Οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης πολλές φορές προκαλούν σάλο στην κοινή γνώμη. Πριν στεγνώσει το μελάνι από τις αντιδράσεις για την αποφυλάκιση του Αρ. Φλώρου, ήρθε η απόφαση για την δολοφονία Γρηγορόπουλου να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερες αντιδράσεις. Την ώρα που ο Επ. Κορκονέας περνά ελεύθερος την πόρτα της φυλακής, στο στόχαστρο μπαίνει η απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Λαμίας που του «έσπασε» τα ισόβια για τη δολοφονία του 15χρονου μαθητή, Αλέξη Γρηγορόπουλου και του επέτρεψε την αποφυλάκιση.
Όταν τα θύματα είναι 15χρονοι μαθητές
Η κοινή γνώμη για άλλη μία φορά διαμαρτύρεται, χαρακτηρίζοντας «πρόκληση» την αποφυλάκιση Κορκονέα ενώ θυμάται πως ανάλογη ποινική μεταχείριση είχε… απολαύσει, κάποτε ακόμη ένας συνάδελφός του. Ο Αθανάσιος Μελίστας ο οποίος πρωτοδίκως είχε καταδικαστεί σε 2,6 χρόνια φυλάκιση, με αναστολή για τη δολοφονία του επίσης 15χρονου μαθητή, Μιχάλη Καλτεζά, τον οποίο είχε πυροβολήσει στο κεφάλι, από απόσταση 20 μέτρων στα Εξάρχεια.
Το dikastiko.gr θυμάται κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις που προκάλεσαν τον θυμό της κοινής γνώμης.
Ήταν Ιανουάριος του 1990 όταν το Μικτό Ορκωτό Εφετείο, με ψήφους 6-1 αθώωνε τον Αθ. Μελίστα, κρίνοντας πως επρόκειτο για ανθρωποκτονία από πρόθεση εν βρασμώ ψυχικής ορμής σε κατάσταση άμυνας (τρεις υποστήριξαν πως έγινε υπέρβαση των ορίων της άμυνας λόγω φόβου, ταραχής και πανικού) και ένας πως επρόκειτο για ανθρωποκτονία ενσυνείδητης αμέλειας καθ’ υπέρβαση των ορίων άμυνας λόγω φόβου και ταραχής.
Η παράλληλη πορεία των δύο υποθέσεων, που είχαν κοινά χαρακτηριστικά, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην κοινή γνώμη η οποία βρήκε διόλου τυχαία την …τύχη που είχαν οι δράστες των δολοφονιών, με θύματα ανήλικους μαθητές.
Ακόμη όμως κι αν δε θα περίμενε κανείς εύκολα διαφορετική αντιμετώπιση σε υποθέσεις όπου πρωταγωνιστές είναι αστυνομικοί μιας και δεν θεωρούνται από τους πιο «δημοφιλείς» κλάδους στην ελληνική κοινωνία, αναμφίβολα οι εν λόγω αποφάσεις προκάλεσαν το αίσθημα δικαίου και τη διάχυτη αντίληψη που επικρατεί για το ρόλο της Δικαιοσύνης.
Οι αποφάσεις αυτές όμως δεν είναι οι μόνες στο πρόσφατο δικαστικό παρελθόν της χώρας που δέχονται έντονα «πυρά». Κατά καιρούς, πολλές είναι οι αποφάσεις εκείνες που έχουν επικριθεί κι έχουν γίνει πεδίο σφοδρής αμφισβήτησης για το κατά πόσο είναι συμβατές με το «κοινό περί Δικαίου αίσθημα».
Ο έλεγχος των δικαστικών αποφάσεων γίνεται στην πραγματικότητα από την ίδια την κοινωνία η οποία συχνά καταδικάζει κάθε ετυμηγορία που θεωρεί ότι παραβιάζει την ηθική και το πνεύμα Δικαίου, κάθε εποχής.
Η αθώωση για τη Μανωλάδα και η αναίρεση, μετά τις αντιδράσεις
Μία από αυτές ήταν και η υπόθεση της Μανωλάδας , η οποία… τραυμάτισε όχι μόνο τους αλλοδαπούς εργάτες στα φραουλοχώραφα, αλλά και την ανθρωπιά της κοινωνίας που καταδικάζει κάθε πράξη βαρβαρότητας. Για αυτό και η αναίρεση που ασκήθηκε τελικά από τον Άρειο Πάγο, στην κατά πολλούς «γκρίζα» αθωωτική απόφαση του Δικαστηρίου της Πάτρας, είχε σκοπό κυρίως τη «θεραπεία» των τρωθέντος αισθήματος Δικαίου.
Οι απανωτές αθωώσεις για τη «φούσκα» του Χρηματιστηρίου
Ακόμη όμως και στα εγκλήματα του «λευκού κολάρου», η πίεση της κοινωνίας και το «κοινό περί Δικαίου» αίσθημα μπορεί να επηρεάζει την πορεία κάποιων υποθέσεων μεγάλου ενδιαφέροντος, όπως πχ. αυτή για τις αποκαλούμενες μετοχές-φούσκες του Χρηματιστηρίου. Επί 19 χρόνια, η Δικαιοσύνη άλλοτε αθώωνε και άλλοτε ασκούσε αναίρεση μέχρι τελικά να καταλήξει για δεύτερη φορά σε αθωωτική απόφαση για όλους τους κατηγορουμένους, αφήνοντας ουσιαστικά ατιμώρητο ένα, κατά την κοινωνία, έγκλημα.
Στη φυλακή η Ηριάννα που τελικά αθωώθηκε
Άλλες πάλι φορές η Δικαιοσύνη εξαντλεί την αυστηρότητά της και δε βρίσκει ούτε ένα ελαφρυντικό που μπορούν να δώσουν μία δεύτερη ευκαιρία στους κατηγορουμένους.
Έτσι, στην περίπτωση Ηριάννας, παραβλέποντας κάθε στοιχείο αμφιβολίας για την ενοχή της, οι δικαστικές αποφάσεις την κράτησαν στη φυλακή για πράξεις που τελικά αθωώθηκε.
Το ελαφρυντικό που ουδέποτε αναγνωρίστηκε στον Άκη Πάνου
Αντιφατική αλλά και «άτεγκτη», κόντρα στο λαϊκό αίσθημα δικαιοσύνης, είχε χαρακτηριστεί από πολλούς η απόφαση από το Κακουργιοδικείο Καβάλας, το Μάρτιο του 1998, για το μουσικοσυνθέτη Άκη Πάνου, στον οποίο δεν αναγνωρίστηκε κανένα ελαφρυντικό και του επιβλήθηκε ισόβια κάθειρξη για την ανθρωποκτονία από πρόθεση, σε ήρεμη ψυχική κατάσταση του φίλου της κόρης του, Ούτε καν το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου, παρά το λευκό ποινικό του μητρώο. Ούτε λόγος βέβαια περί της συμβολής του στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου.
Οι δικαστικές αποφάσεις διχάζουν την κοινωνία ιδίως στις εποχές συνολικής αμφισβήτησης των θεσμών. Και τότε, θα πρέπει όχι μόνο να είναι αλλά και να φαίνονται δίκαιες, ανταποκρινόμενες στο αίσθημα δικαίου αλλά και την ηθικές αξίες που διέπουν την κοινωνία.
Η ανεξαρτησία του δικαστή αποτελεί το θεμέλιο λίθο της Δημοκρατίας και την εγγύηση των ατομικών ελευθεριών των πολιτών σε ένα κράτος Δικαίου. Χωρίς ιδεολογικές τοποθετήσεις και προκαταλήψεις. Έτσι θα κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας.
