Στη σκιά των εξελίξεων στην υπόθεση με τους βιασμούς της 12χρονης στον Κολωνό και τα κυκλώματα μαστροπείας αυξάνονται καθημερινά τα ερωτήματα και οι απορίες της κοινής γνώμης για το μέγεθος της παρακμής, αλλά και για τις ευθύνες που έχει η πολιτεία μέσα από τους διάφορους θεσμικούς φορείς για την πρόληψη, την αντιμετώπιση αλλά και την
αποφασιστική και σθεναρή τιμωρία τέτοιων καταστάσεων και εγκλημάτων.
Του Ανδρέα Καψαμπέλη
Ηδη ο ρυθμός με τον οποίο προχωράνε η εξιχνίαση και η ταυτοποίηση των εμπλεκομένων, που φαίνεται μάλιστα ότι ο αριθμός τους αυξάνεται διαρκώς, γεννά νέες υποψίες και σκιές, τροφοδοτώντας τη φημολογία για προσπάθειες συγκάλυψης ή έστω καθυστέρησης των ερευνών. Αν και οι αρμόδιες Αρχές υποστηρίζουν ότι το έργο αυτό δεν είναι εύκολο, κάθε ημέρα που περνάει η οργή μεν φουντώνει, αλλά οι απαντήσεις καθυστερούν. Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η καθυστέρηση στην πρόοδο του εντοπισμού των δυνάμει «πελατών-βιαστών» της ανήλικης κοπέλας, όπως πιθανών και άλλων παιδιών, προσφέρει πολύτιμο χρόνο στα πρόσωπα αυτά είτε να εξαφανίσουν και να αποκρύψουν κρίσιμα στοιχεία είτε τουλάχιστον να προετοιμαστούν καλύτερα για την τακτική που θα ακολουθήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Μια κρίσιμη παράμετρος, άλλωστε, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πάντοτε ο χρόνος, καθώς η εμπειρία, και η ιστορία έχουν δείξει ότι σταδιακά ατονεί το ενδιαφέρον, υποχωρούν τα ανακλαστικά και προσφέρεται πολύτιμο διάστημα για να επέλθει η «λήθη» για υποθέσεις που συγκλόνισαν το πανελλήνιο κατά τη στιγμή που εκδηλώθηκαν.
Κάτι ανάλογο παρατηρείται και σε παράπλευρες ενότητες για τη διαχείριση του όλου θέματος. Τα τελευταία 24ωρα, επί παραδείγματι, σαστισμένοι παρακολουθούν οι πολίτες να έχουν μετατραπεί κυριολεκτικά σε φέιγ βολάν οι χιλιάδες σελίδες της δικογραφίας στα λεγόμενα «πρωινάδικα» της ελληνικής τηλεόρασης. Κι ενώ δόθηκε εντολή για εισαγγελική έρευνα σχετικά με τη διαρροή της, ακόμη πιο έκπληκτοι οι τηλεθεατές είδαν και άκουσαν την αμέσως επόμενη ημέρα τον παρουσιαστή Γ. Λιάγκα να αναφέρεται σε φωτογραφίες και βίντεο της 12χρονης κοπέλας, που -όπως είπε -είχε στο κινητό του και περιέχονται στη δικογραφία. Χρειάστηκε να ξεσηκωθεί πραγματικός σάλος και να μεσολαβήσει το καυστικό πρωτοσέλιδο της «δημοκρατίας» για τη σαπίλα στην TV για να δοθεί νέα εντολή κατεπείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών της Αθήνας για διακεκριμένη πορνογραφία ανηλίκων και παραβίαση δικαστικού απορρήτου.
`
Ομως και αυτή η πρωτοβουλία υπήρξε ημιτελής, αν μάλιστα δεν εκδηλώθηκε απλώς για το θεαθήναι. Από τη στιγμή που δεν διατάχθηκαν αστραπιαίες κινήσεις, ο παρουσιαστής πήρε όλο τον απαιτούμενο χρόνο και… χώρο για να σβήσει και να καταστρέψει οποιοδήποτε στοιχείο είχε έρθει στην κατοχή του. Οι διαθέσεις του φάνηκαν αμέσως άλλωστε, αφού αμέσως μετά την εισαγγελική εντολή έσπευσε να διαψεύσει, ανερυθρίαστα, τον εαυτό του, ισχυριζόμενος αυτή τη φορά ότι «δεν έχει τίποτα» στο κινητό του.
Οι ανησυχίες και οι φόβοι στην κοινή γνώμη αυξάνονται, καθώς την ίδια ώρα κλιμακώνονται και οι προσπάθειες από διάφορες πλευρές «να θολώσουν τα νερά» όσον αφορά το νομικό πλαίσιο και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την τιμωρία των ενόχων τέτοιων ειδεχθών πράξεων. Αυτή η προσπάθεια υποβοηθείται σε σημαντικό βαθμό και από τα κενά, τα παράθυρα ή τις ασάφειες που υπάρχουν. Γι’ αυτό και παρατηρείται η επιχείρηση, άμεσης ή
έμμεσης, δημιουργίας ενός «ελαφρυντικού» περιβάλλοντος για τους εμπλεκομένους, το οποίο στηρίζεται, αφενός, στο ζήτημα της «συναίνεσης» από την πλευρά των ανήλικων θυμάτων, αφετέρου, στο θέμα της ηλικίας που έχει ή που φαίνεται να έχει η 12χρονη κοπέλα στον Κολωνό. Και ναι μεν οι υπερασπιστές των θυμάτων ακολουθούν αυτή την τακτική για προφανείς λόγους, έκαναν όμως την εμφάνισή τους και κάποιοι εκπρόσωποι συνδικαλιστικών αστυνομικών οργάνων που μπήκαν στο παιχνίδι της διάχυσης των ευθυνών και του «στρογγυλέματος».
Καθώς, πάντως, με αυτή την επιχειρηματολογία θα επιδιωχθεί στην πορεία της υπόθεσης να απαλλαγούν οι βασικοί κατηγορούμενοι από την κατηγορία της μαστροπείας και να «μείνει» μόνο το σκέλος του βιασμού, αν όχι της «κατάχρησης» ανηλίκου, είναι ενδεικτική η σπουδή και της συνηγόρου ενός εκ των κατηγορουμένων να πάρει θέση η ίδια και να δηλώσει για τη 12χρονη ότι «αν την δείτε, η κοπέλα φαίνεται να είναι 18-20 ετών».
Είναι γεγονός ότι, πράγματι, το νομικό καθεστώς γι’ αυτές τις υποθέσεις είναι αρκετά περίπλοκο και σε πολλά σημεία θολό. Κι ενώ η σημερινή κυβέρνηση και η προηγούμενη κονταροχτυπιούνται ως συνήθως για το ποια πήρε πιο αυστηρά μέτρα και όρισε βαρύτερες ποινές για τέτοια αδικήματα, είναι χαρακτηριστικό, μάλιστα, ότι χρειάστηκαν σχετικά πρόσφατες αποφάσεις του Αρείου Πάγου για να αποσαφηνίσουν αυτά τα δύο πολύ κρίσιμα σημεία.
Μάλιστα, η «κυριακάτικη δημοκρατία» παρουσιάζει σήμερα μία από τις αποφάσεις αυτές, η οποία ελήφθη τον Ιούνιο του 2018 από την ποινική ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Το πρώτο καθοριστικό σημείο είναι ότι δεν νοείται συναίνεση ανηλίκου, ενώ, όταν και αυτή ακόμη υπάρχει, δεν αίρει τον άδικο χαρακτήρα της πράξης. Επίσης, στο δεύτερο επίμαχο θέμα ορίζεται ότι ότι για την «πραγματική πλάνη» που επικαλούνται τώρα και οι εμπλεκόμενοι
για το θέμα της ηλικίας, η νομολογία λέει ότι αρκεί και η πιθανολόγηση ή ο ενδεχόμενος δόλος ως προς αυτό. Αυτό σημαίνει ότι ο ανάλογος υπερασπιστικός ισχυρισμός αχρηστεύεται, αφού είναι φανερό ότι για ένα 12χρονο παιδί όσο και να «μεγαλοδείχνει» οφείλει τουλάχιστον να πιθανολογήσει κανείς ή και να έχει αμφιβολία για την ηλικία του.
Καθώς, πάντως, η αστυνομική και η δικαστική έρευνα συνεχίζονται με τον όποιο ρυθμό -και μέσα σε αυτό το γενικότερο κλίμα και τον ζόφο-, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος αλλά και της πολιτικής συζήτησης έχει έρθει και το θέμα των ποινών που πρέπει να επιβάλλονται για τέτοια αδικήματα.
Μπορεί, μάλιστα, η θέσπιση της θανατικής ποινής να απαγορεύεται μέχρι σήμερα σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά την ίδια ώρα οι τάσεις στην κοινή γνώμη είναι ολοένα και περισσότερο υπέρ της αυστηροποίησης των ποινών. Η βεντάλια ανοίγει, μάλιστα, από την επιβολή της μεθόδου του χημικού ευνουχισμού μέχρι την ποινή των ισοβίων δίχως καμία δυνατότητα αποφυλάκισης για τους ενόχους ούτε τα 20 ή 25 έτη. Στο «ενδιάμεσο»
υπάρχουν και νομικές απόψεις ότι το ζητούμενο δεν είναι τόσο το ύψος των ποινών όσο η πραγματική έκτισή τους, καθώς και η απάλειψη κάθε ενδεχόμενου για ανασταλτικό αποτέλεσμα στις ποινές.
