Οι Έλληνες ψαράδες καταγγέλλουν την αδράνεια του ελληνικού κράτους απέναντι στις προκλήσεις των Τούρκων, ενώ αποκαλύπτουν ότι δεν τολμούν να πλησιάσουν στο 1,5 μίλι από τα Ίμια, το νησί όπου έχασαν τη ζωή τους τρία παλικάρια για να το προστατέψουν.
- Από την Βασιλική Πολύζου
Σοκάρουν όσα ακούς από το στόμα των Ελλήνων ψαράδων για όσα βιώνουν από τις εισβολές των Τούρκων στα χωρικά ύδατα της πατρίδας μας, αλλά κυρίως με εκείνα που μας αποκαλύπτουν για τη στάση της Πολιτείας, δηλαδή των κυβερνήσεων που έχουν το πρόσταγμα στη διπλωματική στρατηγική. Ακούς ότι οι ψαράδες από την άλλη πλευρά του Αιγαίου όχι μόνο εισέρχονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα και προκαλούν ζημιές στα ψαροκάικα των συμπατριωτών μας, αλλά τους απειλούν κιόλας. Ακούς όμως και αλιείς που έχουν περάσει όλη τη ζωή τους στα ακριτικά νησιά να σου προαναγγέλλουν είτε την ερήμωση του τόπου τους είτε την απώλεια των εδαφών μας.
«Χάσαμε τα Ίμια», σου λένε και η φωνή τους δείχνει ότι ξέρουν τι λένε. Κι όταν προσπαθείς να… αλιεύσεις κάτι περισσότερο, σου εξηγούν με κάθε τρόπο ότι δεν τολμά Έλληνας ψαράς να πλησιάσει το νησί σε απόσταση 1,5 μιλίου. «Θα μας βυθίσουν. Το ξέρουμε ότι θα το κάνουν. Αλλά δεν φταίνε αυτοί. Εμείς φταίμε. Εμείς τους το επιτρέψαμε» υποστηρίζει ο Κώστας Σαρούκος από την Κάλυμνο. Προφανώς κάτι περισσότερο γνωρίζει, μια και όλη τη ζωή του την έχει περάσει στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου. Εκεί που προσπαθούν οι Τούρκοι με κάθε τρόπο να αμφισβητήσουν τις διεθνείς συνθήκες και κατ’ επέκταση τα ελληνικά εδάφη.
Οι αφηγήσεις των Ελλήνων ψαράδων είναι συγκλονιστικές. Με όποιον και αν μιλήσεις για τα βιώματά του θα σου εξιστορήσει ένα περιστατικό που βίωσε ο ίδιος ή άκουσε από τους συναδέλφους του. Φυσικά, το πιο πρόσφατο γεγονός, η καταστροφή των διχτυών ενός συμπατριώτη μας ανοιχτά των Φούρνων, κυριαρχεί στις συζητήσεις. Απόλυτα φυσιολογικά το αναφέρουν όλοι, διότι ο Τούρκος δεν αρκέστηκε στην επαγγελματική ζημιά του Έλληνα, αλλά προχώρησε και σε χαρακτηριστικές απειλές. «Θα σου κόψω τον λαιμό», έδειξε με τις κινήσεις του, που δεν επιδέχονταν παρερμηνείες.
Τέτοια περιστατικά είναι καθημερινά φαινόμενα στο Αιγαίο. Όχι τόσο από τους Τούρκους που ζουν στα παράλια της Μικράς Ασίας. «Αυτούς τους ξέρουμε λίγο πολύ», μάς εξήγησε ο Γιώργος Βογιατζής από τις Οινούσσες. «Το πρόβλημα προκαλείται από τις μεγάλες ανεμότρατες και τα γρι γρι που κατεβαίνουν από την Κωνσταντινούπολη», πρόσθεσε.
Σαρώνουν τα πάντα στο πέρασμά τους
Ακριβώς την ίδια άποψη εξέφρασε και ο Γιάννης Πυργιώτης από τη Σάμο. «Έρχονται πραγματικοί στόλοι. Σε πολλές περιπτώσεις και 10 καΐκια μαζί. Μεγάλα, που σαρώνουν τα πάντα στο πέρασμά τους» μας είπε. «Από καθαρή τύχη δεν έχουμε θρηνήσει θύματα, διότι διαρκώς μάς κάνουν ζημιές και η συμπεριφορά τους είναι απίστευτα προκλητική», συμπλήρωσε και ο τόνος της φωνής του επιβεβαίωνε τα ανάμεικτα συναισθήματά του.
Στο ερώτημα πώς μπορεί να λυθεί το πρόβλημα όλοι είναι ξεκάθαροι. Μόνο με τη σύλληψη των Τούρκων που εισέρχονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Αλλά το νομοθετικό πλαίσιο άλλαξε το 2019 και έκτοτε ουδείς δείχνει τη διάθεση να το επαναφέρει στο καθεστώς που ίσχυε από το 1951. «Αν δεν συλληφθούν κάποιοι, δεν πρόκειται να σταματήσουν. Όσο τους αφήνουμε ανεξέλεγκτους τόσο αποθρασύνονται» τόνισε ο Σαρούκος, ο οποίος ενημέρωσε πέρσι, τέτοια εποχή, τον Μάκη Βορίδη.
Ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είχε επισκεφτεί την Κάλυμνο και, μεταξύ άλλων, οι αλιείς του έθιξαν το ζήτημα της νομοθεσίας που δίνει θάρρος στους Τούρκους. «Τι θα γίνει αν μπούμε εμείς στα τουρκικά χωρικά ύδατα; Δεν θα μας συλλάβουν άμεσα; Όχι μόνο θα το κάνουν, αλλά θα μας ψάχνετε για χρόνια» είχε πει, μεταξύ άλλων, ο Κώστας Σαρούκος και απέσπασε την υπουργική διαβεβαίωση για επαναφορά του προηγούμενου νομικού πλαισίου.
Πέρασε όμως ένας χρόνος δίχως να συμβεί το παραμικρό. Κάπως έτσι φτάσαμε στις νέες προκλήσεις των Τούρκων και στα διαβήματα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Μόνο που έτσι δεν λύνονται τα προβλήματα, όπως λένε και οι ψαράδες μας στα ακριτικά νησιά. Οι αλιευτικοί στόλοι που στέλνει η Άγκυρα στο Αιγαίο δεν κάνουν απλώς δύσκολη την καθημερινότητα των συμπατριωτών μας που βγάζουν το μεροκάματο από τη θάλασσα. Ουσιαστικά οι Τούρκοι θέτουν ζήτημα επιβίωσης των Ελλήνων ψαράδων.
Δημιουργούν συνθήκες υπεραλίευσης
Τα έσοδά τους έχουν μειωθεί την τελευταία διετία κατά 60%, καθώς όχι μόνο τους παίρνουν τα ψάρια, αλλά δημιουργούν και συνθήκες υπεραλίευσης. Το πρόβλημα είναι τεράστιο, αλλά πολλοί θεωρούν ότι ο περιορισμός του ψαρέματος ίσως δώσει κάποια λύση. Αρκεί, βέβαια, να εφαρμοστεί για όλους. «Δεν γίνεται να εφαρμόζουμε εμείς τον νέο νόμο και να ψαρεύουμε σε συγκεκριμένη απόσταση από τις ακτές των νησιών μας, αλλά την ίδια ώρα οι στόλοι των Τούρκων να σαρώνουν τα πάντα ακόμα και δίπλα στις παραλίες», μας ανέφερε ο Κώστας Σαρούκος, ο οποίος έθιξε και το πρόβλημα που δημιουργείται για την οικονομία της χώρας.
«Έρχονται, μας παίρνουν τα ψάρια με το έτσι θέλω και έπειτα μας τα πουλάνε κιόλας», μας είπε και εξήγησε: «Τα περισσότερα ψάρια που υπάρχουν στην αγορά είναι από τις ελληνικές θάλασσες, αλλά τα ψαρεύουν οι Τούρκοι και μας τα επιστρέφουν με το αζημίωτο».
Η κατάσταση έχει αρχίσει να γίνεται δραματική. Οι μεταναστευτικές τάσεις έχουν αυξηθεί σε όλα τα ακριτικά νησιά. «Θα ερημώσουμε», λέει ο Γιώργος Βογιατζής, ο οποίος θίγει και το πρόβλημα του ΦΠΑ. «Δεν γίνεται κάποια νησάκια των 200 και 300 ανθρώπων να πληρώνουμε 24% και άλλα με περισσότερο πληθυσμό να έχουν καθεστώς 17%. Υπάρχουν πολλά περίεργα πράγματα, τα οποία όλα λειτουργούν εις βάρος μας», πρόσθεσε.
Μόνο το Λιμενικό στο πλευρό τους
Σε κάθε γωνιά του Αιγαίου οι ψαράδες αναγνωρίζουν τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι άνδρες του Λιμενικού Σώματος για να τους προστατέψουν. Λένε όμως ότι η νομοθεσία δένει τα χέρια τους, ενώ και η εργαλειοποίηση του Προσφυγικού και του Μεταναστευτικού από την Τουρκία λειτουργεί εις βάρος των Ελλήνων αλιέων.
«Από το Λιμενικό κάνουν τα πάντα για να βρίσκονται δίπλα μας, αλλά οι εντολές τους είναι να ασχολούνται κυρίως με τη διακίνηση προσφύγων και μεταναστών. Δεν μπορούν τα παιδιά να γίνουν δέκα κομμάτια. Ούτε μπορούν να κάνουν κάτι από τη στιγμή που δεν επιτρέπεται η σύλληψη παρά μόνο παρουσία εισαγγελέα», μας εξήγησε ο Γιάννης Πυργιώτης. Άλλο ένα πρόβλημα για τους ακρίτες που παραμένει άλυτο επειδή μόνοι μας το αφήσαμε και διογκώθηκε. Και τώρα τρέχουμε και δεν φτάνουμε…
