Για τα «κάλλη» της Αλεξανδρούπολης και τη στρατηγική θέση της για τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου ερίζουν ΗΠΑ και Ρωσία στη φρενήρη κούρσα γεωπολιτικής επιρροής στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή σύμφωνα με την «κυριακάτικη δημοκρατία»
Ο ανταγωνισμός Μόσχας – Ουάσινγκτον έχει λάβει το τελευταίο διάστημα συγκεκριμένη μορφή. Την ώρα που οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να συγκροτήσουν μία μίνι ναυτική βάση στο λιμάνι της πόλης, η Ρωσία προχώρησε στην ανασύσταση της τοπικής προξενικής Αρχής, η οποία σταμάτησε τη λειτουργία της πριν από 100 χρόνια.
Οι εξελίξεις δεν είναι άσχετες με την αντιπαλότητα που αναπτύσσουν οι δύο ανταγωνιστικές υπερδυνάμεις, προσπαθώντας διαχρονικά να κερδίσουν έδαφος στο ευρύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι της Ευρασίας, στα όρια της οποίας η χερσόνησος του Αίμου συνιστά «ακρογωνιαίο λίθο». Οι ταχύτατες μεταβολές που επέρχονται στον ευρύτερο γεωπολιτικό χάρτη (και της Βαλκανικής) καθιστούν ταυτόχρονα με την πάροδο του χρόνου την ακριτική πόλη της Θράκης κέντρο υψηλής γεωστρατηγικής αξίας.
Παρότι ιστορικά η Ρωσία έφτασε πρώτη στην Αλεξανδρούπολη, με προξενική παρουσία στην πόλη έως τις αρχές του 20ού αιώνα, τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ φαίνεται ότι κερδίζουν συνεχώς έδαφος, με κορυφαία κίνηση την αναγγελία εγκαθίδρυσης μόνιμης ναυτικής αποστολής στο λιμάνι της πόλης.
Το εύρος της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Αλεξανδρούπολη συζητείται κατά συγκροτημένο τρόπο ανάμεσα σε Αθήνα και Ουάσινγκτον από το 2017, όταν άνοιξε θέμα δημιουργίας μονάδας συναρμολόγησης – αποσυναρμολόγησης ελικοπτέρων στην ευρύτερη περιφέρεια.
Ουάσινγκτον και Μόσχα έχουν θέσει εντατικά την τελευταία πενταετία στο επίκεντρο του διπλωματικού ενδιαφέροντος την Αλεξανδρούπολη, με αφορμή τα ενεργειακά. Η ανάπτυξη ανταγωνιστικών ενεργειακών δικτύων και η (σχεδόν) υποχρεωτική διέλευση των υπό κατασκευή αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου από τη συγκεκριμένη περιοχή την αναβαθμίζει σταδιακά σε πολυεπίπεδο ενεργειακό κόμβο, με απτά γεωπολιτικά πλεονεκτήματα για τη χώρα μας.
Η προβολή ανάπτυξης της περιοχής περιλαμβάνει και τα ορυχεία χρυσού, που προσώρας διχάζουν (όπως οι Σκουριές) την τοπική κοινωνία.
Αλλά η «αξία» της Αλεξανδρούπολης δεν περιορίζεται στον αναπτυξιακό παράγοντα. Η ακριτική πόλη αποτελεί το ελληνικό καθοριστικό «παρατηρητήριο» των Στενών… Το «μάτι» της Αλεξανδρούπολης βλέπει τον Βόσπορο μέχρι τα βάθη του! «Οποιος την κατέχει όχι μόνο ασκεί έλεγχο επί των Στενών, αλλά διαθέτει και χρονικό πλεονέκτημα ανάληψης δράσης, εάν απαιτηθεί» λένε στρατιωτικοί αναλυτές στην «κυριακάτικη δημοκρατία».
Ρωσοαμερικανικός πόλεμος…
Από τις 5 Σεπτεμβρίου η Μόσχα επανήλθε στην Αλεξανδρούπολη με την επαναλειτουργία επίτιμης προξενικής Αρχής. Καθήκοντα επίτιμου προξένου της Ρωσικής Ομοσπονδίας ανέλαβε ο Ελληνας επιχειρηματίας Κωνσταντίνος Παλακίδης, ο οποίος στις 20 Σεπτεμβρίου παρέλαβε σε ειδική τελετή από τον πρέσβη της Ρωσίας στην Αθήνα Αντρέι Μασλόφ το προξενικό δίπλωμα και το εκτελεστήριο έγγραφο του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας. Η διπλωματική αποστολή έχει εποπτεία σε ολόκληρη την Περιφέρεια της Αν. Μακεδονίας – Θράκης, παρέχοντας προξενικές υπηρεσίες «προστασίας των δικαιωμάτων και συμφερόντων των Ρώσων πολιτών, που βρίσκονται προσωρινά ή διαμένουν μόνιμα στην προξενική περιοχή».
Την ίδια ώρα η Ουάσινγκτον εντείνει την παρουσία της στην πόλη. Η νέα συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις έχει ήδη κλείσει στο πλαίσιο της στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών. Με τη ναυτική βάση στο λιμάνι της πόλης η Ουάσινγκτον αποκτά «προκεχωρημένο φυλάκιο» στο βόρειο Αιγαίο, θέτοντας υπό την προστασία του τις αμερικανικές ενεργειακές επενδύσεις στην ευαίσθητη περιοχή.
Η χρονική διάρκεια της αμυντικής συμφωνίας είναι «αορίστου χρόνου», γεγονός που δηλώνει εδραίωση της αμερικανικής παρουσίας στη βόρεια Ελλάδα. Με Σούδα και Αλεξανδρούπολη η Ουάσινγκτον ασκεί αποφασιστικό έλεγχο στο Αιγαίο, ενώ η νοητή γραμμή θα «σκανάρει» όποιο ρωσικό πλοίο βγαίνει από τον Βόσπορο.
