Η πρόσφατη δολοφονία του συντηρητικού ακτιβιστή Τσάρλι Κερκ στην Γιούτα αναδεικνύει με τον πιο τραγικό τρόπο τη δύναμη των social media και τον τρόπο που διαμορφώνουν τη δημόσια συζήτηση και την πολιτική συμπεριφορά στις ΗΠΑ.
Ο Κερκ είχε γίνει γνωστός για την ικανότητά του να χρησιμοποιεί πλατφόρμες όπως X, TikTok και YouTube για να επηρεάζει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους. Η ικανότητά του αυτή τον ανέδειξε σε κυρίαρχη προσωπικότητα της δεξιάς πολιτικής σκηνής, αλλά τα social media έχουν πλέον εξελιχθεί σε «ψηφιακή πλατεία» όπου οι χρήστες τιμωρούν όσους θεωρούν ότι δεν σέβονται τους ήρωες της δικής τους ιδεολογίας.
Ο άνθρωπος που κατηγορείται για τη δολοφονία του, Τάιλερ Ρόμπινσον, φέρεται να πέρασε χρόνο σε «σκοτεινές γωνιές του διαδικτύου» πριν από το περιστατικό. Παράλληλα, σε αντίθετο άκρο του πλανήτη, το Νεπάλ αντιμετώπισε ξέσπασμα βίας όταν η κυβέρνηση προσπάθησε να απαγορεύσει τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, δείχνοντας τον παγκόσμιο αντίκτυπο αυτών των τεχνολογιών.
Όταν ο άνθρωπος δεν ελέγχει τα social media, τα social media ελέγχουν τον άνθρωπο
Ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της Γιούτα, Σπένσερ Κοξ, περιέγραψε τα social media ως «καρκίνο», τονίζοντας ότι οι ισχυρότερες εταιρείες στον κόσμο έχουν μάθει να εθίζουν το κοινό, να καλλιεργούν οργή και μίσος μεταξύ των ανθρώπων. Αντίστοιχα, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπράιαν Σάτσ αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της αλόγιστης χρήσης τους: πρότεινε στους πολίτες να κάνουν διάβασμα, άσκηση ή να ασχοληθούν με δραστηριότητες εκτός διαδικτύου, ώστε να προστατεύσουν την ψυχική τους υγεία από τα «αλγοριθμικά τουρσιά».
Τα βίντεο της δολοφονίας του Κερκ εξαπλώθηκαν με ταχύτητα φωτός στα social media, ενώ οι πλατφόρμες δυσκολεύονται να περιορίσουν την κυκλοφορία τους. Οι αλγόριθμοι προωθούν περιεχόμενο που προκαλεί ένταση, συνωμοσίες και διχασμό, ακριβώς γιατί η επιμονή των χρηστών στις πλατφόρμες αυξάνει τα έσοδα των εταιρειών.
Η καθηγήτρια Λόρα Έντλσον υπογραμμίζει στο Associated Press ότι η κοινωνία των ΗΠΑ πλέον «μεσολαβείται ψηφιακά». Η αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτών, ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την κοινωνία, ακόμη και η πολιτική συζήτηση, καθορίζεται όλο και περισσότερο από αλγόριθμους που προωθούν συγκεκριμένες απόψεις και περιεχόμενο για κέρδος.
Διχασμός και πολιτική «επιτήρηση»
Στο πλαίσιο αυτό, οι υποστηρικτές του Κερκ χρησιμοποίησαν τα social media για να «επιτηρήσουν» όσους θεωρούσαν ότι δεν του απέδιδαν τον απαιτούμενο σεβασμό. Ορισμένοι ζητούσαν να απολυθούν εκπαιδευτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι που δημοσίευσαν αναρτήσεις με ήπια κριτική προς τον Κερκ. Παράλληλα, η συλλογή προκλητικών αναρτήσεων από όλες τις πλευρές της πολιτικής σκηνής δείχνει ότι η ένταση δεν είναι μόνο ζήτημα δεξιάς ή αριστεράς, αλλά αποτέλεσμα των αλγοριθμικά ενισχυμένων κοινωνικών δικτύων.
Ο συντηρητικός σχολιαστής Μπεν Σάπιρο χαρακτήρισε την κατάσταση ως «περιοχή καταστροφής», σημειώνοντας ότι η λειτουργία των social media καθιστά τον κόσμο χειρότερο, χωρίς να προτείνει λογοκρισία. Η υπερβολική αφοσίωση σε «τρίτα πρόσωπα, δηλαδή η αντίληψη ότι «αυτοί κάνουν κάτι σε εμάς», ενισχύει την πόλωση και είναι εμφανής ακόμα και στην περίπτωση της δολοφονίας Κερκ.
Ο δρόμος για αλλαγή των social media
Ειδικοί προειδοποιούν ότι οι αλλαγές στους αλγορίθμους των πλατφορμών είναι δύσκολες, καθώς η επιχείρηση εξαρτάται από την προσοχή και τον χρόνο που περνούν οι χρήστες στο διαδίκτυο. Η πίεση για μείωση της βίας ή παραπληροφόρησης θα πρέπει να προέλθει από διαφημιστές ή κανονιστικές αρχές. Παράλληλα, η νεότερη γενιά γίνεται όλο και πιο συνειδητοποιημένη για τους κινδύνους της υπερβολικής χρήσης social media, αν και η απενεργοποίηση των συσκευών παραμένει δύσκολη υπόθεση.
Η περίπτωση του Κερκ και τα επεισόδια στο Νεπάλ δείχνουν με δραματικό τρόπο ότι η κοινωνία και η πολιτική πλέον επηρεάζονται βαθιά από το ψηφιακό περιβάλλον, δημιουργώντας ερωτήματα για την ασφάλεια, τη δημοκρατία και τη συλλογική ψυχική υγεία στον 21ο αιώνα.
Δείτε Επίσης:
- Κάμαλα Χάρις: Δεν διάλεξα τον Μπούτιτζετζ για Αντιπρόεδρο επειδή ήταν ρίσκο που είναι γκέι
- Η Κίνα αποκλείει την Nvidia: Απαγορεύει την αγορά AI chips από τον αμερικανικό κολοσσό
- Ο Τραμπ χαρακτηρίζει το «Antifa» τρομοκρατική οργάνωση