Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ουδέποτε έκρυψε ότι είναι υπέρ του σκληρού μοντέλου ιδιωτικοποιήσεων. Λίγο πριν γίνει πρωθυπουργός, το 2018, δήλωνε στον Νίκο Χατζηνικολάου στον Real FM ότι ο μόνος βιώσιμος τρόπος για το νερό είναι να μπει στρατηγικός επενδυτής.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Η πεποίθησή του για μια ιδιωτικοποιημένη ΕΥΔΑΠ, προοπτική που τώρα επιστρέφει από το «παράθυρο» και διά της πλαγίας οδού, φάνηκε και από τον νόμο 4964 που ψηφίστηκε στις 30 Ιουλίου 2022 από την κυβέρνησή του.
Εκεί αναφέρεται ότι «η μεταβίβαση προς την ΕΕΣΥΠ των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, θεωρείται από της ισχύος του παρόντος σύννομη και ισχυρή ως προς όλες τις συνέπειες. Αναγνωρίζονται ως έγκυρες και σύννομες όλες οι πράξεις και αποφάσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα μετά τη μεταβίβαση προς την ΕΕΣΥΠ των μετοχών των δυο εταιριών». Από πουθενά δεν προέκυπτε μέχρι πέρυσι κάποια πρόθεση της κυβέρνησης Μητσοτάκης για επιστροφή των μετοχών από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) προς ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ, παρά τις «κόντρα» αποφάσεις και του ΣτΕ.
Μόνο την άνοιξη του 2023 ο πρωθυπουργός αποφάσισε να χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά τον δημόσιο χαρακτήρα της ΕΥΔΑΠ ως καθαρά προεκλογικό όπλο, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη δέσμευση ΣΥΡΙΖΑ περί επανακρατικοποίησης ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ σε ρεύμα, νερό.
Αυτό το σχέδιο που επιχειρείται τώρα δεν καταπατά μόνο τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού, αλλά βάζει στο παιχνίδι την ΕΥΔΑΠ ως επενδυτική προοπτική. Παρά ταύτα, ένα τέτοιο πρότζεκτ συμβαδίζει με τις δηλώσεις Μητσοτάκη το 2018. Ελεγε τότε: «Το ζήτημα που αφορά τις δημόσιες υποδομές έχει να κάνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο με τον οποίο μπορούμε να τις υποστηρίξουμε και να τις συντηρήσουμε. Αυτή τη στιγμή οι επιχειρήσεις αυτές, ούσες κρατικές, δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα και, τολμώ να πω, δεν έχουν και το κίνητρο να το κάνουν. Κατά συνέπεια, είμαι υπέρμαχος της λογικής ότι και στην ΕΥΑΘ και στην ΕΥΔΑΠ πρέπει να μπει στρατηγικός επενδυτής. Ταυτόχρονα, όμως, με μια ισχυρή εποπτική Αρχή, η οποία θα ρυθμίζει ζητήματα τιμολογιακής πολιτικής και θα διασφαλίζει ότι το νερό δεν θα γίνει αντικείμενο στενής οικονομικής εκμετάλλευσης».
Οι υποσχέσεις
Η πίεση των φετινών εκλογών οδήγησε τον Μητσοτάκη να αλλάξει στάση προσωρινά, έχοντας προφανώς κατά νου ότι μετά την κάλπη μπορεί να επαναφέρει από την «πίσω πόρτα» το σχέδιο ιδιωτικοποίησης, όπως και γίνεται πράγματι:
- 8 Απριλίου, συνέντευξη στον ΣΚΑΪ: «Ο ΣΥΡΙΖΑ εκχώρησε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο για 99 χρόνια. Η κυβέρνηση θα σεβαστεί απόλυτα την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και οι δυο αυτές εταιρίες θα φύγουν από το Υπερταμείο και θα επιστρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό. Δεν θα υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι όχι απλά δεν ιδιωτικοποιείται το νερό, αλλά παραμένει δημόσιο αγαθό και οι εταιρίες ύδρευσης της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης θα παραμείνουν πάντα υπό κρατικό έλεγχο».
- 28 Ιουνίου, υπουργικό συμβούλιο: «Το πρώτο νομοσχέδιο θα αφορά την οργάνωση του κράτους, τη μετεξέλιξη του επιτελικού κράτους, ενώ το δεύτερο νομοσχέδιο θα αποτυπώνει κεντρικές μας δεσμεύσεις. Ενα από αυτά είναι η επιστροφή ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο, από το Υπερταμείο όπου υπάγονταν. Θέλω να θυμίσω ότι η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ περιήλθαν στο Υπερταμείο, με σκοπό ακριβώς την ιδιωτικοποίησή τους, από τον κ. Τσίπρα το 2017. Αρα είναι ο τελευταίος ο οποίος μπορεί να κατηγορεί εμάς για μια τέτοια πρόθεση, όταν αυτός ουσιαστικά έβαλε τις δύο αυτές εταιρίες στο Υπερταμείο».
Τα περί «εικονικού τιμήματος» μετατρέπουν το νερό σε επενδυτικό προϊόν
Το ίδιο μοτίβο συνεχίστηκε και μετά τις εκλογές, με ακόμα πιο επίσημο και δεσμευτικό χαρακτήρα. Στις 6 Ιουλίου ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη Βουλή άνοιξε τη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της «νέας» κυβέρνησης.
Εκεί ανέλυσε τον τρόπο κρατικοποίησης της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΔ, με «μπηχτές» στον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσακαλώτο: «Στην άλλη μεγάλη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής αναφέρθηκα ήδη. Θα προσέθετα μόνο ότι αυτή θα επηρεάσει σύντομα -επηρεάζει ήδη- κάθε τομέα της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής. Η Πολιτική Προστασία ανάγεται σε τομέα απόλυτης προτεραιότητας. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την προστασία των πολύτιμων φυσικών μας πόρων, με σημαντικότερο το νερό».
Και πρόσθεσε: «Η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ επιστρέφουν στον έλεγχο του κράτους, από το Υπερταμείο στο οποίο τις είχε εκχωρήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Καλά δεν τα λέω, κ. Τσακαλώτε; Καλά τα λέω. Ταυτόχρονα, η Πολιτεία πρέπει να συνεχίσει να υλοποιεί όχι μόνο μεγάλα, αλλά μικρά, μεσαία αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 85% του νερού στη χώρα μας κατευθύνεται για ανάγκες άρδευσης -τεράστια σπατάλη νερού σήμερα που μιλάμε-, και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να μας απασχολήσει. Χρειαζόμαστε μια εθνική στρατηγική για το νερό. Οι πόροι της διαχείρισης του νερού δυστυχώς είναι κατακερματισμένοι σε πολλά διαφορετικά υπουργεία – είναι και αυτό κάτι το οποίο θα μας απασχολήσει πολύ συστηματικά αυτή την τετραετία».
Στις 29 Ιουλίου πήρε όντως ΦΕΚ ο νόμος 5045 που προέβλεπε τη «μεταβίβαση μετοχών της Εταιρείας Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης και της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας στο Ελληνικό Δημόσιο», δίχως καμιά άλλη αναφορά περί σύνδεσης με το Επενδυτικό Ταμείο, τις αποτιμήσεις, τα περί «εικονικού τιμήματος» που στην πραγματικότητα μετατρέπουν την ΕΥΔΑΠ σε «επενδυτικό προϊόν» κι όλα όσα συνόδευσαν ή ακολούθησαν τις ανακοινώσεις του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη.
Ο Μητσοτάκης προσπάθησε ακόμα και παραμονές των δεύτερων εκλογών να δείξει μια κινητικότητα με την ΕΥΔΑΠ. Οι δύο εταιρίες εποπτεύονταν από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έως τις 28 Μαρτίου 2023. Τότε, με ΦΕΚ, η ΡΑΕ μετονομάστηκε σε «Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων» και η ΕΥΔΑΠ πέρασε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Δείτε επίσης:
