Τα μελτέμια, οι καλοκαιρινοί ετήσιοι τοπικοί άνεμοι που μας επισκέφθηκαν και φέτος, έχουν την δική τους πλούσια ιστορία.
- Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Το τουρκικής προέλευσης «μελτέμι» (μελτέμ), που σημαίνει εποχικός άνεμος (μουσώνας), κάλυψε την όμορφη αρχαία ονομασία «Ετησίες», δηλαδή άνεμοι χρονιάρηδες. Όσο για τα νησιά του Αιγαίου, εκεί έδιναν τους πλέον απίθανους χαρακτηρισμούς. Ένας από αυτούς ήταν άνεμος «καρεκλάτος», επειδή σηκώνει τις καρέκλες των καφενείων και τις πετά μακριά. Επίσης, άνεμος «καμπανάτος», αφού άρχιζαν μόνες τους να χτυπούν οι καμπάνες των κάτασπρων καμπαναριών των μικρών εκκλησιών στις ράχες των νησιών.
Ούτως ή άλλως, οι καλοκαιριάτικοι αυτοί επισκέπτες είναι δεμένοι με τη ζωή του Έλληνα και την ιστορία της Ελλάδας. Είκοσι οκτώ αιώνες πριν αναφέρει τις «Ετησίες» ο Ησίοδος και ακολουθεί μακρά σειρά αρχαίων συγγραφέων. Η περίοδος των μελτεμιών αρχίζει στα τέλη Μαΐου και λήγει στα τέλη Οκτωβρίου και διαιρείται σε δύο φάσεις. Η πρώτη, την οποία οι αρχαίοι αποκαλούσαν «πρόδρομους άνεμους», λήγει στις αρχές Ιουλίου, ενώ η δεύτερη, οι κυρίως «Ετησίες», αρχίζει στις αρχές Αυγούστου.
Δεν υστέρησαν βεβαίως και οι νεότεροι λογοτέχνες, με πρώτο και καλύτερο τον Σπύρο Μελά, ο οποίος δεν παρέλειψε να γράψει τις επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή και την ανθρώπινη ψυχολογία. Όσοι ζούσαν ή διακόπευαν στα νησιά εξέφραζαν τις επιπτώσεις από τη σφοδρότητά τους, ενώ εκείνοι που πλήττονταν από τα καλοκαιριάτικα «κυνικά καύματα» στις πόλεις τούς υποδέχονταν μάλλον ευχάριστα.
«Ο άνεμος παίρνει αυτό τον ελαφρόν φόρεμα και το κάνει γύρω από το σώμα της νέας που περνά μανδύαν χάριτος», έγραφαν την εποχή του ρομαντισμού, όταν ο Τύπος υποστήριζε πως «δεν υπάρχει ωραία κυρία, η οποία να μη παραδίδεται με κρυφήν χαράν εις το μελτέμι»! Ευχής έργον λοιπόν είναι η συγκέντρωση της λογοτεχνικής παραγωγής των δύο τελευταίων αιώνων για τις «Ετησίες».
Δείτε περισσότερα:
