Μετά την ψήφιση των σχετικών διατάξεων από τη Βουλή, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ έχουν θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο για την εκκαθάριση όπως όπως των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης. Ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης δεσμεύτηκε ότι οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις κύριας σύνταξης θα μηδενιστούν εντός του καλοκαιριού, καθώς οι υπάλληλοι του ταμείου έχουν πια λυμένα, νομοθετικά, τα χέρια τους ώστε να προχωρούν σε τάχιστο κλείσιμο των φακέλων, είτε βγάζοντας σωρηδόν απορριπτικές αποφάσεις είτε εκδίδοντας άμεσα συνταξιοδοτικές αποφάσεις… στο περίπου, αφού πρακτικά θα σταματήσουν να αναζητούν τα ένσημα των ασφαλισμένων.
Παρ’ όλα αυτά τα ανοιχτά μέτωπα του Ασφαλιστικού παραμένουν πολλά και κοστοβόρα, από την παράλληλη ασφάλιση έως και τις αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις οι οποίες δεν εφαρμόζονται λόγω έλλειψης ρευστότητας. Ξεπερνά κάθε όριο εμπαιγμού η πρακτική της διοίκησης του ΕΦΚΑ που διαρκώς μεταθέτει από μήνα σε μήνα την εφαρμογή της διάταξης για την παράλληλη ασφάλιση. Ο νόμος Κατρούγκαλου ψηφίστηκε τον Μάιο του 2016,
έχουν περάσει ήδη 73 μήνες και ακόμη οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει τη σημαντική προσαύξηση στις συντάξεις τους για τις διπλές εισφορές που κατέβαλλαν επί σειρά ετών.
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, οι δικαιούχοι ανέρχονται σε 65.000 και οι αυξήσεις μεσοσταθμικά εκτιμώνται σε άνω των 300 ευρώ τον μήνα. Επομένως, όσοι έχουν λαμβάνειν ποσά για το σύνολο των 73 μηνών θα πρέπει να πάρουν και αναδρομικά δεκάδων χιλιάδων ευρώ! Η παλιότερη νομοθεσία που ίσχυε πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 3232/2004) προέβλεπε τη διαγραφή του παράλληλου χρόνου και την επιλογή από τον ασφαλισμένο του χρόνου που ήθελε να διατηρήσει, ώστε να προσμετρηθεί στη σύνταξή του.
Με την ψήφιση του νόμου 4387/2016 προβλέφθηκε ότι η παράλληλη ασφάλιση θα έχει επιτέλους αντίκρισμα, καθώς οι διπλές ή τριπλές εισφορές ενίσχυαν τη σύνταξη με προσαύξηση 0,075% στον συντελεστή αναπλήρωσης. Δικαιούχοι των αυξήσεων και των αναδρομικών είναι όσοι είχαν κατά το παρελθόν ασφάλιση σε δύο πρώην Ταμεία, π.χ. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ (ή ΤΕΒΕ), γιατροί, μηχανικοί και δικηγόροι με παράλληλη ασφάλιση στο Δημόσιο.
Αξίζει δε να σημειωθεί η αναιτιολόγητη καθυστέρηση των έξι ετών που είχε ως συνέπεια το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων αλλά και μεμονωμένοι συνταξιούχοι, κυρίως πρώην μηχανικοί του Δημοσίου μέλη της ΕΜΔΥΔΑΣ, να καταθέσουν μηνύσεις ώστε να υποχρεωθεί η κυβέρνηση να τους καταβάλει τα χρήματα που τους οφείλει και τα οποία ανέρχονται πια σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Επανυπολογισμός συντάξεων άνω των 30 ετών ασφάλισης
Επειτα από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το φθινόπωρο του 2019 για τον νόμο Κατρούγκαλου, η κυβέρνηση της Ν.Δ. με υπουργό Εργασίας τον Γιάννη Βρούτση ψήφισε στη Βουλή τον Φεβρουάριο του 2020 τον νόμο 4670 που προβλέπει αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους έχουν άνω των 30 ετών ασφάλιση. Με μεγάλη καθυστέρηση ο νόμος εφαρμόστηκε για την πλειονότητα των δικαιούχων τον Σεπτέμβριο του 2021, οπότε και αποδείχθηκε ότι οι πολυδιαφημισμένες από τα φίλια μέσα αυξήσεις δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας χυδαίος εμπαιγμός, καθώς μεσοσταθμικά ανέρχονται σε… 8 ευρώ τον μήνα.
Ομως, ο νόμος και οι συνεπαγόμενες αυξήσεις και αναδρομικά δεν έχουν εφαρμοστεί ακόμη για όλους, καθώς ο ΕΦΚΑ δυόμισι χρόνια μετά την ψήφισή του… ακόμα μετράει! Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι υπηρεσίες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης εκτιμούν ότι εντός του καλοκαιριού θα ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός περίπου 100.000 συντάξεων, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν «δύσκολες περιπτώσεις» και εξ αυτών θα προκύψουν αυξήσεις για 50.000 συνταξιούχους.
Καθώς όμως ο νόμος έχει ημερομηνία έναρξης εφαρμογής τον Οκτώβριο του 2029 (όταν και εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ), τα αναδρομικά που οφείλονται φτάνουν πια τους 32 μήνες και… το κοντέρ συνεχίζει να γράφει. Σημαντική είναι η λεπτομέρεια για το πώς θα δοθούν οι αυξήσεις, καθώς ο νόμος ορίζει πως οι νέοι συνταξιούχοι θα λάβουν τα ποσά εφάπαξ, αλλά οι παλαιοί συνταξιούχοι θα τα λάβουν σε δόσεις και συγκεκριμένα εντός του 2022
δικαιούνται τις τρεις από τις πέντε δόσεις συνολικά.
Νόμος Κατρούγκαλου: Τεράστιες αδικίες και λιγότερα λεφτά για τους παλιούς ασφαλισμένους
Οπως αποκάλυψε η «δημοκρατία» εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο, ο πρώτος επανυπολογισμός των συντάξεων, με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου, που ολοκληρώθηκε το 2019 βρίθει λαθών και παραλείψεων. Σύμφωνα με τις καταγγελίες του Ενιαίου Δικτύου Συνταξιούχων, αφορά 600.000 περιπτώσεις κατά τις οποίες οι επιπλέον εισφορές που κατέβαλλαν οι ασφαλισμένοι δεν
προσμετρήθηκαν και η συνέπεια είναι οι συντάξεις που καταβάλλονται να είναι σημαντικά μειωμένες. Το πρόβλημα εστιάζεται σε παλαιούς συνταξιούχους (όσους είχαν υποβάλει
αίτηση πριν από τις 13 Μαΐου 2016) στις εξής κατηγορίες: – Οσοι κατέβαλλαν στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου ασφάλιστρο μεγαλύτερο του 20% (π.χ., 32% έως 43,30%). Πρόκειται για εργαζομένους στην πρώην Ολυμπιακή, στον ΟΤΕ, στον ΟΣΕ και στα ΕΛ.ΤΑ., τραπεζικούς υπαλλήλους της Εθνικής Τράπεζας και εργαζομένους στα ασφαλιστικά ταμεία
και στον ΟΑΕΔ.
– Οσοι κατέβαλλαν εισφορές για βαρέα και υπερβαρέα ένσημα.
– Οσοι υπάγονταν στο καθεστώς της παράλληλης ασφάλισης πριν από τις 13/05/2016 και δεν έχει προσμετρηθεί ο παράλληλος χρόνος στη σύνταξή τους.
– Οσες συντάξεις χηρείας καταβλήθηκαν ενώ υπάγονταν στις ανωτέρω περιπτώσεις και δεν έγινε σωστά ο επανυπολογισμός τους (πρώτα στις συντάξεις των θανόντων και μετά στη μεταβίβαση).
Χρειάστηκε να παρέμβει η Δικαιοσύνη ώστε το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ να παραδεχτούν ότι η καταγγελία ευσταθεί, ωστόσο συνεχίζουν να προσπαθούν να υποβαθμίσουν το μέγεθος του προβλήματος. Στις αρχές του έτους αποκαλύφθηκε εσωτερικό έγγραφο του ασφαλιστικού ταμείου στο οποίο αναφερόταν για συγκεκριμένη σύνταξη ότι «δεν έχει υπολογιστεί ο επιπλέον συντελεστής αναπλήρωσης για τα ΝΠΔΔ (Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου)» και μάλιστα για 7.587 ημέρες ασφάλισης, από τις 6 Νοεμβρίου του
1984 έως και τον Μάρτιο του 2010.
Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση, σύμφωνα με το ΕΝΔΙΣΥ, που έχει δημιουργήσει δικό του μηχανογραφικό πρόγραμμα για να κάνει τον σωστό επανυπολογισμό, να φτάνει τα 691,87 ευρώ τον μήνα. Συγκεκριμένα, η ανταποδοτική σύνταξη είναι 1.582,18 ευρώ (ν.
Κατρούγκαλου) και 1.733,60 ευρώ (ν. Βρούτση), ενώ ο e-ΕΦΚΑ είχε λανθασμένα υπολογίσει ανταποδοτική σύνταξη 1.041,73 ευρώ!
Προφανώς αυτή η περίπτωση δεν ήταν η μόνη (συνολικά το ΕΝΔΙΣΥ έχει καταθέσει 65 εξώδικα στον εισαγγελέα) και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο λίγες μέρες μετά ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου αποκάλυψε στη Βουλή ότι εντός του ΕΦΚΑ συστάθηκε ειδική ομάδα έργου, η οποία ασχολείται με το θέμα. Ωστόσο, πηγές του φορέα επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει σκοπός να γίνει ουσιαστικός έλεγχος για το σύνολο των περιπτώσεων για τις οποίες καταγγέλλεται ότι καταβάλλονται
μικρότερες συντάξεις και τα στελέχη του οργανισμού θα εξετάζουν μόνο όσες «διατάζει» η Δικαιοσύνη!
Πρέπει δε να επισημανθεί ότι όσοι συνταξιούχοι ανήκουν και στις δύο κατηγορίες, δηλαδή έχουν άνω των 30 ετών ασφάλιση, λαμβάνουν ακόμα μικρότερες από το ορθόν συντάξεις, καθώς ο δεύτερος επανυπολογισμός είχε ως βάση τον λανθασμένο πρώτο.
Εμπαιγμός με την Εισφορά Αλληλεγγύης
Παρότι από τον Απρίλιο του 2021 το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε οριστικά και αμετάκλητα ότι η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) είναι αντισυνταγματική, η κυβέρνηση την αγνοεί επιδεικτικά, προσβάλλοντας τους θεσμούς και κυρίως τους συνταξιούχους, καθώς δεν επιστρέφει τα ποσά που οφείλει.
Συγκεκριμένα, η Ολομέλεια του ανώτατου δικαστηρίου αποφάνθηκε πως για την εισφορά που επιβλήθηκε τον Αύγουστο του 2010 σε συνταξιούχους του Δημοσίου (πολιτικοί συνταξιούχοι, απόστρατοι, καθώς και συνταξιούχοι άλλων ειδικών μισθολογίων, όπως πανεπιστημιακοί, δικαστές, γιατροί του ΕΣΥ κ.ά.) θα πρέπει να επιστραφούν αναδρομικά για τη διετία 2017-2018. Το συνολικό ποσό εκτιμάται σε περίπου 500.000.000 ευρώ και είναι εξοργιστική η σιωπή του οικονομικού επιτελείου. Κατά τους πρώτους μήνες, ανώτατη πηγή του υπουργείου Οικονομικών απαντούσε ότι «περιμένουμε να καθαρογραφεί η
απόφαση», ωστόσο, αν και την έχουν λάβει πλέον στα χέρια τους με κάθε επισημότητα, δεν την εφαρμόζουν!
Η ΕΑΣ παρακρατείται μηνιαία κατά την καταβολή της σύνταξης και καθορίζεται:
α. Για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700,00 ευρώ, 3%.
β. Για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000,00 ευρώ, 6%.
γ. Για συντάξεις από 2.000,01 έως 2.300,00 ευρώ, 7%.
δ. Για συντάξεις από 2.300,01 έως 2.600,00 ευρώ, 9%.
ε. Για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900,00 ευρώ, 10%.
στ. Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200,00 ευρώ, 12%.
ζ. Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500,00 ευρώ, 13%.
η. Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω, 14%.
Και στο βάθος αυξήσεις αλλά όχι για όλους τους δικαιούχους
Η έλευση του νέου έτους φέρνει, ύστερα από πάρα πολλά χρόνια, επιτέλους χαρμόσυνα νέα για τους συνταξιούχους. Με βάση τον νόμο 4670, από την 1η Ιανουαρίου 2023 έρχονται αυξήσεις στις συντάξεις αλλά με αστερίσκους.
Σύμφωνα με τη διάταξη, «το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1- 1-2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ ) του προηγούμενου έτους, διαιρούμενου διά του 2 και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και έχοντας κατά νου ότι ο εφιάλτης του πληθωρισμού θα μας συνοδεύει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου, οι αυξήσεις στις συντάξεις θα είναι λίγο μεγαλύτερες του 5%. Ομως, το γεγονός ότι η κυβέρνηση αν και είχε δεσμευτεί προεκλογικά (και παράλληλα διατείνεται ότι δεν έχει πια τη σπάθη των δανειστών να επικρέμαται στα κεφάλια όλων) δεν κατάργησε τον νόμο Κατρούγκαλου αποκλείει από τις αυξήσεις που θα δοθούν μια σημαντική μερίδα συνταξιούχων.
Ετσι, όσοι διατηρούν ακόμη τη λεγόμενη προσωπική διαφορά (δηλαδή τη διαφορά στο
ύψος της σύνταξης ανάμεσα στον παλαιό τρόπο υπολογισμού και τον νέο τρόπο με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου) είτε δεν θα δουν καθόλου αυξήσεις… στο πορτοφόλι είτε θα δουν λογιστική μείωση της προσωπικής διαφοράς και ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη με μια μελλοντική υπόσχεση αυξήσεων από το 2024 και έπειτα!
Για το πόσοι είναι αυτοί που θα λάβουν τελικά το ποσοστό της αύξησης στο σύνολό της είναι ακόμη δύσκολο να υπολογιστεί, αλλά με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις κυμαίνονται από 1.300.000 με 1.400.000 συνταξιούχοι, σε σύνολο 2.600.000 και σε κάθε περίπτωση όλοι όσοι υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 13 Μαΐου 2016. Τέλος, μένει να επιβεβαιωθεί εάν η αύξηση θα είναι οριζόντια για το σύνολο των δικαιούχων ή εάν η κυβέρνηση αποφασίσει να δώσει μεγαλύτερη αύξηση στις χαμηλότερες συντάξεις και μικρότερη για όσους παίρνουν μεγαλύτερα ποσά.
