Πολλά ερωτήματα προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε η Τράπεζα της Ελλάδος να παρουσιάσει τα στοιχεία του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών για το διάστημα Αυγούστου – Νοεμβρίου, τους πρώτους μήνες δηλαδή μετά την πλήρη άρση των capital controls.
Όπως αναφέρει στο ρεπορτάζ της η «κυριακάτικη δημοκρατία», οι υπηρεσίες της κεντρικής τράπεζας της χώρας παρέλειψαν να εξηγήσουν με σαφή τρόπο σε τι οφείλεται η εγγραφή συνολικών τοποθετήσεων 25,8 δισ. ευρώ από κατοίκους της Ελλάδας σε τίτλους σταθερού εισοδήματος στο εξωτερικό. Αυτό είχε ως συνέπεια να δημιουργηθεί η αίσθηση ότι σημειώθηκαν τεράστιες εκροές κεφαλαίων για επενδύσεις σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού.
Διαβάζοντας κάποιος την ανάλυση των στοιχείων αποκόμιζε την εντύπωση ότι από τη στιγμή που η κυβέρνηση προχώρησε σε άρση και των τελευταίων περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, έκαναν φτερά από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα περισσότερα από 23 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ανευθυνότητα; Για ανικανότητα; Ή μήπως για προχειρότητα; Ο,τι και να ισχύει από τα προαναφερόμενα, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για γκάφα των υπηρεσιών της Τραπέζης της Ελλάδος, που δημιούργησε σύγχυση και προβληματισμό, καλλιεργώντας αρνητικό κλίμα για την ελληνική οικονομία. Ειδικά σε μια περίοδο που καταγράφεται άνοδος των περισσότερων δεικτών και καλλιεργείται θετικό μομέντουμ για την τσακισμένη από τα μνημόνια οικονομία.
Η επίμαχη διατύπωση στην ανακοίνωση της ΤτΕ, που σήμανε συναγερμό, αναφερόταν στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου της περιόδου Ιανουαρίου – Νοεμβρίου. Εξηγούσε ότι η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση κατά 25,8 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού.
Με δεδομένο πως μέχρι και το τέλος Ιουλίου 2019, όταν και υπήρξε η πλήρης άρση των capital controls, οι απαιτήσεις κατοίκων από επενδύσεις χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό ήταν 3,16 δισ. και στο τέλος Νοεμβρίου είχαν φτάσει τα 26,42 δισ. ευρώ, ήταν λογικό να κατέληγε κάποιος στο συμπέρασμα ότι από τον Αύγουστο κι έπειτα συντελέστηκε μια τεράστια εκροή κεφαλαίων για επενδύσεις στο εξωτερικό, ύψους 23,3 δισ. ευρώ.
Η συγκεκριμένη ερμηνεία δημιούργησε αναστάτωση, με πηγές της ΤτΕ να διευκρινίζουν τελικά ότι το συγκεκριμένο ποσό δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια λογιστική εγγραφή. Λογιστική εγγραφή που προήλθε από τη συμφωνία της Τράπεζας Πειραιώς με τη σουηδική Intrum για τη δημιουργία της νέας εταιρίας διαχείρισης απαιτήσεων Intrum Hellas. Στο πλαίσιο αυτής της συναλλαγής, μεταφέρθηκε στη νέα εταιρία η διαχείριση ολόκληρου του χαρτοφυλακίου προβληματικών δανείων της ελληνικής τράπεζας.
Πρόκειται για μια συναλλαγή που τυπικά καταγράφεται ως μια επένδυση κατοίκου της Ελλάδας σε τίτλους σταθερού εισοδήματος του εξωτερικού. Προφανώς γι’ αυτό οι υπηρεσίες της Τραπέζης της Ελλάδος δεν θεώρησαν σκόπιμο να εξηγήσουν σε τι ακριβώς οφείλεται αυτή η μεγάλη διόγκωση των τοποθετήσεων σε ομόλογα και έντοκα εξωτερικού. Αυτή ακριβώς η παράλειψη, όμως, ήταν που προκάλεσε τη σύγχυση και δημιούργησε την εντύπωση ότι υπήρξε μαζική εκροή κεφαλαίων στο εξωτερικό.
Τι ανέφεραν τα στοιχεία
Σύμφωνα με το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών, στο τρίμηνο Σεπτέμβριος – Νοέμβριος 2019 καταγράφηκαν αυξημένες εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό, τα οποία επενδύθηκαν σε ομόλογα και σε έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Το ισοζύγιο, ωστόσο, δεν επηρεάστηκε από τις συγκεκριμένες μεταβολές και συνέχισε τη βελτιωμένη πορεία του, παρουσιάζοντας οριακά χαμηλότερο έλλειμμα τον Νοέμβριο και σημαντικά μειωμένο (κατά 1,7 δισ. ευρώ) στο 11μηνο.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις εκροές κεφαλαίων και τον τομέα των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, τα στοιχεία της ΤτΕ καταγράφουν καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 25,8 δισ. ευρώ στο 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου, η οποία -όπως εξηγεί η ΤτΕ- οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού.
Αντίστροφα, η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 2,4 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Η μεγάλη αύξηση των επενδύσεων κατοίκων Ελλάδας καταγράφηκε συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν το ποσό εκτοξεύτηκε στα 23,11 δισ. ευρώ.
Το Νοέμβριο του 2019, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση 130.000.000 ευρώ, με σημαντικότερη συναλλαγή τη συμμετοχή του Οργανισμού Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου Α.Ε. στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της OPAP Investment Limited (Κύπρος).
Οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (οι οποίες αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) κατέγραψαν αύξηση κατά 261.000.000 ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 660.000.000 ευρώ) των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση (κατά 892.000.000 ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Δείτε επίσης: Έρχεται ο e-ΕΦΚΑ! Πως θα υποβάλλονται οι αιτήσεις για επιδόματα μητρότητας και ασθένειας
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση (κατά 970.000.000 ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους (κατά 283.000.000 ευρώ).
- Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά την αύξηση (κατά 4,4 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε από την αποπληρωμή δανείων (2,9 δισ. ευρώ) κατοίκων στο εξωτερικό (περιλαμβάνεται και η πρόωρη αποπληρωμή δόσεων δανείου από τη Γενική Κυβέρνηση προς το ΔΝΤ). Στο τέλος του Νοεμβρίου του 2019, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 7,3 δισ. ευρώ, έναντι 6,5 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου του 2018, κυρίως λόγω μεταβολής στην αποτίμησή τους.
- Πηγή: «κυριακάτικη δημοκρατία»
