Μια νέα παραίτηση υπουργού, μια βραδιά μελοδράματος στο Κοινοβούλιο: η πρωθυπουργός της Βρετανίας Λιζ Τρας, ήδη σε δεινή θέση έπειτα από μόλις έξι εβδομάδες στην εξουσία, κρέμεται από μία κλωστή.
«Χάος»: η λέξη καταλαμβάνει τα πρωτοσέλιδα των βρετανικών εφημερίδων σήμερα για να απεικονίσει την χθεσινή εφιαλτική ημέρα στο Γουέστμίνστερ, όπου η ψηφοφορία για το fracking μετατράπηκε σε κλωτσοπατινάδα.
Για την Sun, η Λιζ Τρας έχει συντριβεί. Το κύρος της έχει καταρρακωθεί έπειτα από την χθεσινή χαώδη ημέρα, γράφει το βρετανικό ταμπλόιντ προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση καταρρέει μπροστά στα μάτια μας».
«Η πραγματικότητα της εξουσίας της Λιζ Τρας ήταν εύθραυστη (…) αλλά πλέον είναι καταδικασμένη», γράφει ο συντάκτης του κύριου άρθρου των Times.
Αποδυναμωμένη στο ίδιο της το κόμμα, πιο αντιδημοφιλής παρά ποτέ στην κοινή γνώμη, η Λιζ Τρας έχει αγκιστρωθεί στην εξουσία, αλλά η κατάστασή της γίνεται όλο και λιγότερο βιώσιμη, μετά την κατάρρευση του οικονομικού της προγράμματος και την απομάκρυνση δύο από τους κορυφαίους υπουργών της.
Η κυβέρνησή της παίρνει παράταση ώρα με την ώρα και, έπειτα από δώδεκα χρόνια στην εξουσία, το κόμμα της εμφανίζεται ανίκανο να συμφωνήσει σε έναν διάδοχο και αρνείται να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών, οι οποίες θα έστελναν τους Τόρις στην αντιπολίτευση.
«Η Λιζ Τρας πρέπει να φύγει το συντομότερο δυνατόν», έγραψε ο πρώην υπουργός και μέχρι πρόσφατα ένθερμος υποστηρικτής της Ντέιβιντ Φροστ σε άρθρο του στην Daily Telegraph.
Ο βουλευτής Κρίσπιν Μπλαντ δήλωσε το πρωί στο BBC ότι «χρειάζεται σήμερα κιόλας μία αλλαγή για να σταματήσει αυτή η κακοφωνία και για να δοθεί στην χώρα μας η κυβέρνηση που χρειάζεται».
Παράλληλα, άλλη μία βουλευτής των Τόρις, η Σέριλ Μάρεϊ, ανακοίνωσε σήμερα ότι υπέβαλε στην Επιτροπή 1922 επιστολή έκφρασης δυσπιστίας προς την Λιζ Τρας.
Για τους συντηρητικούς, το διακύβευμα είναι τώρα να βρουν έναν διάδοχο ικανό να συσπειρώσει το κόμμα και να εμπνεύσει εμπιστοσύνη σε μία χώρα η οποία, πέρα από το πολιτικό χάος, υφίσταται μία σημαντική οικονομική και κοινωνική κρίση με έναν πληθωρισμό που έφθασε το 10,1%, για πρώτη φορά σε 40 χρόνια.
Η έξοδος από το πολιτικό αδιέξοδο εξαρτάται ακριβώς από την ικανότητα επιλογής διαδόχου, αλλά οι διαφορετικές τάσεις στις τάξεις του κόμματος δεν έχουν συμφωνήσει, την ώρα που πολλά ονόματα κυκλοφορούν, όπως του Ρίσι Σουνάκ, του Τζέρεμι Χαντ, της Πένι Μόρντοντ, αλλά ακόμη και του Μπόρις Τζόνσον…
Εν αναμονή, το Εργατικό Κόμμα συνεχίζει να πετάει στις δημοσκοπήσεις και ο ηγέτης του, ο Κιρ Στάρμερ, θα μιλήσει σήμερα ενώπιον της Συνομοσπονδίας των Συνδικάτων την στιγμή που επικρατεί μεγάλη κοινωνική αναταραχή εξαιτίας της κρίσης του κόστους διαβίωσης.
Μελόδραμα στο κοινοβούλιο
Χθες, έπειτα από μία επώδυνη συνεδρίαση ερωτήσεων στον πρωθυπουργό, όπου η Λιζ Τρας δήλωσε «μαχήτρια» υπό το κράτος των επιθέσεων και των γιουχαϊσμάτων της Βουλής των Κοινοτήτων, η ημέρα μετατράπηκε σε Γολγοθά για την πρωθυπουργό.
Λιγότερο από μία εβδομάδα μετά τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του υπουργού της των Οικονομικών Κουάζι Κουάρτενγκ, ήταν η σειρά της υπουργού Εσωτερικών, της Σουέλα Μπράβερμαν, που ανήκει στην δεξιά πτέρυγα του Συντηρητικού Κόμματος, να εγκαταλείψει το μισοβυθισμένο καράβι.
Αντικαταστάθηκε από τον Γκραντ Σαπς, πρώην υπουργό Μεταφορών της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον, σε μία ακόμη κίνηση ανοίγματος προς τους πολιτικούς αντιπάλους της πρωθυπουργού στην κούρσα για την Ντάουνινγκ Στριτ, αφού είχε υποστηρίξει τον Ρίσι Σουνάκ για την ηγεσία των Τόρις.
Αν και η ίδια η υπουργός Εσωτερικών επικαλέσθηκε την χρησιμοποίηση του προσωπικού ηλεκτρονικού της ταχυδρομείου για την αποστολή επίσημων εγγράφων για να ατιολογήσει την παραίτησή της, ο βρετανικός Τύπος αναφέρεται στις μεγάλες διαφωνίες ανάμεσα στις δύο γυναίκες για την μετανάστευση.
Στην συνέχεια, η βραδιά εξελίχθηκε σε κλωτσοπατινάδα στο κοινοβούλιο κατά την ψηφοφορία για το fracking (την υδραυλική εξόρυξη φυσικού αερίου), όταν βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας αρνήθηκαν να ψηφίσουν το κυβερνητικό νομοσχέδιο για την άρση του μορατόριου για το fracking, παρά τις απειλές για πειθαρχικές κυρώσεις, αφού η Ντάουνινγκ Στριτ είχε απαιτήσει κομματική πειθαρχία.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ, η υπουργός Μεταφορών Αν-Μαρί Τρεβελιαν, η οποία είχε σήμερα την άχαρη αποστολή υπεράσπισης της κυβέρνησης στα μέσα ενημέρωσης, επιβεβαίωσε στο Sky News ότι θα ληφθούν τα ενδεδειγμένα πειθαρχικά μέτρα κατά των υπουργών που παραβίασαν την κομματική πειθαρχία, αν αποδειχθεί ότι δεν είχαν δικαιολογία για την στάση τους.
Οι 44 θυελλώδεις ημέρες της Λιζ Τρας στην πρωθυπουργία
Η Τρας εξελέγη, σε ηλικία 47 ετών, για να αντικαταστήσει τον Μπόρις Τζόνσον, ύστερα από ψηφοφορία μεταξύ των μελών του Συντηρητικού κόμματος με 81.326 ψήφους έναντι 60.399 του αντιπάλου της, του Ρίσι Σουνάκ.
6 Σεπτεμβρίου
Η Τρας έγινε επισήμως πρωθυπουργός αφού συνάντησε τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, η οποία της ζήτησε να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
8 Σεπτεμβρίου
Απέναντι στην εκτόξευση του κόστους ενέργειας, η Λιζ Τρας ανακοινώνει στο Κοινοβούλιο το ‘πάγωμα’ των τιμών για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις. Η ανακοίνωσή της επισκιάστηκε από τον θάνατο της Ελισάβετ, με την πολιτική ζωή να σταματά για τις 10 ημέρες εθνικού πένθους.
23 Σεπτεμβρίου
Ο υπουργός Οικονομικών Κουάζι Κουάρτερνγκ ανακοινώνει έναν ‘μίνι προϋπολογισμό’ για την ενίσχυση της ανάπτυξης, βασιζόμενο σε μειώσεις φόρων δεκάδων δισεκατομμυρίων λιρών, χρηματοδοτούμενες από το χρέος. Στις χρηματοοικονομικές αγορές επικρατεί πανικός. Στις 26 του μήνα, όταν άνοιξαν και πάλι οι αγορές, η λίρα κατακρημνίστηκε σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο.
28 Σεπτεμβρίου
Μπροστά στον πανικό των αγορών, η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοινώνει ότι παρεμβαίνει επειγόντως στην αγορά ομολόγων απέναντι σε έναν «σημαντικό κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του Ηνωμένου Βασιλείου».
29 Σεπτεμβρίου
Το ινστιτούτο ερευνών YouGov ανακοινώνει προβάδισμα 33 μονάδων για τους αντιπολιτευόμενους Εργατικούς, κάτι που έχει να καταγραφεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, δύο χρόνια πριν τις βουλευτικές εκλογές.
3 Οκτωβρίου
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Συντηρητικού κόμματος, που σημαδεύτηκε από διαφωνίες και εντάσεις, η Λιζ Τρας και ο Κουάζι Κουάρτενγκ εξαναγκάζονται στην πρώτη τους αναδίπλωση: ανακαλούν την κατάργηση του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα.
5 Οκτωβρίου
«Το κατάλαβα, σας άκουσα», δήλωσε η Τρας στο συνέδριο του κόμματος. «Ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη», επαναλαμβάνει χωρίς να καθησυχάζει τους σκεπτικιστές στο κόμμα της ούτε τις νευρικές αγορές.
12 Οκτωβρίου
Η Τρας αποκλείει, ενώπιον των βουλευτών της, κάθε μείωση των δημόσιων δαπανών, υποσχόμενη παράλληλα να διατηρήσει τις μειώσεις φόρων, εντείνοντας τις αμφιβολίες για την πολιτική της.
13 Οκτωβρίου
Μέλη του Συντηρητικού κόμματος αναφέρουν μια λίστα με ονόματα που κυκλοφορεί για την αντικατάσταση της Τρας στη Ντάουνινγκ Στριτ.
Από την Ουάσινγκτον, όπου συμμετέχει στις ετήσιες συνεδριάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο Κουάζι Κουάρτενγκ εμφανίζεται σίγουρος ότι και οι δύο τους θα είναι στη θέση τους σε ένα μήνα.
14 Οκτωβρίου
Ο Κουάρτενγκ, που επέστρεψε εσπευσμένα στο Λονδίνο, αποπέμφθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Τζέρεμι Χαντ, πρώην υποψήφιο στην κούρσα διαδοχής για την Ντάουνινγκ Στριτ.
Η Λιζ Τρας συγκαλεί συνέντευξη Τύπου όπου επαναλαμβάνει μηχανικά ότι θέλει να ολοκληρώσει την αποστολή της, δέχεται τέσσερις ερωτήσεις και αναχωρεί βιαστικά μετά από οκτώ λεπτά.
Εκεί ανακοινώνει μια νέα ανατροπή, εγκαταλείποντας τη διατήρηση στο 19% του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις που θα αυξηθεί στο 25% όπως προέβλεπε η προηγούμενη κυβέρνηση.
17 Οκτωβρίου
Ο Τζέρεμι Χαντ, ο τέταρτος κατά σειρά υπουργός Οικονομικών από την αρχή της χρονιάς, ανακοινώνει την ακύρωση σχεδόν του συνόλου των μέτρων του οικονομικού προγράμματος της Λιζ Τρας.
Η ίδια εκπροσωπείται στο Κοινοβούλιο για να απαντήσει σε ερωτήσεις της αντιπολίτευσης γι’ αυτή την πολιτική. «Όχι δεν κρύβεται πίσω από ένα γραφείο», δήλωσε η Πένι Μόρντοντ, η υπουργός που την εκπροσώπησε, ενώ ορισμένοι βουλευτές φώναζαν «παραίτηση».
Η ίδια η Τρας αναγνώρισε «λάθη» σε συνέντευξή της αργά το βράδυ στο BBC και ζήτησε «συγγνώμη» αλλά απέκλεισε την περίπτωση να παραιτηθεί, επικαλούμενη το «εθνικό συμφέρον».
19 Οκτωβρίου
«Είμαι μαχήτρια όχι ρίψασπις», δήλωσε η Λιζ Τρας σε συνεδρίαση του Κοινοβουλίου.
Η υπουργός της επί των Εσωτερικών Σουέλα Μπάβερμαν παραιτείται. Εξηγεί ότι απέστειλε από το προσωπικό της e-mail ένα επίσημο έγγραφο για τη μεταναστευτική πολιτική σε συνάδελφό της στο Κοινοβούλιο. «Έκανα λάθος, αποδέχομαι την ευθύνη και παραιτούμαι», έγραψε η ίδια στην επιστολή παραίτησή της, ένα σαφές μήνυμα προς την Τρας, που παραμένει στη θέση της.
Το βράδυ, επικράτησε χάος στο Κοινοβούλιο με αφορμή την ψηφοφορία για το fracking, που η κυβέρνηση ήθελε να μετατρέψει σε τεστ εμπιστοσύνης.
Δείτε επίσης:
«Δεν τη βγάζει» την ημέρα ως Πρωθυπουργός η Λιζ Τρας!
