Του Σωτήρη Λέτσιου
Διατεθειμένο να ξεκινήσει άμεσα την ουσιαστική συντήρηση πολλών ορθόδοξων ναών είναι το Ινστιτούτο Πολιτιστικών Μνημείων της Αλβανίας.
Έχοντας ως κίνητρο την αύξηση του τουριστικού ρεύματος, το αλβανικό κράτος δηλώνει πρόθυμο να ξεκινήσει τη μελέτη αποκατάστασης εκκλησιών της μεταβυζαντινής περιόδου.
Δεν είναι λίγες οι ορθόδοξες εκκλησίες, που, παρ’ όλη τη μεγάλη τους ιστορική και εκκλησιαστική αξία, έχουν αφεθεί στην τύχη τους και στη φθορά του χρόνου δίχως να έχουν αποδοθεί -όπως θα έπρεπε- στη δικαιοδοσία της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Το γεγονός αυτό, πέραν του ότι στερεί από την ελληνική κοινότητα τους δικούς της λατρευτικούς χώρους, αποτελεί και την αιτία του να είναι εκτεθειμένα τα έργα τέχνης, τα οποία βρίσκονται εντός των ναών, σε πάρα πολλούς κινδύνους.
Επί κομμουνιστικού καθεστώτος -και συγκεκριμένα στο 1967- ο δικτάτορας Ενβέρ Χότζα απαγόρεψε τη δημόσια λατρεία όλων των θρησκειών χωρίς εξαίρεση, επιβάλλοντας ταυτοχρόνως τον αθεϊσμό.
Πολλές εκκλησίες έπεσαν τα επόμενα χρόνια θύματα της καταστροφικής μανίας του καθεστώτος, ενώ δεν ήταν λίγοι και οι ορθόδοξοι ιερείς που φυλακίστηκαν και έχασαν τις ζωές τους. Δεν ήταν, όμως, και λίγες οι εκκλησίες που κατάφεραν να διασωθούν και να στέκουν έως σήμερα ζωντανοί «φάροι» της ορθόδοξης πίστης.
Οι ειδικοί του Ινστιτούτου Πολιτιστικών Μνημείων προγραμματίζουν την ανακαίνιση ενός από τους πρώτους μεταβυζαντινούς ναούς στην Αλβανία, του Αγίου Νικολάου, στο χωριό Σέλτσαν του Ελμπασάν, όπου εντόπισαν διαθρωτικά και άλλα προβλήματα.
