Επί διακυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη λαμβάνει χώρα η μεγαλύτερη μεταφορά πλούτου από την πλειονότητα προς τους ελάχιστους που βρίσκονται στην κορυφή της «τροφικής αλυσίδας». Δεν συμβαίνει τυχαία. Αποτελεί στρατηγική του και γι’ αυτό ξαναγράφει τους κανόνες για το πώς λειτουργεί η οικονομία μας, έτσι ώστε οι περισσότεροι να παραμείνουν καταδικασμένοι σε ένα μέλλον μόνιμα άνισο και σε διάφορα ξεροκόμματα-pass. Ο Ελληνας πρωθυπουργός αποδεικνύεται ένας «ανάποδος» Ρομπέν των Δασών…
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ο Μητσοτάκης επιλέγει να απορρυθμίσει οτιδήποτε αποτελούσε τη βάση της οικονομίας. Επέτρεψε σε μεγάλες εταιρείες, μέσω συγχωνεύσεων, εξαγορών, ενίσχυσής τους από επιχορηγήσεις κι ανεξέλεγκτης δράσης, να συσσωρεύσουν μια τεράστια μονοπωλιακή δύναμη.
Η μεσαία τάξη και τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα δέχονται μια επίθεση άνευ προηγουμένου. Η ακρίβεια στα τρόφιμα καλπάζει όσο τα σούπερ μάρκετ και το ίδιο το κράτος μέσω ΦΠΑ κερδοφορούν σαν να μην υπάρχει αύριο. Οι λογαριασμοί ενέργειας και καυσίμων διατηρούνται στα πιο υψηλά ευρωπαϊκά επίπεδα για τρίτο σερί χειμώνα, με τα υπερκέρδη να παραμένουν αόρατα.
Η φορολογία, είτε έμμεση είτε και άμεση όπως με το τελευταίο φορολογικό νομοσχέδιο, απορροφά όλο και μεγαλύτερο μέρος μισθών και συντάξεων. Το κόστος κατοικίας έχει απογειωθεί σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα χρήματα που δάνεισαν οι πολίτες στις τράπεζες για να μη χρεοκοπήσουν δεν πρόκειται να επιστραφούν. Και το Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα φτάσει στη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα.
Η διακυβέρνηση Μητσοτάκη διάβρωσε την αγοραστική δύναμη, αλλά και τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων. Πλούτισε και άλλο τους μετόχους των εταιριών ενέργειας από την τσέπη του φορολογουμένου κι ενθάρρυνε, διά της ανοχής, την αισχροκέρδεια χωρίς φρένο κι ελέγχους, διατηρώντας ακατέβατο τον ΦΠΑ.
Απέκλεισε την πλειονότητα από την αγορά ακινήτων, ενώ ταυτόχρονα δημιούργησε μια φούσκα real estate για «επενδυτές» από το εξωτερικό, συχνά με μαύρο χρήμα, μέσω των «κορακιών» των funds και των πλειστηριασμών. Σε αυτά τα 4,5 χρόνια δημιουργήθηκε μια νέα κάστα «τζάμπα» επιχειρηματιών, χρηματοδοτούμενων από τα λεφτά των φορολογουμένων μέσω σκανδαλωδών απευθείας αναθέσεων.
Και κυρίως ο Μητσοτάκης επέλεξε να μετασχηματίσει τη χώρα σε μια ακραία ολιγαρχική μορφή κοινωνίας, όπου μια χούφτα άνθρωποι απολαμβάνουν «οικονομική ανάπτυξη», ενώ οι οικογένειες αγωνίζονται με τρόπο που δεν έχουμε δει εδώ και δεκαετίες, ίσως ακόμα σκληρότερα κι από τα πρώτα χρόνια των Μνημονίων.
Η τελευταία φορά που τα νοικοκυριά δυσκολεύονταν να εξασφαλίσουν το λάδι ήταν στη γερμανική Κατοχή. Πάντοτε υπήρχαν ανισότητες στην Ελλάδα. Ποτέ, όμως, μια κυβέρνηση δεν τις γιγάντωσε μεταφέροντας χρήμα από το 95% στο 5% τόσο ξεδιάντροπα.
Εργασιακές γαλέρες
Η εργασία, υποτίθεται, βγάζει τους εργαζομένους από τη φτώχεια, δεν τους κρατάει καταδικασμένους εκεί. Σήμερα, όμως, οι εργαζόμενοι αμείβονται με πολύ λιγότερα από ό,τι 15 χρόνια πριν, ενώ το κόστος ζωής έχει εκτοξευτεί.
Η κυβέρνηση θεσμοθέτησε ακόμα και συμβάσεις «μηδενικών ωρών». Προσπαθώντας να εξυπηρετήσει πλήρως τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων, φρόντισε οι εργαζόμενοι να δουλεύουν όλο και περισσότερο, ακόμα και τις Κυριακές, σύμφωνα με τις ακριβείς ανάγκες των εργοδοτών, ώστε να μην πάει χαμένη ούτε δεκάρα για τις επιχειρήσεις.
Ο σκοπός είναι να μετατραπεί ο εργαζόμενος σε ένα μηχάνημα που μπορεί να «απενεργοποιηθεί» όταν δεν χρησιμοποιείται. Δεν υπάρχουν προστασία εργασίας, συλλογικές συμβάσεις, κατώτατα όρια αποδοχών, προσαυξήσεις, αργίες και χρονικά όρια εργασίας.
Την ίδια στιγμή οι εταιρικοί διευθύνοντες σύμβουλοι επιχειρήσεων δημόσιου χαρακτήρα βγάζουν τώρα εκατοντάδες φορές περισσότερα από τους μέσους υπαλλήλους τους, δίνοντας ακόμα και μπόνους στον εαυτό τους, ενώ ο μέσος εργαζόμενος στην Ελλάδα κερδίζει πολύ λιγότερα από ό,τι το 2008, ενώ η αγοραστική του δύναμη είναι σαφώς μικρότερη ακόμα και συγκριτικά με τα πρώτα Μνημόνια.
Στην πρέσα
Ολο το πλάνο διακυβέρνησης Μητσοτάκη έχει χτιστεί πάνω στη μη προστασία των καταναλωτών και στην ανελέητη εκμετάλλευσή τους από κράτος και μεγάλες επιχειρήσεις.
Οι πολίτες στην Ελλάδα πληρώνουν τα προϊόντα των πολυεθνικών στα σούπερ μάρκετ ακόμα και 361% ακριβότερα σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Τόσο στις εταιρίες τροφίμων όσο και στα σούπερ μάρκετ, αλλά και τις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες, οι όποιοι, ελάχιστοι, έλεγχοι έγιναν για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, με ευτελή πρόστιμα. Τίποτα δεν διορθώθηκε, κανένας επιτήδειος δεν εμποδίστηκε να αισχροκερδεί και πολύ περισσότερο καμία επιχείρηση δεν φοβήθηκε.
Ο Μητσοτάκης αρχικά έταζε μειώσεις ΦΠΑ. Το 2019 δεσμευόταν ότι «μειώνουμε τον ΦΠΑ σε βάθος τετραετίας, με καθιέρωση δύο βασικών συντελεστών 11% και 22%, από 13% και 24% σήμερα, με διατήρηση του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο 6%». Στην πράξη όμως, και παρά το δυσθεώρητο κόστος ζωής για τους πολίτες, ο πρωθυπουργός αρνείται πεισματικά να μειώσει τον ΦΠΑ. Η πρώτη δικαιολογία του ήταν ότι θα αποτελούσε «μια τρύπα στο νερό ως προς τις τιμές».
Τον Ιούνιο, στην ΕΡΤ, έλεγε: «Δεν θα αλλάξω άποψη (σ.σ.: για την επιμονή στη μη μείωση ΦΠΑ), γιατί έχω όλα τα δεδομένα στη διάθεσή μου. Αρα εξετάσαμε αυτή την επιλογή. Καταλήξαμε ότι θα ήταν ουσιαστικά μια τρύπα στο νερό ως προς τις τιμές, αλλά θα μας στοίχιζε πάρα πολλά. Τα χρήματα θα έλειπαν τότε, δεν θα υπήρχε market pass, δεν θα υπήρχε ενδεχομένως η στήριξη την οποία μπορέσαμε να δώσουμε στους λογαριασμούς του ρεύματος στην έκταση που τη δώσαμε, διότι τα χρήματα αυτά σε έναν βαθμό προήλθαν από τον κρατικό Προϋπολογισμό».
Φορολαίλαπα
Μέχρι που πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης παραδέχτηκε ότι η κυβέρνηση δεν μειώνει τον ΦΠΑ όχι επειδή δήθεν το μέτρο κρίνεται ως αναποτελεσματικό, αλλά γιατί δεν θα υπάρχουν χρήματα για την πληρωμή των συντάξεων.
Για να πουλάει το εύθραυστο αφήγημα της οικονομικής επιτυχίας και να μοιράζει απευθείας αναθέσεις σε ένα τσούρμο «ημετέρους», ο Μητσοτάκης βάζει βαθιά το χέρι στις τσέπες των πολλών. Αυτοί συντηρούν και χρηματοδοτούν το πάρτι πλουτισμού των λίγων.
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που είχε αποκρυφτεί από τις προεκλογικές εξαγγελίες, βαφτίζει εκ των προτέρων φοροφυγάδες και τους 750.000 ελεύθερους επαγγελματίες, με επιβαρύνσεις διά τεκμηρίων, που ψευδώς ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι εφαρμόζεται και σε πολλές ακόμα χώρες, ένα μέτρο που πιέζει κι άλλο την κατάσταση.
Η κυβέρνηση πετάει λευκή πετσέτα ώστε να εντοπίσει όσους κρύβουν εισοδήματα και τιμωρεί όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, προεξοφλώντας ότι όλοι βγάζουν σχεδόν 11.000 ευρώ τον χρόνο κι επιχειρώντας να μαζέψει έσοδα ακόμα κι απ’ όσους εργάζονται απολύτως έντιμα. Πρακτικό αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι να βγαίνει από τη μέση ένα όλο και πιο μεγάλο κομμάτι μικρών – μεσαίων, ώστε να μείνουν στο τέλος μόνο πολυεθνικές και ντόπιοι «μεγάλοι».
Κυβέρνηση των επιδομάτων και των μεγαλομετόχων
Ολόκληρο το παζλ μέτρων, αριθμών και διεύρυνσης των ανισοτήτων της διακυβέρνησης Μητσοτάκη είναι αμείλικτο. Ο μισθωτός ή ο συνταξιούχος με εισόδημα 0-10.000 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 9%. Το εισόδημα 10.001-20.000 ευρώ φορολογείται με 22% και από 20.001-30.000 με 28%.
Με τους μετόχους, όμως, των εταιριών τα μέτρα και σταθμά είναι διαφορετικά. Αμέσως μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης το 2019, ο Μητσοτάκης πέρασε νόμο μείωσης της φορολογίας των μερισμάτων στο 5%, από το 10% που ήταν νωρίτερα.
Μάλιστα, στην πρόσφατη προεκλογική περίοδο το Μαξίμου εξαπέλυε σκληρές επιθέσεις σε όποιο κόμμα έσπευδε ακόμα και να ψελλίσει κάτι γι’ αυτή την αλλόκοτη ανισότητα που ευνοεί τους μετόχους των μεγάλων εταιριών της χώρας, που από την έναρξη της πανδημίας μετρούν υπερκέρδη.
Για την κυβέρνηση των τελευταίων ετών δεν υπάρχει κανένα ηθικό κώλυμα στο να φορολογεί με 9% έναν χαμηλοσυνταξιούχο με 9.000 τον χρόνο, αλλά με 5% έναν που περιμένει κάποιες δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από μερίσματα.
Ακίνητα για λίγους, μηδενικοί φόροι για τις μεγάλες γονικές παροχές
Η αγορά και η ενοικίαση ακινήτων στην Ελλάδα έφτασαν να είναι απρόσιτες για τους κατοίκους της χώρας. Η σκανδαλώδης δυσαρμονία μεταξύ τιμών ακινήτων και εισοδημάτων του κόσμου προκαλεί τεράστιες πιέσεις στην πλειονότητα που κλειδώνονται έξω από κάθε προοπτική για μια στέγη σπιτιού. Οι ενοικιαστές αναγκάζονται να πληρώνουν αστρονομικές τιμές ακόμα και για μικροσκοπικά ακίνητα σε υποβαθμισμένες περιοχές.
Κι ενώ οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα είναι εκτός οικονομικής πραγματικότητας των κατοίκων, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν το αναγνωρίζει ως πρόβλημα, αλλά το επικροτεί κιόλας. «Η Ελλάδα θα γίνει η Φλόριντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, θα γίνει κυρίαρχη στον χώρο του real estate» δηλώνει περιχαρής ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνις Γεωργιάδης, μακάρια αδιάφορος που ολόκληρη η αγορά στην Ελλάδα, από τα ακίνητα έως την τιμή για το ρεύμα και το λάδι, δεν απευθύνεται πια στους κατοίκους που συντηρούν τη χώρα με τους φόρους τους.
Για τους πολίτες αυτό το χάσμα δεν πρόκειται να γεφυρωθεί. Οι πλειστηριασμοί μέσω «κορακιών» μετά το νομοθετικό χαλί που έστρωσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη κρατούν σταθερή την προσφορά. Η αυξημένη ζήτηση προέρχεται από funds και επενδυτές Αirbnb, όπως και κατοίκους εξωτερικού που θέλουν τη χρυσή βίζα.
Στο μεταξύ η εξωφρενική στρέβλωση της αγοράς λόγω «επενδυτών» σε φαραωνικά τουριστικά ακίνητα και Αirbnb, με συνέπεια ακόμα και την πλήρη αλλοίωση οικισμών και νησιών με πολλών εκατοντάδων τετραγωνικών υπόσκαφα bunkers κολοσσιαίας ασχήμιας, φτιάχνει μια «φούσκα», που είναι απλώς θέμα χρόνου να σκάσει.
Μέσω τραπεζών και funds ακίνητα στη χώρα αλλάζουν χέρια με βιομηχανική κλίμακα, από τις κατοικίες και τη γη μέχρι μεγάλα ξενοδοχεία, υποδομές κι εγκαταστάσεις. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, όμως, ο Μητσοτάκης είχε αρκετά «δώρα» να κάνει, ψηφίζοντας το αφορολόγητο για τις γονικές παροχές, αλλά αφήνοντας μέχρι και τώρα να γίνονται αγορές κατοικιών με ανέλεγκτα χαρτονομίσματα κι όχι μέσω τραπεζών.
Το μέτρο για τις γονικές παροχές δεν αφορούσε τις «μικρές» περιουσίες, που έτσι κι αλλιώς ήταν αφορολόγητες έως 150.000 ευρώ, αλλά τις υπέρογκες μέχρι και 800.000 ευρώ.
Οι γονικές παροχές ήταν αφορολόγητες μέχρι 150.000 ευρώ. Ο Μητσοτάκης, όμως, αύξησε αδικαιολόγητα το αφορολόγητο στα 800.000 ευρώ, κάτι που αφορά μόνο ένα μικρό ποσοστό κατοίκων της χώρας! Από αυτή την επιλεκτική και ευνοϊκή αύξηση το Ελληνικό Δημόσιο έχασε εκατομμύρια φόρων κι εσόδων, που τόσο κόπτεται η κυβέρνηση να εισπράττει από τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Ενας πλούσιος γονέας που μεταβίβασε στο παιδί του κάποιο πολυτελές ακίνητο για πρώτη κατοικία αξίας 800.000 ευρώ πλήρωνε μέχρι να γίνει πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης φόρο 36.000 ευρώ. Τώρα δεν πληρώνει τίποτα.
