Tα κρούσματα αυξάνονται αλματωδώς, καθώς ο κορωνοϊός, που βάζει την Κίνα σε καραντίνα, μετρά ήδη 362 θύματα και 17.205 κρούσματα, τα περισσότερα στην Γουχάν, την πόλη των 11.000.000 κατοίκων, που έχει μετατραπεί σε πόλη-φάντασμα.
Ο κορωνοϊός, ο οποίος μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο ακόμη και από απόσταση δύο μέτρων, κινδυνεύει να εξελιχτεί σε μια άνευ προηγουμένου πανδημία, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις όχι μόνο στην Κίνα, αλλά σε ολόκληρη την υφήλιο.
Ο κορωνοϊός παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με το SARS, το Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, που επίσης ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών και είχε μετατραπεί σε επιδημία από το 2002 έως το 2003. Το SARS είχε ξεκινήσει επίσης από την Κίνα, είχε εξαπλωθεί σε 37 χώρες και είχε στοιχίσει τη ζωή σε συνολικά 774 άτομα.
Η αύξηση των κρουσμάτων έχει πλέον σημάνει συναγερμό στον ΠΟΥ, αλλά και σε χώρες σε όλες τις ηπείρους. «Όλος ο κόσμος πρέπει να αναλάβει δράση και να είναι έτοιμος για τα κρούσματα που θα εμφανιστούν, είτε στο αρχικό επίκεντρο, είτε σε άλλα επίκεντρα που μπορεί να αναπτυχθούν», προειδοποίησε ο Μισέλ Ράιαν, επικεφαλής Εκτάκτων Αναγκών Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Το πρώτο κρούσμα με νεκρό εκτός Κίνας σημειώθηκε στις Φιλιππίνες, όπου ένας 44χρονος Κινέζος από την Γιουχάν έχασε τη ζωή του.
Να θυμίσουμε πως ο ΠΟΥ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, τη στιγμή που ο ιός εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς τόσο στην Κίνα, όσο και στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία είναι «ένα εξαιρετικό γεγονός που συνιστά κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, καθώς σημειώνεται διεθνής εξάπλωση μιας ασθένειας η οποία δυνητικά απαιτεί συντονισμένη διεθνή δράση».
Σε έκτακτη ανάγκη οι χώρες
Οι μετακινήσεις εκατομμυρίων Κινέζων για τον εορτασμό της κινεζικής πρωτοχρονιάς, αλλά και η διστακτικότητα τόσο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), όσο και των κυβερνήσεων να δράσουν άμεσα, κλείνοντας ακόμη και τα σύνορά τους, δυσχεραίνουν τις προσπάθειες αντιμετώπισης της εξάπλωσης αυτού του εξαιρετικά επικίνδυνου ιού.
Ενδεικτικό του φόβου που επικρατεί, είναι η απόφαση της Ρωσίας να κλείσει τα σύνορά της με την Κίνα. Ο πρωθυπουργός της χώρας, Μιχαήλ Μισούστιν, υπέγραψε το σχετικό διάταγμα.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργοποίησε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου να απομακρυνθούν από την Κίνα όσοι Ευρωπαίοι πολίτες το επιθυμούν, ανάμεσά τους και τρεις Έλληνες, που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην επαρχία Χουμπέι. Οι μετακινήσεις στην περιοχή είναι εξαιρετικά δύσκολες, καθώς έχει απαγορευτεί η κυκλοφορία ιδιωτικών αυτοκινήτων και έχουν επιστρατευτεί ειδικά ταξί για τους κατοίκους.
Η Γαλλία μετρά ήδη πέντε κρούσματα του ιού και αποστέλλει και δικά της αεροσκάφη για την απομάκρυνση των Γάλλων πολιτών. Έκτακτα μέτρα έχουν ληφθεί και στις ΗΠΑ, καθώς ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε τη δημιουργία μια ομάδας δράσης, η οποία θα σχεδιάσει και θα κατευθύνει τις ενέργειες που θα λάβουν οι αρμόδιες υπηρεσίες για την προστασία του πληθυσμού.
Έκκληση στους πολίτες τους έχουν κάνει δεκάδες χώρες να επιστρέψουν στην πατρίδα τους από την Κίνα προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο έκθεσης στον κορωνοϊό.
Οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Ινδονησία, η Ρωσία και η Νέα Ζηλανδία έχουν ξεκινήσει ήδη τις διαδικασίες να μεταφέρουν τους πολίτες τους από την Κίνα. Μάλιστα, πολλές από αυτές χρησιμοποιούν ξεχωριστά δρομολόγια αεροπλάνων για να κάνουν την αποχώρηση όσο γίνεται ταχύτερη.
Σε όλες τις προαναφερθείσες χώρες όσοι επιστρέφουν από την Κίνα θα μπαίνουν απευθείας σε καραντίνα όπου θα ελέγχονται για να διαπιστωθεί το μέγεθος της έκθεσής τους στον ιό.
Δείτε επίσης: Η μαρτυρία του Έλληνα που επέστρεψε από την Ουχάν στη Γαλλία
Η ελπίδα που έρχεται από την Αυστραλία
Στην Αυστραλία, που μετρά νέα κρούσματα, ομάδα επιστημόνων κατάφερε να αναπαράγει τον νέο κορωνοϊό σε συνθήκες εργαστηρίου, γεγονός που γεννά ελπίδες ότι σύντομα θα βρεθεί τρόπος αντιμετώπισής του.
«Τροφοδοτούμε την παγκόσμια κινητοποίηση για την αντιμετώπιση του ιού», ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητικής ομάδας Τζούλιαν Ντρους. «Πρόκειται για πολύ σοβαρή παράμετρο, γιατί, προς το παρόν δεν υπήρξε εμφάνιση του ιού έξω από την Κίνα και φαίνεται ότι άλλες επιστημονικές ομάδες δυσκολεύονται να τον αναπτύξουν».
Η πρόσφατη επιδημία ιλαράς σε 187 χώρες έδειξε ότι, ούτε το ευρωπαϊκό ούτε το παγκόσμιο σύστημα υγείας είναι έτοιμα για να αντιμετωπίσουν μια πανδημία. Όλες οι χώρες έχουν σημαντικά κενά, ενώ πολλές χώρες στην Ευρώπη -συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τις πλουσιότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση- κατατάσσονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα ετοιμότητας, παρόμοια με εκείνα των πολύ φτωχών και λιγότερο ανεπτυγμένων. Αυτό θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες.
Η έκθεση «Παγκόσμιος Δείκτης Ασφάλειας της Υγείας» εστιάζει στο επίπεδο ασφάλειας 195 χωρών στον τομέα της υγείας, αναλύοντας το επίπεδο προετοιμασίας αυτών για την επιτυχή αντιμετώπιση εκδήλωσης σοβαρών μεταδοτικών ασθενειών, επιδημιών και πανδημιών.
Η κάθε χώρα βαθμολογήθηκε σε μια κλίμακα από 0 έως 100 σε έξι διαφορετικούς τομείς: αποτροπή, εντοπισμός, ανταπόκριση, υγεία, επίπεδο τήρησης κανόνων, επικινδυνότητα. Το επίπεδο των χωρών παγκοσμίως σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση μιας επιδημίας ή πανδημίας είναι χαμηλό.
Όπως τονίζεται δε, τουλάχιστον το 75% των χωρών παρουσιάζει χαμηλές βαθμολογίες ως προς τους δείκτες που σχετίζονται με βιολογικούς κινδύνους («καταστροφικού» επιπέδου) δυνάμει παγκόσμιας κλίμακας, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να είναι η επίβλεψη όσον αφορά στις έρευνες διπλής χρήσης.
Οι καλύτερα προετοιμασμένες χώρες είναι οι: ΗΠΑ (83,5%), Ηνωμένο Βασίλειο (77,9%), Ολλανδία (75,6%), Αυστραλία (75,5%), Καναδάς (75,3%), ενώ μεταξύ των χωρών με μέτρια βαθμολογία (33,7% έως 66%) και επίδοση, είναι και η Ελλάδα.
Τα μέτρα της Ελλάδας
Σε ετοιμότητα είναι το ελληνικό σύστημα υγείας για να αντιμετωπίσει τον κορωνοϊό, σύμφωνα με τον Βασίλη Κικίλια. Ο υπουργός υποστήριξε πως έχουν δοθεί εντολές στα ελληνικά νοσοκομεία και συνέστησε ψυχραιμία στους πολίτες
«Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε κρούσμα κορωνοϊού και στην χώρα μας, όμως, είμαστε έτοιμοι αν υπάρξει τέτοιο περιστατικό να αντιμετωπιστεί και να κοπεί η αλυσίδα της μετάδοσης», είπε χαρακτηριστικά το πρωί στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, που με το νόμο των πιθανοτήτων ο κορωνοϊός ενδέχεται να έρθει και στην χώρα μας.
Οι οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού
Οι εκτιμήσεις δείχνουν πως ο κορωνοϊός θα έχει αρνητικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία τουλάχιστον το πρώτο τρίμηνο του 2020, αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς για να μετρηθούν αυτές, δήλωσε την Πέμπτη η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.
«Αυτό το τρίμηνο, θα υπάρξουν πιθανότατα αρνητικές συνέπειες», προεξόφλησε ο Γκεοργκίεβα κατά τη διάρκεια ομιλίας της στη σύνοδο του Κέντρου για την Παγκόσμια Ανάπτυξη.
«Θα ήταν ανεύθυνο να κάνουμε υποθέσεις για τη συνέχεια. Μπορώ απλούστατα να αναφερθώ σε μια παρόμοια συγκυρία, την επιδημία του ΣΟΑΣ», του Σοβαρού Οξέος Αναπνευστικού Συνδρόμου, που προκάλεσε επίσης κορονοϊός, είχε μολύνει 8.000 ανθρώπους και είχε στοιχίσει τη ζωή σε 774 ανθρώπους την περίοδο 2002-2003, συνέχισε η επικεφαλής του ΔΝΤ.
«Αυτό που είχε γίνει τότε, στην πραγματικότητα, ήταν μια βραχυπρόθεσμη επιβράδυνση, κατόπιν μια επανεξισορρόπηση της οικονομικής ανάπτυξης», υπενθύμισε η Γκεοργκίεβα, διερωτώμενη: «θα γίνει το ίδιο και αυτή τη φορά; Είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί».
Για τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, «οι άμεσες συνέπειες είναι προφανείς. Έχουμε τα ταξίδια, τον τουρισμό, τη βιομηχανία στην Κίνα και, πέραν της Κίνας, την Ασία που ήδη πλήττεται λίγο».
Για την Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, «η προετοιμασία, η πρόληψη, η έγκαιρη δράση» είναι τα στοιχεία που «πρέπει να ρέουν στις φλέβες των πολιτικών» αν βρεθούν μπροστά σε «μια πανδημία, ένα κλιματικό σοκ ή γεωπολιτικές εντάσεις».
Νωρίτερα χθες, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις διαβεβαίωσε ότι ο θεσμός παρακολουθεί «σε πραγματικό χρόνο» τις εξελίξεις όσον αφορά τον νέο κορωνοϊό στην Κίνα και υπογράμμισε πως οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της επιδημίας.
«Στο ΔΝΤ παρακολουθούμε από πολύ κοντά την κατάσταση. Εξετάζουμε τους οικονομικούς δείκτες σε πραγματικό χρόνο», είπε ο Ράις κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε σημειώνοντας ότι, προς το παρόν, η Κίνα είναι εκείνη που υφίσταται τις άμεσες επιπτώσεις, λόγω των περιοριστικών μέτρων και της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας επιχειρήσεων. Καθώς και ότι στην Κίνα η τρέχουσα εβδομάδα είναι αυτή την εορτών για το κινεζικό νέο σεληνιακό έτος.
«Αν επηρεάζονταν συστηματικά οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού ή αν πλήττονταν σημαντικά από την εντεινόμενη αβεβαιότητα οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές, τότε προφανώς οι συνέπειες θα ήταν μεγαλύτερες», πρόσθεσε, αναφερόμενος σε μια ενδεχόμενη διάχυση των οικονομικών συνεπειών σε όλη την Ασία.
Όσον αφορά τις εξαγωγές, στον «πάγο» έχουν μπει όλα τα κινεζικά προϊόντα είτε αφορούν τρόφιμα είτε οποιοδήποτε άλλο τομέα. Οι χώρες που παραδοσιακά εισάγουν προϊόντα από την κινεζική αγορά έχουν πραγματοποιήσει εδώ και λίγο καιρό ένα άτυπο «εμπάργκο» θέλοντας να αποφύγουν την οποιαδήποτε έκθεση στον κίνδυνο του κορωνοϊού.
Αξίζει να σημειωθεί πως από το «πάγωμα» των εξαγωγών της Κίνας μόνο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θα μειωθούν κατά 370.000.000.000 προϊόντα.
Μάλιστα, σε πολλές πόλεις της Κίνας, ακόμα και εκτός των 12 που βρίσκονται σε «καραντίνα», οι ιδιοκτήτες των εργοστασίων ζητούν από τους εργαζομένους τους να μην πηγαίνουν στη δουλειά τους προκειμένου να μην θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα και των υπόλοιπων υπαλλήλων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν επιχειρήσεις στο Πεκίνο και τη Σανγκάη που θεωρούνται πόλεις μακριά από τη ζώνη κινδύνου, οι οποίες, ωστόσο, λόγω της ισχυρής οικονομίας τους υιοθετούν τέτοιες τακτικές ούτως ώστε να αποφευχθούν τα… παρατράγουδα.
Προφανής πτώση παρατηρείται και στη συχνότητα των αεροπορικών πτήσεων. Ολοένα και περισσότερα αεροδρόμια «παγώνουν» τις απευθείας πτήσεις από και προς την Κίνα υπό τον φόβο της εξάπλωσης του ιού. Τα πρακτορεία έχουν πάψει να συνεργάζονται με παραρτήματα στις ασιατικές χώρες ενώ αυξημένα μέτρα πρόληψης παίρνουν τα αεροδρόμια όσον αφορά τη λίστα των επιβατών, των οποίων τα ταξιδιωτικά ιστορικά ελέγχονται σε περίπτωση που έχουν επισκεφθεί πρόσφατα την Ασία.
Επιρροή όμως υπάρχει και στις κρουαζιέρες. Συνεχείς ακυρώσεις γίνονται και στις κρουαζιέρες που περιλαμβάνουν προορισμούς της Ασίας με τις εταιρείες να αναβάλλουν τα ταξίδια είτε να αλλάζουν τα δρομολόγια των κρουαζιερόπλοιων. Από τη σύγχυση έχουν προκληθεί δε τεράστια ζητήματα με τις επιστροφές χρημάτων για ταξίδια που ακυρώνονται.
Να σημειωθεί, δε, πως αυτές τις ημέρες γιορτάζεται η Πρωτοχρονιά του Κινεζικού Ημερολογίου, γεγονός που μετατρέπει την Κίνα σε πόλο έλξης τουριστών, που όμως όπως ήταν αναμενόμενο δεν ίσχυσε για τη φετινή χρονιά.
Εκτιμήσεις δείχνουν σημαντικές πτώσεις στους ισολογισμούς των ακαθάριστων εγχώριων προϊόντων τόσο της Ιαπωνίας όσο και της Κίνας σε επίπεδο 0.2% και 0.8% αντίστοιχα.
Αξίζει να υπογραμμιστεί πως το 2002 που είχε εκτεθεί ξανά η Κίνα σε ιό που την έβαλε σε «καραντίνα», το «πάγωμα» της οικονομίας διήρκησε 18 μήνες και προκάλεσε πτώση ως και 5% του ΑΕΠ.
Όσο για τις εταιρείες που αναμένεται να επηρεαστούν με ζημίες εκατομμυρίων δολαρίων, η λίστα μεγαλώνει σταδιακά και περιλαμβάνει ονόματα κολοσσών όπως:
- Pepsico
- H&M
- IKEA
- McDonalds
- Starbucks
- Walt Disney
- Honda
- American Airlines
- United Airlines
- Delta
- Remy Cointreau
H προσπάθεια της κινεζικής Κυβέρνησης να πείσει τους επενδυτές πως με τον περιορισμό των περιοχών που έχουν τεθεί σε καραντίνα, εξασφαλίζεται η ακεραιότητα της αγοράς έχει πέσει στο κενό.
Την ίδια ώρα, μετά την British Airways και η Lufthansa ανακοίνωσε ότι αναστέλλει τις πτήσεις από και προς Κίνα, ενώ όλο και περισσότερες πολυεθνικές βάζουν προσωρινά λουκέτο στα καταστήματά τους.
Η Google αποφάσισε να κλείσει προσωρινά τα γραφεία της, ακολουθώντας τα βήματα των McDonalds, IKEA και Uniqlo. Τα ΙΚΕΑ έκλεισαν και τα 30 καταστήματά τους στη χώρα. Η αλυσίδα Starbucks αποφάσισε να κλείσει σχεδόν τα μισά από τα 4.000 καταστήματά της στην Κίνα, για να προστατεύσει το προσωπικό της και να αποτρέψει τη μετάδοση του ιού. Το προσωπικό του Facebook έχει λάβει οδηγία να αποφεύγει τα ταξίδια στην Κίνα, ενώ η Apple ανακοίνωσε ότι «παρακολουθεί στενά» την εξέλιξη του κορωνοϊού.
Για να κάνουν μία εκτίμηση πιθανού κόστους, οι διεθνείς αγορές κοιτάζουν πίσω, στην περίοδο εξάπλωσης του SARS (2002-2003). Τότε το συνολικό κόστος για την παγκόσμια οικονομία ανήλθε σε 40 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το παγκόσμιο ΑΕΠ σημείωσε πτώση κατά 0,1%.
