διακοπής Καπνίσματος (Ι.Δ.Κ) και αυτή τη στιγμή, με πρωτοβουλία και δράσεις της Ε.Π.Ε, λειτουργούν σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, με τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στην Ευρώπη.
Ο καπνιστής στα Ι.Δ.Κ. αντιμετωπίζεται ως ασθενής και η στοχευμένη ιατρική υποστήριξη που λαμβάνει τον βοηθά να αντιμετωπίσει τη χρόνια νόσο της εξάρτησης από τη νικοτίνη (εξάρτηση μεγαλύτερη από αυτή της κοκαΐνης) καθώς έχει ποσοστό επιτυχίας διακοπής από 35-55%. (Ανθή)
