Κόκκινος συναγερμός έχει σημάνει στο υπουργείο οικονομικών λόγω των άδειων κρατικών ταμείων που καλούνται να χρηματοδοτήσουν τον προϋπολογισμό των μέτρων στήριξης της οικονομίας που εκτοξεύτηκε στα 14 δις ευρώ!
Ο κρατικός προϋπολογισμός βρίσκεται στα όρια του λόγω της μεγάλης απώλειας των φορολογικών εσόδων και της διόγκωσης των δαπανών από τα μέτρα διάσωσης που εφαρμόζει η κυβέρνηση. Οι εκτιμήσεις από το οικονομικό επιτελείο ανεβάζουν το κόστος των επιπτώσεων των δημοσιονομικών μέτρων για το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου στα 14 δισ. ευρώ ή στο 7,7% του ΑΕΠ από 6,8 δισ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ που είχε αρχικά προβλεφθεί.
Με αυτά τα δεδομένα και με τους κραδασμούς στην οικονομία να συνεχίζονται η κυβέρνηση στρέφεται στο αποθεματικό του δημοσίου (το λεγόμενο μαξιλάρι ασφάλειας) ύψους 35,7 δις ευρώ πυροδοτώντας έντονη πολίτικης αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης!
Μια διαρροή κύκλων του υπουργείου Οικονομικών πως έχει ήδη γίνει χρήση του αποκαλούμενου «αποθεματικού ασφαλείας» που εξασφάλισε η προηγούμενη κυβέρνηση και μέχρι πρότινος απέφευγε να χρησιμοποιήσει η σημερινή, στάθηκε ικανή για να ξεκινήσει ο «μαξιλαροπόλεμος».
Δεσμευμένα από τον ESM
Κυβερνητικά στελέχη κατηγορούσαν μέχρι πρότινος τον ΣΥΡΙΖΑ που πρότεινε την χρήση του «μαξιλαριού», ενώ ορισμένα, όπως ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, αμφισβητούσαν ακόμα και την δυνατότητα της Ελλάδας να αξιοποιήσει μέρος του αποθέματος των 35,7 δισ, λέγοντας πως είναι δεσμευμένο έναντι της ρύθμισης χρέους από τον ESM.
Αν και είχε καλλιεργηθεί η εντύπωση (και από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας) ότι πρόκειται για ενιαίο ποσό, αποταμιευμένο σε ένα δημόσιο κουμπαρά, στην πράξη αποδεικνύεται ότι μόνο τα 20 δις μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την κυβέρνηση και αυτά… με μεγάλο ρίσκο για το δημόσιο συμφέρον!
Πίσω, λοιπόν, από την πολιτική αντιπαράθεση για το λεγόμενο «μαξιλάρι» κρύβεται η αλήθεια για το αποθεματικό ασφάλειας, που δημιουργήθηκε ως εξής:
• Από 15,7 δις ευρώ τα οποία αποταμίευσε το ελληνικό δημόσιο, είτε με δανειακούς πόρους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (τον μνημονικό μηχανισμό χρηματοδότησης της χώρας μας), είτε με έσοδα από δημοπρασίες κρατικών τίτλων. Τα χρήματα αυτά βρίσκονται σε ειδικό λογαριασμό που είναι κλειδωμένος από τους δανειστές της τρόικας καθώς αφορά σε χρήματα για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Δηλαδή μπορούν να αξιοποιηθούν είτε ως εγγύηση δανεισμούς της χωράς είτε ως μέσο αποπληρωμής ομολόγων και δάνειων που λάβαμε.
• Τα υπόλοιπα 20 δις αφορούν σε έναν δεύτερο λογαριασμό «Ταμειακής Διαχείρισης» που τηρεί το δημόσιο στην Τράπεζα της Ελλάδος. Πρόκειται για ένα ποσό που «συλλέχθηκε» από τα επιμέρους αποθεματικά τις καταθέσεις τα πλεονάσματα των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης ( δηλαδή τους δήμους, τα νοσοκομεία, τα ασφαλιστικά ταμεία κλπ). Θυμίζουμε ότι τα χρήματα αυτά μεταφέρθηκαν με κρατική εντολή στον λογαριασμό «Ταμειακής Διαχείρισης» και στους φορείς δόθηκαν repos. Οι φορείς πρέπει να τροφοδοτούν το συγκεκριμένο λογαριασμός, με τυχόν πλεονάσματα η άλλα έσοδα και υπό τη απειλή ποινών όπως η παύση του διοικητικού συμβουλίου και το μαχαίρι στις κρατικές επιχορηγήσεις.
Σταδιακά, και μέχρι το τέλος Ιουνίου το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει περίπου 12 – 14 δισ. από τα ταμειακά διαθέσιμα, κίνηση που έχει ήδη εγκριθεί από το Eurogroup και δεν προκαλεί δημοσιονομικούς πονοκεφάλους δεδομένου ότι υπάρχει η γνωστή ρήτρα διαφυγής – δηλαδή το «πάγωμα» των περιορισμών που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως, δυνητικά αξιοποιήσιμο είναι το σύνολο των 20 δις ευρώ, αλλά όπως λένε «πάντα πρέπει να αφήνουμε ένα απόθεμα για άλλες έκτακτες ανάγκες». Το θέμα όμως είναι ότι ο κρατικός κορβανάς αδειάζει και τώρα αρχίζουν να αδειάζουν και τα αποθεματικά των υπόλοιπών φορέων του δημοσίου!
Τρόμος από τις προβλέψεις για ύφεση 10%
Την ίδια ώρα οι «μαύρες» εκτιμήσεις για την οικονομία πέφτουν σαν «βροχή» Μετά το ΔΝΤ, που «βλέπει» ύφεση 10% λόγω της μεγάλης εξάρτησης από τον Τουρισμό και της αδυναμίας των χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων να «απορροφήσουν» το σοκ, ήρθαν 3 νέες μελέτες, αυτήν τη φορά από το εσωτερικό για να ενισχύσουν το κλίμα αβεβαιότητας.
Πρώτα το ΙΟΒΕ, που έδειξε να συμπλέει με τις εκτιμήσεις του Ταμείου για την ένταση της ύφεσης, εν συνεχεία η ΓΣΕΒΕΕ που «βλέπει» 100.000 «λουκέτα» σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 250.000 ανέργους και τέλος το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, που αναλύει τις «ζημιές» σε όλα τα πεδία δραστηριότητας και εκτιμά ότι αν η επαναφορά στην κανονικότητα ξεπεράσει το 6μηνο, τότε η ύφεση μπορεί να υπερβεί το 10%.