Μπορεί ο πρωθυπουργός να υποτιμά το πρόβλημα με τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, να αρνείται νομοθετική λύση και να παραπέμπει τους δανειολήπτες σε ιδιωτικές συμφωνίες με τις τράπεζες και τους servicers, όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με τους βουλευτές και τα κομματικά στελέχη, που βλέπουν στο θέμα αυτό έναν μεγάλο πολιτικό βραχνά, δύσκολο να αντιμετωπιστεί, και μάλιστα στην πιο δύσκολη συγκυρία.
- Από τον Πάνο Σώκο
Στην κυβερνητική παράταξη, και συγκεκριμένα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, είναι έντονη η ανησυχία ότι οι πλειστηριασμοί θα προκαλέσουν μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο θα εξελιχθεί σε πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση στην καρδιά της προεκλογικής περιόδου, καθώς παράγοντες της αγοράς δεν αποκλείουν μέχρι και το τέλος της άνοιξης να γίνουν πάνω από 10.000 πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας.
«Ο αριθμός μπορεί να μοιάζει μικρός σε σχέση με το σύνολο των 700.000 “κόκκινων” δανειοληπτών, αλλά ο θόρυβος που θα προκληθεί σε συνδυασμό με την κριτική της αντιπολίτευσης, που θα σηκώσει το θέμα, θα μας δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα» λένε κοινοβουλευτικά στελέχη της Ν.Δ. και συμπληρώνουν: «Θα κατηγορηθούμε ότι η κυβέρνηση δεν προσέφερε, ουσιαστικά, μια δεύτερη ευκαιρία στα ευάλωτα νοικοκυριά προκειμένου να διατηρήσουν την κατοικία τους και ότι, ενώ τα funds και servicers απέκτησαν σε χαμηλές τιμές τα ακίνητα, δεν υποχρεώθηκαν σε μια ουσιαστική-λειτουργική και, κυρίως, βιώσιμη αντιπρόταση συμβιβασμού με τους “κόκκινους” δανειολήπτες».
Ενστάσεις υπάρχουν ακόμα στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και για το γεγονός ότι η κυβέρνηση ουσιαστικά εντοπίζει το πρόβλημα μόνο στους στρατηγικούς κακοπληρωτές και όχι στην αδυναμία των ευάλωτων νοικοκυριών να πληρώσουν το δάνειό τους…
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος την περασμένη Δευτέρα επανήλθε στους γνωστούς ισχυρισμούς της κυβέρνησης περί στρατηγικών κακοπληρωτών, λέγοντας ότι σκοπός δεν είναι να προστατεύονται οι κακοπληρωτές, αλλά εκείνοι που πραγματικά έχουν ανάγκη.
Οι ανησυχίες έχουν φτάσει και στο Μέγαρο Μαξίμου, που, όσο κι αν συμφωνεί με την απόφαση του Αρείου Πάγου, θα προτιμούσε αυτή να βγει σε ουδέτερο χρόνο και όχι πάνω στην προεκλογική περίοδο, γιατί δεν παραγνωρίζουν τον κίνδυνο να στοιχίσει σε ψήφους.
Για τον λόγο αυτόν η γραμμή άμυνας που χαράχθηκε είναι η γνωστή: «Φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί η απόφαση του Αρείου Πάγου στηρίχθηκε σε νόμο του 2015 και γιατί οι πλειστηριασμοί είχαν ήδη αρχίσει από την περίοδο της δικής του διακυβέρνησης!» Η κυβέρνηση δημοσίως κάνει σαν να μην υπάρχει πρόβλημα, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να λέει ότι «δεν έχει αλλάξει κάτι», προσθέτοντας ότι, με αφορμή την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, «επιχειρείται μια σπέκουλα και μια υποκρισία» και υποστηρίζοντας ότι ήδη «έχουν γίνει ρυθμίσεις χρέους 27 δισεκατομμυρίων ευρώ σε πάνω από 550.000 δανειολήπτες».
Το ερώτημα όμως που απασχολεί τα «γαλάζια» στελέχη είναι γιατί η κυβέρνηση δεν προχωρά σε μια προσωρινή λύση με ΠΝΠ μέχρι τις εκλογές, όπως προτείνει και ο ΣΥΡΙΖΑ, για να ξεπεραστεί το πολιτικό πρόβλημα. Η απάντηση που παίρνουν είναι πως είναι μεγάλες οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης έναντι των Βρυξελλών, αλλά και έναντι των αγορών, ενώ λένε ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος να εκτροχιαστεί η δημοσιονομική ισορροπία. Χαρακτηρίζουν το θέμα «γόρδιο δεσμό», και όποια κυβέρνηση και αν προκύψει από τις κάλπες θα το βρει μπροστά της διαρκώς αυξανόμενο.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο σημειώνουν επίσης πως ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε αμηχανία, όπως προκύπτει από το γεγονός ότι δεν προτείνει μόνιμη λύση, αλλά προσωρινή μέχρι τις εκλογές, ενώ αποδίδουν την προχθεσινή εξαγγελία του Αλέξη Τσίπρα «για νομοθετική πράξη της επόμενης προοδευτικής κυβέρνησης, με στόχο την προστασία της πρώτης κατοικίας και τη δυνατότητα ρύθμισης των χρεών για όλους τους πολίτες» σε πλεονασμό ανέξοδων προεκλογικών υποσχέσεων.
Οι servicers γυρίζουν την πλάτη τους στις ιδιωτικές συμφωνίες που επικαλείται ο Μητσοτάκης
Στο μεταξύ, οι ιδιωτικές συμφωνίες που επικαλείται ο πρωθυπουργός δεν λύνουν το πρόβλημα, αφού οι servicers όχι μόνο τις αποφεύγουν, καθώς κερδίζουν περισσότερα με τους πλειστηριασμούς, αλλά, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς και δικηγόρους που χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης του Αρείου Πάγου, ματαιώνουν ακόμα και συμφωνίες οι οποίες ήταν ένα βήμα πριν από την υπογραφή τους.
Στο κυβερνών κόμμα συζητιέται έντονα και ο ορατός κίνδυνος, εκτός από τους 700.000 «κόκκινους» δανειολήπτες, να δημιουργηθεί μία ακόμα «γενιά» νέων «κόκκινων» δανείων, λόγω της αύξησης των επιτοκίων, που έχουν εκτοξεύσει στα ύψη τις μηνιαίες καταβολές. Δηλαδή, άνθρωποι που εξυπηρετούν κανονικά το δάνειό τους, με την αύξηση των επιτοκίων, να δουν τις δόσεις τους στα ύψη, να μην μπορούν να πληρώσουν και να βρεθούν αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς.
Τον κίνδυνο δημιουργίας μιας νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων παραδέχθηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη σχετικά συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα «πρέπει να στηρίξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και να αποτρέψουν τη δημιουργία μιας νέας γενιάς “κόκκινων” δανείων». «Είμαι σίγουρος ότι θα καταλήξουμε σε μια θετική λύση για τους δανειολήπτες και τους καταθέτες, αλλά και τις ίδιες τράπεζες που έχουν στηριχθεί πολύ» είχε πει ο πρωθυπουργός, όμως δεν φαίνεται να εισακούστηκε τότε, αφού ούτε στήριξη στους ευάλωτους υπάρχει ούτε μείωση επιτοκίων χορηγήσεων ούτε φρένο μπήκε στο κόστος προμηθειών απλών τραπεζικών συναλλαγών.
Οσο για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, τον οποίο επικαλείται ο πρωθυπουργός, δεν λύνει το πρόβλημα, καθώς σε αυτόν καταφεύγει εξαιρετικά μικρό ποσοστό δανειοληπτών λόγω των κριτηρίων που ετέθησαν, ενώ ο ίδιος ο μηχανισμός δεν υποχρεώνει κανέναν πιστωτή να καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, ούτε διασφαλίζεται η δεσμευτικότητα των πιστωτών.