Η τουρκική λίρα καταρρέει, ο πληθωρισμός καλπάζει, η ανεργία ίπταται. Όμως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει την επιχείρηση εξαπάτησης του τουρκικού λαού κάνοντας λόγο – ξανά – για αόρατους εχθρούς. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική όμως. Για πρώτη φορά ο Σουλτάνος κινδυνεύει να βρεθεί στην έξοδο της πολιτικής σκηνής, οδηγώντας ωστόσο πριν, την χώρα του στην αγκαλιά του ΔΝΤ και στα capital controls.
Η κατάσταση στην Τουρκία είναι δίχως υπερβολή δραματική. Η αδυναμία της τουρκικής λίρας πιθανότατα θα μετατραπεί σε μια πλήρη νομισματική κρίση λόγω μιας σειράς λαθών πολιτικής από την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας.
Αυτό εκτιμά η Danske Bank επισημαίνοντας πως οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής έχουν προεξοφλήσει τη μείωση των επιτοκίων πριν σταθεροποιήσουν τον πληθωρισμό, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίσουν τις εκροές κεφαλαίων και να αυξήσουν τις πιέσεις στις τιμές. Με τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας να τελειώνουν σε λίγο η τουρκική λίρα θα βρεθεί στον γκρεμό. Η τουρκική λίρα έσπασε όλα τα αρνητικά ρεκόρ υποχωρώντας σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα έναντι του δολαρίου, αψηφώντας ανοιχτά τις προσπάθειες των κρατικών τραπεζών να στηρίξουν το νόμισμα με την πώληση συναλλάγματος.
Η ισοτιμία της λίρας κατρακύλησε στο 7,25% έναντι του δολαρίου, ακόμη χειρότερα από το επίπεδο που είχε αγγίξει για λίγο κατά τη διάρκεια της νομισματικής κρίσης της χώρας το 2018. Η κατρακύλα ήρθε παρά τα 1,5 δισ. δολάρια που «έκαψαν» – μόνο την τελευταία εβδομάδα – οι κρατικές τράπεζες. Τα καθαρά αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας έχουν μειωθεί πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια από την αρχή του έτους, σε μόλις πάνω από 25 δισεκατομμύρια δολάρια. Αν αφαιρεθούν όμως τα δανεικά δολάρια της κεντρικής τράπεζας από τις εγχώριες τράπεζες τα αποθέματα του τουρκικού κράτους είναι ήδη αρνητικά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg.
«Επαρκή» τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας
Σε τηλεδιάσκεψη με επενδυτές ο υπουργός Οικονομικών και Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαράκ, γαμπρός του «σουλτάνου», υποβάθμισε την ανησυχία για τα διαθέσιμα της Τουρκίας, λέγοντας ότι τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας είναι «επαρκή», ενώ απέκλεισε τη προσφυγή για δανεισμό από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ωστόσο οι επενδυτές αλλά και οι αναλυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιη μια τέτοια κατάληξη. Είναι ενδεικτικό ότι οι ίδιοι οι Τούρκοι πολίτες σπεύδουν στα ανταλλακτήρια συναλλάγματος για να προμηθευτούν σκληρό νόμισμα καθώς δεν εμπιστεύονται το νόμισμά τους για τις αποταμιεύσεις τους ακόμα και για τους μισθούς τους.
«Μόνο αφού διασφαλιστεί μια σταθερή πορεία πληθωρισμού, η μείωση των επιτοκίων μπορεί να υπάρξει μια βιώσιμη πορεία», δήλωσε ο Lars Sparresø Merklin, αναλυτής της στρατηγικής συναλλάγματος και ο Jakob Ekholdt Christensen, επικεφαλής της έρευνας αναδυόμενων αγορών. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας μείωσε την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό για τα τέλη του 2020 στο 7,4% από το 8,2% προηγουμένως, ανοίγοντας την πόρτα σε περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων.
Την ίδια ώρα ο Ερντογάν δέχεται τρομερό δημοσκοπικό ράπισμα τόσο ο ίδιος όσο και ο κυβερνητικός του εταίρος Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Το ποσοστό του Ερντογάν έχει καταρρεύσει, ενώ ο δεύτερος ακόμα χειρότερα δεν μπαίνει στη Βουλή. Έτσι το κόμμα του Ερντογάν χάνει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και σε περίπτωση εκλογών δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση.
