Η καθιέρωση της 17ης Νοεμβρίου ως ημέρα των γεγονότων του Πολυτεχνείου απομάκρυνε από τη μνήμη όλων μας τη διεξαγωγή των πρώτων ελεύθερων δημοκρατικών εκλογών που έγιναν στην Ελλάδα μετά το 1974!
Ήταν τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, έχοντας σχεδόν αποκαταστήσει τη δημοκρατία στη χώρα («σχεδόν», διότι ο ίδιος ο Καραμανλής, όπως έλεγε τότε στη «Βραδυνή» ο επιστήθιος φίλος του Τζώρτζης Αθανασιάδης αλλά και ο επίσης φίλα προσκείμενος και σχολιογράφος της «β» Βάσος Βασιλείου) φοβόταν για την προσωπική του ασφάλεια και ελάμβανε κάθε τόσο μέτρα για την προστασία της ζωής του.
Ο Καραμανλής, λοιπόν, που γνώριζε όσο κανείς άλλος την ελληνική νοοτροπία, είχε αντιληφθεί ότι η ημέρα των γεγονότων του Πολυτεχνείου του 1973 θα μπορούσε να γίνει αιτία για ταραχές και να επωφεληθούν οι διάφορες δυνάμεις που -κατά τις σοβαρότατες πληροφορίες του- παραμόνευαν ώστε να επιστρέψει η χώρα στην «ανωμαλία».
Έτσι κάλεσε τους στενούς του συνεργάτες, τον Τάκη Λαμπρία, τον Ευάγγελο Αβέρωφ, τον Γεώργιο Ράλλη, και τους ανακοίνωσε την απόφασή του για τη διεξαγωγή των εκλογών στις 17 Νοεμβρίου του 1974!
Με την 17η Νοεμβρίου ο Καραμανλής τούς ικανοποιούσε όλους! Ικανοποιούσε τους πολίτες, διότι τιμούσε έτσι την επέτειο της λαϊκής εξέγερσης, ενώ έκλεινε τα στόματα της Αριστεράς και του Ανδρέα Παπανδρέου, που δεν ήθελαν τις εκλογές τόσο νωρίς.
«Ο Καραμανλής έχει συνεννοηθεί με τον Μαύρο και κάνουν τις εκλογές νωρίς, ώστε να μην προλάβει το ΠΑΣΟΚ να γίνει δεύτερο κόμμα» είχε πει η Μελίνα Μερκούρη στο επιτελείο της στη Β’ Πειραιώς, όπου την είχε τοποθετήσει υποψήφια ο Ανδρέας.
Και είχε δίκιο, αφού το ΠΑΣΟΚ ήρθε τρίτο κόμμα, κέρδισε 12 έδρες, αλλά η Μελίνα -αν και πήρε μεγάλο αριθμό ψήφων- δεν εξελέγη, λόγω του μέτρου της ενισχυμένης αναλογικής, αφού στη Β’ Πειραιώς η Νέα Δημοκρατία εξέλεξε πέντε (!) στους οκτώ βουλευτές (μία έδρα η Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις και δύο η Ενωμένη Αριστερά – το ΚΚΕ δεν είχε ακόμη αναγνωριστεί).
Στις εκλογές εκείνες θριάμβευσε η Νέα Δημοκρατία του Καραμανλή, με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία (220 έδρες) και με μοναδικό στην ελληνική πολιτική ιστορία αριθμό ψήφων.
Στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο συνδυασμός Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις, με 60 έδρες, τρίτο το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, με 12, και ακολούθησε η Ενωμένη Αριστερά με μόλις οχτώ έδρες.
Οι εκλογές διεξήχθησαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.Δ. 65/1974, που είχε συντάξει η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας πριν από τις εκλογές.
Η εκλογή μας τόσο ισχυρής κυβέρνησης, έπειτα από επτά χρόνια διακυβέρνησης από τους στρατιωτικούς, ήταν ένα ισχυρό μήνυμα προς την Ευρώπη ότι η Ελλάδα άλλαζε οριστικά πορεία. Οι εκλογές εκείνες ανέδειξαν, επίσης, την Ε’ Αναθεωρητική Βουλή, επιφορτισμένη με την κατάρτιση νέου Συντάγματος. Να σημειώσουμε ότι οι εκλογές του 1974 ήταν οι πρώτες κατά τις οποίες τα κόμματα κατά την προεκλογική περίοδο έκαναν χρήση του τηλεοπτικού δικτύου!
Στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974 μετείχαν τα κόμματα (σε παρένθεση οι αρχηγοί):
- Δημοκρατική Ενωση Κέντρου (Ιωάννης Ζίγδης)
- Εθνική Δημοκρατική Ενωσις (Πέτρος Γαρουφαλιάς)
- Ενωμένη Αριστερά (Ηλίας Ηλιού)
- Ένωσις Κέντρου – Νέες Δυνάμεις (Γεώργιος Μαύρος)
- Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας
- Νέα Δημοκρατία (Κωνσταντίνος Καραμανλής)
- Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (Ανδρέας Παπανδρέου)
- Φιλελεύθερη Δημοκρατική Ενωση – Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος (Ιάκωβος Διαμαντόπουλος – Διονύσης Μπενετάτος)
- Ανεξάρτητοι υποψήφιοι
Ο Καραμανλής αμέσως μετά τις εκλογές άρχισε να προετοιμάζει το δημοψήφισμα με το οποίο καταργήθηκε ο θεσμός της βασιλείας και η Ελληνική Δημοκρατία τον Φεβρουάριο του 1975 από «Βασιλευομένη» έγινε «Προεδρευομένη».
Το δημοψήφισμα εκείνο, κατά ο οποίο ο βασιλεύς Κωνσταντίνος έκανε την προεκλογική του εκστρατεία από το… Λονδίνο, καθώς δεν είχε επιστρέψει το βράδυ της 24ης Ιουλίου, όπως τον είχαν συμβουλεύσει οι φίλοι και οι οπαδοί του, χαρακτηρίστηκε το 1989 από τον Κων. Μητσοτάκη «unfair», προκαλώντας τις αντιδράσεις όλων των άλλων κομμάτων της Βουλής.
Λίγο αργότερα, πάντως, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές και έριξε από την εξουσία το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε πλέον γίνει -και παρέμεινε, όπως φάνηκε στη συνέχεια- καθεστώς!
